IPO: zorgen over regionaal openbaar vervoer

Provincies maken bezwaar tegen de lagere uitkering die ze van het ministerie van Infrastructuur en Milieu krijgen voor bus- en spoorvervoer. Door een wijziging van de indexering kunnen ze minder besteden aan regionaal openbaar vervoer. Gemeenten maken zich juist zorgen over de lokale verkeersveiligheid.

Bezwaar tegen lagere uitkering
Het kabinet heeft besloten de brede doeluitkering (BDU) voor verkeer en vervoer af te schaffen en het geld hieruit (ongeveer 2 miljard euro) rechtstreeks over te maken naar het provinciefonds en stadsregio’s Amsterdam en Rotterdam-Haaglanden. Het Interprovinciaal Overleg (IPO) tekent nu bezwaar aan, omdat de uitkering lager wordt. Het IPO heeft de minister in oktober al gewezen op het feit dat de kosten van regionaal openbaar vervoer niet gelijk oplopen met de inkomsten uit de BDU. Door de andere indexering ontstaat straks een cumulatief en structureel begrotingstekort op het regionaal vervoer.

Tekort leidt tot scherpe keuzes
Er zal dus jaarlijks op regionaal openbaar vervoer moeten worden bezuinigd, waarschuwt het IPO. Vanwege langjarige afspraken met vervoerders is bezuinigen daar niet mogelijk en moeten provincies dat wel doen op middelen die voor gemeentelijke investeringen in het verkeer- en vervoerssysteem zijn bedoeld. Voor de provincie Overijssel loopt het tekort tussen 2013 en 2017 op van 8 naar 14 miljoen per jaar. En dat leidt tot scherpe keuzes: tariefverhoging, schrappen van lijnen, minder service en minder aandacht voor zuinige bussen. Decentrale overheden zullen minder kunnen bijdragen aan doelstellingen van het ministerie.

VNG bezorgd over lokale verkeersveiligheid
De VNG is juist bezorgd over de lokale verkeersveiligheid. Volgens hen ging in 2013 nog 300 miljoen naar gemeenten voor de aanleg van 30-kilometerwegen, rotondes en vrijliggende fietspaden. Maatregelen die bijdragen aan veiliger verkeer. ‘Daar blijft voor de meeste gemeenten niets van over als het voorstel van het kabinet doorgaat’, aldus de VNG-directeur Kees Jan de Vet. Door al genomen maatregelen is het aantal verkeersdoden afgenomen, maar dit moet verder dalen evenals het aantal zwaargewonden. Vooral kwetsbare fietsers verdienen meer aandacht. Daarover zijn afspraken gemaakt met het ministerie. ‘Maar zonder geld kunnen we die moeilijk uitvoeren.’

Geoormerkt geld
Volgens IPO-woordvoerder Sander Hage is het logisch dat het budget bij de provincies en de stadsregio’s komt. ‘Wij doen de besluitvorming op regionaal niveau, maar de financiering lag op nationaal niveau. Dat komt nu samen bij de provincies en dat is goed.’ De bezorgdheid van de VNG begrijpt hij niet goed. ‘Het geld dat wij krijgen is geoormerkt. We kunnen er dus niet iets anders mee doen. Er verandert dus niet veel voor gemeenten.’

Logica VNG ontgaat IPO
Hage wijst erop dat provincie en gemeenten al vaak werken met cofinanciering waarbij beiden 50 procent van de kosten voor hun rekening nemen en bestedingsafspraken maken. ‘Dat hoeft niet te veranderen. De logica van hun bezorgdheid ontgaat ons dus. Waarom zou budgetverplaatsing gevolgen hebben voor de lokale verkeersveiligheid? We gaan er beiden nog over. En we hebben juist grote ambities met de verkeersveiligheid. Dit is niet de eerste bezuiniging die over ons heen komt en we hebben flink geïnvesteerd in verkeersveiligheid.’

Volgende week debatteert de Tweede Kamer over de kabinetsplannen met het BDU.