Plan voor bouwtoezicht door marktpartijen

Bouwtoezicht is binnenkort niet langer een gemeentelijke taak. Private technische controlebureaus kunnen sneller, goedkoper en beter toezicht houden op de kwaliteit van gebouwen. In opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken (BZK) is een plan ontwikkeld om in 2015 de verantwoordelijkheid voor de bouwtechnische kwaliteit van bouwwerken over te dragen aan marktpartijen.

Bureaus worden verantwoordelijk en aansprakelijk

Binnen de Actieagenda Bouw is het Actieteam Private kwaliteitsborging aan het werk gegaan met de opdracht. Het eindrapport 'Routekaart naar private kwaliteitsborging' is vorige week aangeboden aan de Vereniging van Nederlandse Gemeenten. Uitgangspunt van BZK is dat het nieuwe stelsel moet voldoen aan het Bouwbesluit en dat er een duidelijke rolverdeling is voor verantwoordelijkheid en aansprakelijkheid. Zo blijven gemeenten in het nieuwe stelsel verantwoordelijk voor het afgeven van vergunningen en voor de handhaving. Technische bureaus worden verantwoordelijk voor het toezicht op de kwaliteit en worden ook aansprakelijk gesteld als die kwaliteit onvoldoende is. De bureaus zijn daarvoor verzekerd.

Bouwtoezicht helemaal wel bij gemeenten

Het nieuwe stelsel moet de bouwkwaliteit verhogen en de positie van de opdrachtgever versterken. Nu is het vaak zo dat bij problemen met de bouwkwaliteit de bouwer en de gemeente naar elkaar wijzen voor de verantwoordelijkheid en aansprakelijkheid. Dat kan straks niet meer. Wat het Actieteam betreft zou na een overgangsfase op termijn het bouwtoezicht helemaal moeten verdwijnen bij de gemeenten. In eerdere voorstellen werd geopperd om beide vormen van toezicht - publiek en privaat - in stand te houden, zodat de opdrachtgever kan kiezen. Het Actieteam vindt die concurrentie ongewenst. 

Opleverdossier

De beoordeling door een technisch controlebureau moet transparant en proportioneel zijn, stelt het Actieteam. Een hulpmiddel daarbij een compleet opleverdossier van de opdrachtgever. Het technisch bureau toetst dat dossier op juistheid en volledigheid en zet daar een handtekening onder. Voor het aanwijzen van gecertificeerde controlebureaus moet er een toezichtsorganisatie komen. De Woningwet moet worden aangepast voor de stelselwijziging.

Ervaringen uit Eindhoven

De gemeente Eindhoven heeft deze werkwijze vorig jaar al in de praktijk gebracht. Op dit moment wordt een rapportage opgesteld over de ervaringen, zegt Ernst Vissers, sectorhoofd Vergunningen, toezicht en handhaving. 'Een eerste conclusie is in elk geval: Het kan. Sneller en goedkoper. Het grootste knelpunt zit hem in de lokale toets. De technische beoordeling kan heel snel, maar het toetsen van een plan aan het bestemmingsplan en de welstandseisen kost veel tijd. Vooral bij kleine bouwprojecten van particulieren, want die vragen vaak veel begeleiding. Om dat aan te pakken, is een andere manier van werken nodig en daar zijn wij nu mee bezig. Je kunt bijvoorbeeld als particulier veel zelf regelen door hulp in te schakelen van derden die ook kunnen toetsen of jouw plan aan het bestemmingsplan voldoet. Als je veel zelf regelt, betaal je bij de gemeente een lagere prijs.' 

Weinig aanvragen

Overigens valt het op dit moment erg mee met de hoeveelheid werk en tijd voor de afdeling van Vissers. 'Door de crisis krijgt de bouw behoorlijke tikken, er worden weinig aanvragen ingediend.'