Eigen verantwoordelijkheid gemeenten bij energietransitie

De decentrale overheden hebben een eigen verantwoordelijkheid bij de energietransitie. Samen met overheden, bedrijven en inwoners moeten de gemeenten samen de schouders zetten onder de omslag naar het klimaatbestendig maken van de leefomgeving. Dit schrijft minister Kamp van Economische Zaken in de Energieagenda, die hij woensdag 7 december heeft gepresenteerd.

Unieke verantwoordelijkheid
'De energietransitie zal alleen gerealiseerd worden als de belanghebbende partijen - het Rijk, decentrale overheden, burgers, bedrijven en andere actoren uit de samenleving vanuit hun eigen verantwoordelijkheid en kunde bereid zijn om hieraan bij te dragen,’ zo schrijft de minister. Volgens de bewindsman hebben decentrale overheden daarbij wel een eigen unieke verantwoordelijkheid.

Maatwerk
De VNG, IPO en de Unie van Waterschappen willen de verantwoordelijkheid gezamenlijk oppakken en zijn daar ook al mee bezig. In de Energieagenda onderschrijft Kamp de positie van de regio: 'De beslissingen over energie-infrastructuur kennen sterke regionale componenten, waardoor maatwerk nodig is. Decentrale overheden gaan samen met netbeheerders een belangrijk rol vervullen.'

Duurzaam
In de Energieagenda schetst Kamp een beeld van het jaar 2050. In dat jaar stoken zo min mogelijk Nederlanders thuis nog aardgas, worden er alleen nog duurzame auto's verkocht en telt de Noordzee veel meer windmolens. ‘We pakken nog vaker de fiets, vrachtwagens rijden op biobrandstof en vliegtuigen vliegen op schonere kerosine.’

CO2 in zeebodem
Om de doelen van het klimaatakkoord van Parijs te halen, moet Nederland in 2050 nauwelijks nog CO2 uitstoten. ‘Dat vereist grote investeringen', aldus Kamp, ook al probeert het kabinet de overgang naar een duurzame energievoorziening volgens hem zo efficiënt mogelijk te maken. Zo wil hij meer voorzieningen voor fietsers aanleggen en de industrie ‘krachtig stimuleren' zuiniger en schoner te werken. De CO2 die de industrie toch nog uitstoot, wil hij opslaan in lege aardgasvelden in de Noordzeebodem. En in 2035 moeten er geen auto's meer worden verkocht die op fossiele brandstoffen rijden.

Nieuwe woonwijken
Bij het uitbannen van gas is de snelste winst volgens de minister te behalen in nieuwe woonwijken. Vanaf 2018 wordt de verplichting voor gasaansluitingen op nieuwe wijken geschrapt. Gemeenten moeten bij de overstap naar andere vormen van verwarming, die bijvoorbeeld kan komen van (restwarmte van) de industrie, een voortrekkersrol gaan spelen. Het doel is om in 2050 zo min mogelijk huizen nog met gas te verwarmen, maar een hard verbod komt er vooralsnog niet.

Hulp van burgers
Kamp hoopt ook op de hulp van burgers. Hij wil het voor hen aantrekkelijker maken zelf opgewekte schone energie op te slaan. Zo hebben ze die achter de hand voor momenten dat ze zelf extra energie nodig hebben of kunnen ze die verkopen wanneer de vraag naar energie groot is. ‘Iedereen moet verantwoordelijkheid voelen voor de energietransitie', benadrukte de minister.

VNG is enthousiast
De VNG is enthousiast over de Energieagenda. Berend de Vries, voorzitter van de VNG-commissie Milieu, Energie en Mobiliteit, stelt dat deze agenda het perspectief biedt dat nodig is om af te stappen van fossiele energie en het klimaatbestendig maken van de leefomgeving. ‘Alleen, de urgentie die wij als overheden voelen, wordt niet altijd herkend door onze inwoners en ondernemers. Wíj baseren onze ambities op wetenschappelijke berekeningen, statistieken en langetermijnperspectieven. Wij spreken over een zeespiegelstijging, terwijl je die niet ziet als je op het strand staat. En over een toename van het CO2-gehalte in de lucht, die je niet merkt als je ademt. Mensen zien het niet, maar gaan het wél merken. Nu we de urgentie delen, staan we voor de opgave om onze inwoners hierbij mee te nemen.' (ANP/Red)