Nieuwe methode voor meten verkeersveiligheid

Wegbeheerders kunnen gebruik gaan maken van een nieuwe werkwijze om de verkeersveiligheid van wegen te meten. Provinciekoepel IPO liet een methode ontwikkelen waarin het gedrag van weggebruikers meeweegt in een risico-inschatting van verkeersonveilige situaties. Niet langer zijn daarin de ongevallencijfers leidend.

Ongevallencijfers achterhaald

De Utrechtse gedeputeerde Remco van Lunteren (VVD) presenteert de methode binnenkort tijdens het Verkeersveiligheidscongres van Veilig verkeer Nederland (VvN), Stichting wetenschappelijk onderzoek verkeersveiligheid (Swov) en de ANWB. Traditiegetrouw worden tijdens dat congres de jaarlijkse ongevallencijfers bekend gemaakt door het ministerie van Infrastructuur en Milieu. Veel verkeersveiligheidsbeleid is daarop gebaseerd, maar dat is achterhaald. Inmiddels wordt algemeen aangenomen dat 95% van de ongevallen ontstaat door menselijk handelen en slechts 5% vanwege infrastructuur. Daarom willen de provincies het aspect van gedrag meenemen in de afwegingen over verkeersveiligheid. Dus proactief vaststellen waar ongevallen zijn te verwachten in plaats van achteraf beleid maken op basis van ongevallencijfers.

Discussie vooral over regels en richtlijnen

Dat is nieuw. Tot op heden worden discussies over verkeersveiligheid nog vooral gevoerd op het niveau van regels en richtlijnen over de inrichting van de weg, zegt Van Lunteren. ‘Maar hoe veilig of onveilig een weg is, wordt bepaald door die inrichting in combinatie met het gebruik van de weg, ook door medegebruiker zoals fietsers.’ En dan speelt ook het subjectieve veiligheidsgevoel nog een rol, voegt Van Lunteren toe. Zo kan een 60-kilometerweg volgens de richtlijnen zijn ingericht, maar desondanks fietsers een onveilig gevoel geven, omdat hij door die inrichting automobilisten uitnodigt harder te rijden.

Proactief Meten Verkeersveiligheid

De nieuwe methodiek, ProMeV (Proactief Meten Verkeersveiligheid), weegt al die aspecten mee. Volgens het IPO is de methodiek gebaseerd op drie factoren bij verkeersveiligheid: het functioneren van het wegennetwerk, wegkenmerken zoals bochten, bomen langs de weg, verkeerslichten en ten derde gedragskenmerken, waarbij wegbelevingsonderzoeken worden betrokken. De methode is ontwikkeld door de Swov en wordt de komende tijd in de praktijk getest op diverse plekken.

Standaard in inrichtingsplannen Utrecht

Van Lunteren wil in het nieuwe strategische mobiliteitsplan van de provincie Utrecht opnemen dat deze methode voorlopig voor elk inrichtingsplan wordt gebruikt. In Rhenen is hij daar nu al mee bezig. De provinciale weg daar is naar ouderwetse maatstaven veilig: er gebeuren nauwelijks ongelukken. Maar fietsers voelen zich er onveilig en durven niet over te steken, zegt Van Lunteren. Met de ProMevmethode gaat de provincie nu onderzoeken welk effect de inrichting van de weg heeft op het gedrag en het veiligheidsgevoel van de verschillende gebruikers.