Subsidie parkeren weegt niet op tegen kosten

Subsidies voor parkeren in winkelgebieden blijken inefficiënt. Toch doen – op één na – alle gemeenten het. De oplossing? Burgers zullen eraan moeten wennen dat het parkeren van de auto in winkelgebieden 3 tot 5 euro per uur kost.

Tientallen onderzoeken over parkeren die CROW-KpVV (voorheen het Kennisplatform Verkeer en Vervoer) op een rij zette, tonen aan dat het subsidiëren van parkeren uit kostenoogpunt niet efficiënt is. Het levert ondernemers geen hogere omzet op en weegt in ieder geval lang niet op tegen de kosten van de investering in parkeervoorzieningen, aldus CROW-KpVV.

En zelfs al zou dat het geval zijn, dan is het de vraag of de gemeente deze kosten voor haar rekening zou moeten nemen, stelt het kennisplatform in het onderzoeksrapport Vervoer naar retail, dat in opdracht van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) is opgesteld.

Sinds 2010 inventariseert CROW-KpVV de onderzoeken en praktijk­ervaringen op dit gebied. Onder andere de Erasmus Universiteit en de Rabobank leverden aanvullend onderzoek. De afgelopen jaren kwamen diverse deelconclusies al naar buiten, waarmee mythes werden ontkracht als: parkeren is een melkkoe voor gemeenten; gratis parkeren lokt consumenten; en automobilisten besteden meer dan andere klanten.

Waarheden
In het onlangs gepresenteerde eindrapport presenteert CROW-KpVV nu ‘elf waarheden’ over parkeren in winkelgebieden, die volgen uit de ontkrachte mythes. De waarheid over de parkeersubsidie is opvallend omdat alle gemeenten in Nederland geld toeleggen op parkeren, zegt Hans Voerknecht van CROW-KpVV. Met uitzondering van Amsterdam, waar de tarieven wel kostendekkend zijn. ‘Veel gemeenten zeggen wel dat er geld uit de parkeerexploitatie naar de algemene middelen vloeit, maar dan kijken ze alleen naar de kosten voor beheer en onderhoud. De investering voor een parkeergebouw en de afschrijving rekenen ze niet mee.’

Zou je dat wel doen, dan kom je op een kostenplaatje van 3.500 tot 5.000 euro per parkeerplaats in een garage. ‘Om die kostendekkend te maken moet je minstens 3 euro per uur rekenen’, zegt Voerknecht. Probleem is vaak dat parkeervoorzieningen zijn afgestemd op de topdrukte van een zaterdagmiddag. De rest van de week staan veel plaatsen leeg. ‘In Nijmegen is onlangs een parkeervoorziening geopend waar de gemiddelde bezetting 10 procent is. En Nijmegen is echt niet de enige gemeente met een zo dunbezette parkeergarage.’

Het is natuurlijk aan gemeenten om daarover te beslissen, stelt Voerknecht, ‘maar in zo’n situatie zijn de kosten per uur dat een plek wel bezet is circa 12 euro. Als het tarief 2 euro is, betaalt de gemeente daar 10 euro per uur aan bij. Dat is wel iets om over na te denken.’

Dat is ook precies de bedoeling van het rapport, laat een VNG-woordvoerster in een reactie weten. Het is bedoeld als discussiestuk om in debatten over parkeren in winkelgebieden de ‘broodje-aapverhalen’ te ontzenuwen, aldus de VNG.

De gemeente kan de parkeersubsidie beter op andere manieren inzetten voor een florerend winkel­gebied, blijkt uit de ruim dertig verzamelde onderzoeken. Bijvoorbeeld door te zorgen voor de juiste sfeer en inrichting van het winkel­gebied, een goede menging met andere functies (horeca, cultuur) en evenementen.

Voerknecht: ‘Niemand komt naar de binnenstad omdat je er lekker goedkoop kunt parkeren; gezelligheid en reuring, dat heeft een positief effect.’

Aangezien het ondernemers ook niet financieel baat om bij te dragen aan parkeervoorzieningen, zal de rekening logischerwijs bij de consument komen te liggen. CROW-KpVV stelt in het rapport: “Stel dat een gemeente aan bezoekers van een winkelgebied 5 euro zou geven, maar alleen aan automobilisten en niet aan fietsers, voetgangers en ov-reizigers. Het is duidelijk, dat vrijwel iedereen dit onrechtmatig handelen van de betreffende gemeente zou vinden. Toch is dit de facto wat er gebeurt bij het subsidiëren van parkeren.”