'Elke gemeente een eigen deltacommissaris’

De opgave voor een gemeente om ‘klimaatbestendig’ te worden is zo fors en wijdvertakt, dat die het beste kan worden opgepakt door de nieuwe functie te creëren van ‘lokale deltacommissaris’ of ‘klimaatregisseur’. Dat stelt (nationaal) deltacommissaris Wim Kuijken als aanvulling op het eerder deze week door hem gepresenteerde Deltaprogramma 2018.

Verschillende domeinen

‘De gevolgen van het veranderende klimaat strekken uit over verschillende bestuursdomeinen’, stelt Kuijken. ‘Het gaat niet alleen om aanpassingen in leidingen en riolering, maar je zult als gemeente je hele infrastructuur erop moeten nalopen en vervolgens ingrepen moeten plegen in de openbare ruimte.’ Om te komen tot een gecoördineerde lokale aanpak en ook om de urgentie binnen de gemeentelijke organisatie hoog te houden, kan die taak volgens hem het beste bij een lokale klimaatregisseur worden belegd. ‘Amsterdam en Rotterdam werken er al succesvol mee.’

Stresstest

Bij de presentatie van het Deltaprogramma werd al bekendgemaakt dat elke gemeente uiterlijk in 2019 een eigen stresstest moet ontwikkelen. ‘In de komende twee maanden gaan we dat idee in overleg met het rijk, de waterschappen en provincies verder uitwerken’, licht Kuijken toe. Hoewel hij gemeenten in dat proces adviseert waar mogelijk samen op te trekken, is het nadrukkelijk niet de bedoeling dat er uiteindelijk één voor iedereen beschikbare landelijke test alle uitkomt. Kuijken: ‘Elke gemeente zal die test naar eigen inzicht kunnen invullen, ook afhankelijk van de lokale opgave, maar wel gestandaardiseerd. Het is de bedoeling dat alle gemeenten er in 2018 mee aan de slag gaan.’

Alle gemeenten aan bod

Het deze week gepresenteerde Deltaprogramma is het derde in een reeks. In 2010 kwam het Deltaplan waterveiligheid tot stand, gevolgd door het Deltaplan zoetwater. Anders dan in die twee eerdere programma’s is er nu volgens Kuijken geen enkele gemeente die de dans ontspringt. ‘Vorig jaar werd Noord-Limburg door zware regenval getroffen, dit jaar Twente en delen van de Randstad. Het weer wordt steeds onvoorspelbaarder. Clusterbuien kunnen langdurig boven een bepaalde plek blijven hangen en veel waterschade veroorzaken. Dat kan overal gebeuren.’

Financiering

Voor de financiering van de plannen om gemeenten ‘klimaatrobuust’ te maken, sloot de deltacommissaris zich eerder al aan bij de deze zomer door gemeenten, provincies en waterschappen ingediende investeringsagenda ‘Naar een duurzaam Nederland’. Daarin wordt het rijk gevraagd om hiervoor jaarlijks 230 miljoen vrij te maken. Kuijken: ‘De ervaring wereldwijd leert dat de kosten van preventie gemiddeld een zevende bedragen van de kosten die een ramp je kunnen bezorgen.’ De deltacommissaris sluit niet dat gemeenten en waterschappen om volledig ‘klimaatrobuust’ te worden de lokale heffingen moeten verhogen.