Vervuiler de klos bij nieuwe opzet waterheffingen
Vervuilers zullen in de toekomst meer verontreinigingsheffing moeten gaan betalen. Ook groepen die direct profijt trekken van het werk van een waterschap kunnen een hogere rekening verwachten. Dat staat in een door de Unie van Waterschappen omarmd advies van de Commissie Aanpassing Belastingstelsel (CAB).
Vervuilers zullen in de toekomst meer verontreinigingsheffing moeten gaan betalen. Ook groepen die direct profijt trekken van het werk van een waterschap kunnen een hogere rekening verwachten. Dat staat in een door de Unie van Waterschappen omarmd advies van de Commissie Aanpassing Belastingstelsel (CAB).
Economische prikkels
Aanleiding van de voorgestelde aanpassingen is het uit 2014 stammende OESO-rapport Water Governance in the Netherlands: Fit for the Future?. Daarin werd vastgesteld dat de organisatie van het Nederlandse waterbeheer weliswaar goed is geregeld, maar dat het schort aan waterbewustzijn. De OESO suggereerde de invoering van economische prikkels om vervuilers meer te laten betalen. Ook het veranderende klimaat met zijn steeds zwaardere regenbuien zet het huidige, egalitaire belastingstelsel onder druk.
Gebiedsmodel
In de nieuwe opzet, zoals die door de CAB is ontwikkeld, wordt aan die wensen tegemoet gekomen. Wie baat heeft bij watersysteemvoorzieningen of extra diensten afneemt, zal daar via de watersysteemheffing extra voor worden belast. Om dat principe mogelijk te maken introduceert de CAB een gebiedsmodel als basis voor kostentoedeling. Het door de waterschappen binnen een gebied geboden voorzieningenniveau, en het profijt dat daarvan wordt getrokken, bepaalt de hoogte van de heffing. Een van de opvallende consequenties is dat eigenaren van wegen (gemeenten, provincies, rijk en waterschappen) minder watersysteemheffing zullen gaan betalen en eigenaren van natuurterreinen juist meer. Voor die laatste categorie gaat het tarief van 30 procent van het onbebouwd gelden.
Gezinstarieven verder gedifferentieerd
Ook de zuiveringsheffing wordt herzien. Niet alleen de hoeveelheid vuil wordt daarin doorslaggevend, maar ook het aantal kubieke meters aangeleverd water. Bij gezinnen zal het tarief meer naar het aantal leden van het huishouden worden gedifferentieerd. De mogelijke terugwinning van energie en andere grondstoffen uit afvalwater zal eveneens in de hoogte van de heffing een rol gaan spelen.
Lastendruk ongewijzigd
Bij de derde en laatste belasting, de verontreinigingsheffing, wordt het principe van de vervuiler betaalt leidend. Volgens de Unie van Waterschappen zal de totale lastendruk in het nieuwe stelsel niet veranderen, wel zullen er verschuivingen van lasten optreden tussen de verschillende betalende groepen. Het bestuur van de Unie van Waterschappen adviseert de 21 individuele waterschappen om met het totale pakket aan voorstellen in te stemmen.
Ten eerste zorgen zij met hun harde oppervlakte voor snel afstromend water, waardoor de watersystemen extra worden belast. Maar er is nog een ander fenomeen waar in zij een van de grote veroorzakers zijn. Het vaak zwarte asfalt reflecteert nauwelijks zonlicht en zet deze om in warmte. De warme luchtbellen, thermiek, zorgen voor snel en hoog stijgende vochtige lucht die clusterbuien mede veroorzaken. Deze warme lucht bellen waarvoor tot heden geen wet en regelgeving bestaat (niet verantwoorde broeikas effecten, anders dan CO2) kunnen worden aangewezen als mede veroorzakers van de snelle klimaatverandering.
Zij dienen dus extra belast te worden zolang zij geen licht reflecterende eigenschappen hebben en of volkomen met boomkruinen worden afgedekt.