Crowdfunding Eneco ‘gaat als een dolle’

De stichting Greencrowd wil energieleverancier Eneco in publieke handen houden. Een afgelopen vrijdag gestarte crowdfundingsactie leverde inmiddels al 8,5 miljoen euro aan toezeggingen op. ‘Het gaat als een dolle’, zegt Greencrowd-oprichter Jan Willem Zwang. Rond de gemeenteraadsverkiezingen van maart 2018 hoopt de stichting 250 miljoen euro te hebben opgehaald. 

Waarom zijn jullie dit initiatief gestart?

Zwang: ‘Voor ons was het nieuws doorslaggevend dat na Rotterdam en Den Haag ook de gemeente Dordrecht vorige week naar buiten bracht haar aandelen van de hand te doen. Daarmee zou een meerderheid van de Eneco-aandelen te koop komen te staan. Vooral de argumentatie van Dordrecht is vreemd. De gemeente vindt dat een overheid geen aandelen hoort te hebben in een commercieel bedrijf, maar houdt haar aandelen in huisvuilcentrale HVC wel aan. De ervaring leert dat veel energiebedrijven worden overgenomen door private equity-firma’s. Of door buitenlandse energiereuzen die Eneco dan mooi als melkkoe kunnen gebruiken om hun fossiele ambities te  realiseren. Dan blijft er van het duurzame beleid van Eneco weinig over.’

Jullie hebben 250 miljoen euro als doel van de crowdfunding gesteld. Waar komt dat bedrag vandaan?
‘Als alle gemeenten hun aandelen zouden verkopen is Eneco ongeveer 2,5 tot 2,9 miljard euro waard. Een enorm bedrag. We hebben de balans van Eneco beoordeeld en met banken besproken welk beginbedrag je nodig hebt om straks als serieuze onderhandelingspartner te worden gezien. Dat schatten zij op tussen de 250 en 750 miljoen euro. Die 250 miljoen is dus de ondergrens die wij zeker moeten zien te gaan halen.’

Zijn jullie verrast door het aantal inschrijvingen?
‘We zijn met stomheid geslagen. Natuurlijk zit er een enkele grappenmaker tussen die wij inmiddels hebben verwijderd. Maar ook drie grote investeerders die er elk minstens een miljoen in willen steken: een ontwikkelaar in duurzaam vastgoed die anoniem wil blijven, zonnepanelenaanbieder Zelfstroom en een rijke familie. En daarnaast heel veel particulieren die duizend euro toezeggen.’

Toch is het nog maar een paar procent van de doelstelling.
‘We zijn net begonnen. De campagne om mensen en bedrijven over de streep te trekken, moet eigenlijk nog van start gaan. We overwegen bijvoorbeeld ook om de tien grootste pensioenfondsen aan te schrijven. Al zullen die wel moeten accepteren dat bij ons elke deelnemer, ongeacht het bedrag van zijn deelname, straks evenveel zeggenschap krijgt over het te voeren beleid. Dus dat kan voor grote deelnemers een obstakel zijn. Er werd me al gevraagd wat we zouden gaan doen als Shell met anderhalf miljard euro zou aankloppen. Maar nee, ook dan passen we die zeggenschapsregels niet aan.’

Hebben jullie al iets van de gemeenten gehoord?  
‘Nog niet. Wel van Eneco. Dat ze het een heel sympathiek idee vinden.’