'Afspraken met IPO, VNG, UvW ondergraven Omgevingswet'

Er komt weinig van het integrale karakter van de Omgevingswet terecht als minister Melanie Schultz van Infrastructuur en Milieu met gemeenten, provincies en waterschappen nog aparte afspraken maakt over de wet. Dat stellen VNO-NCW en MKB-Nederland naar aanleiding van de onlangs gemaakte afspraken met de Unie van Waterschappen.

Waterschappen bevoegd voor water

VNO-NCW en MKB-Nederland pleiten er al jaren voor dat de watervergunning voor het lozen op oppervlaktewateren wordt opgenomen in de Omgevingswet. De gedachte achter deze wet is immers om de gehele fysieke leefomgeving - milieu, water, ruimte en natuur- integraal te beschermen. Uit de afspraken met de minister blijkt dat de waterschappen bevoegd blijven voor de watervergunning en de handhaving voor de handelingen in het watersysteem.

Bedrijfseconomisch probleem

Het belangrijkste voordeel van de watervergunning als onderdeel van de omgevingsvergunning is dat een bedrijf kan kiezen voor meer emissies naar water en minder naar lucht, of andersom, legt Jan van den Broek uit, juridisch adviseur bij VNO-NCW en MKB-Nederland in Den Haag. Het waterschap zou verontreiniging van het water kunnen verbieden, waardoor het bedrijf geen andere keuze heeft dan de vervuiling via de lucht te lozen. ‘Als je dan niet de licenties hebt om die techniek te gebruiken, heb je een bedrijfseconomisch probleem.’

Geen afweging van belangen

Het is slechts één voorbeeld. Volgens de belangenorganisaties hebben veel soorten bedrijven hiermee te maken. ‘Hun keuzevrijheid wordt beperkt wanneer zij te maken hebben met een overheid die naar slechts één milieuonderdeel kijkt. Dan wordt er geen afweging van verschillende belangen gemaakt. Het waterschap mag best adviseren over wat uit wateroogpunt de beste keuze zou zijn. Maar uiteindelijk moet er één overheidsorgaan zijn dat zegt: alles afwegende is dit de beste manier om het te doen. Dat “alles afwegende” is daarbij essentieel.’

Provincie kan expertise opbouwen

Aan kennis hoeft het het bevoegd gezag niet te ontbreken. De provincie kan de nodige expertise opbouwen om de vergunning te verlenen, geholpen door regionale omgevingsdiensten en geadviseerd door waterschappen en Rijkswaterstaat, stellen VNO-NCW en MKB-Nederland. Verder hebben ook de bedrijven zelf veel expertise en moeten zij zich bovendien houden aan strikte en gedetailleerde Europese eisen.

Voorstel naar Raad van State

Vrijdag stemde de ministerraad in met het wetsvoorstel, inclusief afspraken met lagere overheden. Het voorstel gaat nu naar de Raad van State.