Haarlem besteedt echt alles uit

In Haarlem wordt sinds dit jaar het beheer en onderhoud van de openbare ruimte volledig buiten het Haarlemse stadhuis afgehandeld. Zelfs de controle of de marktpartijen al hun afspraken nakomen, is nu uitbesteed. Onlangs sloot de gemeente daarvoor een contract met het Auditbureau, dat alle prestatiecontracten bijhoudt.

Van 75 contracten naar 5

Gemeenten plaatsen steeds meer taken in de openbare ruimte buiten de deur, maar Haarlem is daarin koploper. Had de gemeente tot voor kort nog 75 contracten voor onderhoud van de openbare ruimte, nu zijn het er nog vijf bij drie van de grootste aannemers van Nederland en vijf bij dochteronderneming Spaarnelanden. Zij kunnen – bij goede prestaties - in vier jaar tijd 140 miljoen euro omzet verdienen in Haarlem.

Geen gemeentelijke controle op uitgevoerde werk

De partijen handelen alles zelf af: onderhoud, beheer, klachten en controle op het eigen werk, zegt implementatieadviseur Floris Vosse, die medeverantwoordelijk was voor het tot stand komen van het beheer- en onderhoudscontracten. Wij doen als gemeente ook geen controle meer op het uitgevoerde werk. We vragen de partijen wel te rapporteren en toetsen periodiek of ze hun afspraken nakomen. Ook die taak, systeemgerichte contractbeheersing, besteden we nu uit.’

Systeemgerichte contractbeheersing nieuw voor gemeenten

Het Auditbureau – een combinatie van twee bureaus voor projectmanagement - gaat een deel van de toetsing doen en gaat medewerkers van de gemeente coachen bij de nieuwe werkwijze van toetsen in plaats van directief sturen. Systeemgerichte contractbeheersing wordt door Rijkswaterstaat en Prorail al toegepast, maar is nieuw voor gemeenten, zegt Vosse.

Wat doen die ambtenaren nog? Lees deze week in Binnenlands Bestuur #7 over de nieuwe werkwijze in Haarlem (inlog)

Saskia Buitelaar

Bekijk alles van Saskia Buitelaar

Reacties: 23

U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.

Maak een account Login

Post

Nu snap ik waar de burgemeester van Haarlem de tijd vandaan haalt om ook nog eens Bloemendaal te besturen.

Hij ziet blijkbaar niet dat hij voldoende te doen heeft in zijn eigen stad en is de regie volledig kwijt.

henk

Wie is aansprakelijk als straks Haarlem een enorm tekort op de begroting heeft? Zittende bestuurders zijn dan zonder twijfel al vertrokken naar een lekker baantje elders

Paul / Beleidsadviseur Veiligheid elders en burger in Haa

En dan het resultaat voor de burger: in de de straat waar ik woon in Haarlem en een deel van een aangrenzende straat is de openbare verlichting al ruim anderhalve maand volledig uitgevallen. Het is pikdonker. Vele bewoners, waaronder ik, hebben en vele malen gebeld naar het gemeentelijk meldpunt openbare ruimte. Steevast is de reactie van de ambtenaar dat hij er een melding van maakt in het systeem en er verder niets aan kan doen. Helaas.

Jakov

Pro-rail doet het ook. Ik hoop dat Haarlem het goede spoor volgt.

Hannes Haganum / kritisch lezer

Allereerst kun je de gemeenteraad dan ook zeker met een derde terug brengen, want wat hebben ze dan nog te controleren ? Als je het niet doet, gaan ze alleen maar luchtballonnen oplaten.

Vergeten wordt hier dat zo in een paar tijd alle vakmanschap en kennis uit de organisatie weg vloeien. Kijk inderdaad naar ProRail waar men voor kennis en vakmanschap geheel afhankelijk is geworden van de aannemers. Groot probleem is dat die wel veel technische kennis in huis hebben, maar nooit en te nimmer een integrale visie kunnen ontwikkelen. Bovendien heeft elke aannemer zijn eigen, gezonde commerciële belang. Uiteindelijk blijken de onderhoudskosten bij ProRail nu veel hoger te zijn dan vroeger bij NS. Voorheen knapte er bij NS zelden een bovenleiding of ging een wissel maar zelden kapot vanwege het zeer gedegen preventief onderhoud. Juist daarop heeft men bezuinigd waardoor treindiensten vaker uitvallen dan nodig is. Dat effect zie je bij alle geprivatiseerde nutsbedrijven.

Hilde van Heusen - Smulders / Managementondersteuner Communicatie

Mooi plaatje, in de praktijk zie ik dit echt zo niet terug maar plaatjes zijn dan ook geduldig. "Zij kunnen – bij goede prestaties - in vier jaar tijd 140 miljoen euro omzet verdienen in Haarlem." Ben wel benieuwd wat dit eerder kostte. Dit gezegd hebbende vind ik het prima wanneer hiermee banen worden gecreëerd. Echter wil ik als burger ook niet meer betalen als nodig is en ook niet de vaste medewerker weggesaneerd zien om vervolgens externen iets te "gunnen". Wanneer bijvoorbeeld hierdoor sociale werkplaatsmedewerkers geen baan meer hebben, vind ik dit persoonlijk een verkeerde beslissing. Het zijn immers dat soort banen binnen dergelijke werkvelden die zij wel kunnen bemensen. Veel wijsheid toegewenst! Het blijft moeilijk.

Wim Vreeswijk / Belastingadviseur

Volgens www.ervaarutrecht.nl kosten de 5.000 Utrechtse ambtenaren de belastingbetaler jaarlijks 22 miljoen euro. Haarlem is landelijk koploper met het uitbesteden van ambtelijk werk aan het bedrijfsleven. Dit is driemaal winst! Het bedrag van 22 miljoen kan omlaag en het zorgt voor werkgelegenheid en meer bedrijfsleven in onze stad. Iets wat m.i. super hard nodig is !

Monique

@Wim

Deze bedrijven roeien 140 miljoen binnen in 4 jaar. Dat is 35 miljoen per jaar. En met het wegbezuinigen van de ambtenaren gaat ook werkgelegenheid verloren.

De vraag is dan : waar staat de term openbaar bestuur en openbare dienstverlening dan nog voor ? Dan kunnen we de politiek ook wel uitbesteden aan een paar goedwillende burgers en lokaal administratiekantoor. Als je alles in geld uit gaat drukken, dan moet je straks ook liefde en vriendschap in euro's vertalen. Maar ja, wat verwachten we ook van politici die met een groot ego die slechts een rekenmodelletje in Excel kunnen maken en verder weinig tot geen visie hebben.

Rex Rotary / Coördinator

Een voorbeeld: Ik zit al sinds 24 december met een volle groenbak (laatste ronde was 12 december) terwijl de volgende groenronde op 11 januari plaats gaat vinden. Uitbesteed aan Spaarnelanden, zeuren bij de gemeente heeft dus geen zin.

Peter vonk / huisarts

Dit kost door de BTW 21% meer dan zelf doen. Daar komt dan de winst voor de bedrijven nog bij, 5% van de omzet wordt vaak acceptabel gevonden. Totaal ca 25%

Hoe inefficiënt moet je als gemeente werken wil dit uit kunnen?

henk / archivaris

@Peter Vonk, geen overheadkosten; verder neem ik aan dat Haarlem met de bedrijven bepaalde 'prestatieafspraken' maakt. Met andere woorden, geen buitendienstmedewerk(st)ers die meer op hun schoffel uitrusten ipv ermee schoffelen

Paul / projectleider

De keus is wat voor rol je als gemeente in de maatschappij wil spleen. Ik is genoeg onderzoek meer of minder zelf doen niet altijd leidt tot doelmatiger of beter, wel schuif je een stuk risico (verantwoordleijkeheid) en werk door naar de markt.

Ik vind het altijd jammer dat door dit sort bewegingen de specifieke binding met een wijk verdwijnt, simpelweg het aantal contactmomenten wordt minder. Verder zie ik dat de regionale werkgelegenheid er niet veel mee op schiet. MKB komt er niet meer tussen.

Jan / adviseur

Gevalletje "regie-kwijt-gemeente"? :-)

Perry Peeters / kandidaat algemeen bestuurslid Aa en Maas namens de Algemene Waterschapspartij

@peter vonk: gemeenten krijgen hun btw gecompenseerd uit het BTW-compensatiefonds van het rijk. Dat is meteen de reden waarom gemeenten ten opzichte van bedrijven al jaren zo enorm veel uitbesteden.

@henk: die mensen met een schoffel in de hand zijn vrijwel allemaal in dienst van een werkvoorzieningschap, dat is iets anders dan een gemeente. Het werk van die mensen draait om de structuur, niet om de meters die ze maken, en dat is maar goed ook.

@P; je hebt een nogal naïeve kijk op het overdragen van verantwoordelijkheden. Als er echt stront aan de knikker is, ben je als gemeente altijd de dupe. Al is het maar omdat je de enige bent die niet failliet kan gaan.

@Jhr. vrolijke burger; ik sluit je bij je aan! Als we de openbare ruimte (en alle andere overheidsdomeinen) zuiver technisch gaan bezien, dan kunnen we beter overstappen op een dictatuur, dat is namelijk nog veel efficiënter.

In algemeenheid houdt ik mijn hart vast. Mijn vak draait om de lange termijn. De kosten voor de openbare ruimte van nu zijn afhankelijk van de keuzes van 30 tot 60 jaar geleden. Door aandeelhouders gestuurde aannemers kijken liever naar de komende twee kwartalen. Gelukkig (voor de raadsleden van nu) is de termijn voor een gemeenteraad veel korter dan de termijn waarop de inwoners geconfronteerd worden met de gevolgen.

Ik ben blij dat mijn gemeente zich nog niet heeft laten verleiden tot dit soort neoliberale experimenten over de rug van de inwoners!

@ Saskia Buitelaar; Echt alles uitbesteden zou betekenen dat de gemeente Haarlem slechts 1 ambtenaar in dienst heeft, de gemeentesecretaris. Volgens mij heb je er volgens de Gemeentewet niet meer nodig. Uit het artikel blijkt iets anders, maar een indicatie over de mate van uitbesteding wordt niet gegeven. Jammer.

Frank Zuylen / adviseur

Waar dit uitbesteden van deskundigheid toe kan leiden hebben wij in Den Bosch de laatste jaren ervaren. Nog steeds twist de gemeente met de aannemer over de kosten van een volledig mislukt brugproject. Er wordt nu advies ingewonnen over de deugdelijkheid van eerder ingewonnen adviezen. De zaak is compleet dolgedraaid en heeft zowel politiek als in de organisatie al meerdere slachtoffers gemaakt. De gemeente blijkt niet in staat goede contracten met marktpartijen af te sluiten. Er ontstaat steeds meer ruis op de lijn en veel energie die vroeger output gericht was is tegenwoordig gericht op interne procesbeheersing.

Erik

@ Wim Vreeswijk: 4400 euro per jaar per ambtenaar lijkt me een koopje, die concurreren we op de markt zo weg met een maandloon van 367 euro. Competent rekenwerk voor een financieel adviseur. Inhuren die man!

Mariëlle

Ik ben nieuwsgierig naar wat dit uiteindelijk gaat opleveren, zowel voor wat betreft in financiële zin maar zeer zeker ook in vakinhoudelijke zin. Ben daarom ook benieuwd op welke manier deze verandering wordt gemonitord en door wie kan worden (bij)gestuurd indien de afgesproken prestaties achterwege blijven. Vakambtenaren zijn gericht bezig met dienstverlening en met het leefbaar houden van de stad, een commercieel bedrijf is altijd gericht op de financiële component; immers zij hebben een garantie op deze klus voor vier jaar, daarna zal weer een nieuwe aanbesteding plaatsvinden. Interessant vind ik het wel, deze stap, en zal de komende jaren Haarlem intensiver volgen voor wat betreft het gerealiseerde kwaliteitsbeeld van de openbare ruimte. In elk geval wens ik de vakambtenaren heel veel succes toe bij deze rigoreuze ommezwaai!

Court Smulders / Beleidsmedewerker

Als de managementbureaus 140 miljoen aan omzet kunnen genereren, waar komen die dan vandaan? Als die eerder niet nodig waren, heeft Haarlem die dan over? Of komen die vrij door ambtenaren naar huis te sturen c.q. hen in een uitkering te zetten? Of verplaatst de gemeente de kosten? Ik ben zeer geïnteresseerd in innovatieve methoden om werkzaamheden in de markt te zetten. Maar zet eerst maar eens een goed, lees transparant, kader op zodat duidelijk is waar besparingen en lasten elkaar versterken ten gunste van de ontvanger, de burger die zijn stoepje geveegd wil zien.

H. Wiersma / sr. beleidsadviseur (gepens.)

Het kan een optie zijn als de groensector niet efficiënt werkt. Om er op vooruit te gaan zal de gemeente echter minimaal de normaliter af te rekenen btw + 9% efficiëncykorting terug moeten verdienen. Belangrijk is dat de gemeente de vinger aan de pols houdt t.av de voorbereiding en uitvoering van projecten. Bovendien blijven er bij de gemeente (extra) risico's mbt toekomstige hogere afrekeningen (bijv. bij excessieve prijsverhogingen vanwege overspannen marktsituaties).

Henk / ambtenaar

Het lijkt me voor de betrokken ambtenaren vreselijk als je op deze manier 'op afstand' van je werkzaamheden wordt gezet. Met de keuze voor deze zakelijke benadering wordt de relatie tussen gemeente en wijkbewoners er waarschijnlijk ook ook niet beter op.

Gerrit / Rotterdammer

De commissie Veerman heeft uitgebreid onderzoek gedaan naar de enorme kostenoverschrijdingen die zijn ontstaan bij de bouw van de noord zuidlijn in Amsterdam. Een aardige conclusie van dit rapport is dat de gemeente op vele terreinen niet de kennis in huis had om de regie te voeren. De geschiedenis lijkt zich te gaan herhalen....

Deel dit artikel

Saskia Buitelaar

Lees meer

Zelfs binnen één gemeente ‘fors’ verschillende warmtetarieven?

Snelheidsverlaging buiten de bebouwde kom?

‘Het noorden is geen openluchtmuseum’

Couleur locale binnen strakke(re) regels volkshuisvestingsprogramma

Tweede Kamer wil harde gezondheidseisen aan Tata Steel

Zelfs binnen één gemeente ‘fors’ verschillende warmtetarieven?

Snelheidsverlaging buiten de bebouwde kom?

‘Het noorden is geen openluchtmuseum’

Reacties: 23