'Maak zelfvoorzienende wijk niet op de tekentafel'

Koken op zonnestroom, lozen op een helofytenfilter en eten uit de buurtmoestuin. Gemeenten die zelfvoorzienende wijken willen realiseren, moeten niet aan de tekentafel beginnen; bestaande wijken, en dan vooral voor- en naoorlogse wijken, bieden de beste kansen om (grotendeels) in hun eigen behoeften te voorzien. Dat blijkt uit onderzoek door drie studenten van Saxion Hogeschool, onder leiding van Antea Group.

Geen nieuwbouw, maar herstructurering

In Nederland zijn diverse initiatieven gaande, maar een volledig zelfvoorzienende wijk bestaat nog niet. De onderzoekers bekeken welk type wijk hiervoor het meest in aanmerking komt en welke bouwstenen er zijn om een wijk zelfvoorzienend te maken. De veronderstelling dat zo’n wijk het best van de grond af aan kan worden gebouwd in een nieuwbouwproject, veegden de onderzoekers snel van tafel. Dat staat recht tegenover de opgave die nu voorligt bij gebiedsontwikkeling: geen nieuwbouw, maar herstructurering.

Sociale winst

Van de verschillende typen bestaande wijken, bieden volgens de onderzoekers de voor- en naoorlogse wijken de meeste kansen. Juist in die herstructureringswijken is veel te winnen met energiebesparende maatregelen. Tegelijkertijd is er vaak sociale winst te boeken in deze wijken. De betrokkenheid van bewoners die nodig is in de zelfvoorzienende wijk, kan een goede impuls geven aan de sociale binding.

Inspiratieboek

Alles begint natuurlijk met vraag vanuit de wijk om meer zelfvoorziening. Vervolgens moet de gemeente op de juiste wijze faciliteren en stimuleren. De groep maakte van de bevindingen een inspiratieboek met een stappenplan.