Aangifte tegen PvdA/GL Amsterdam wegens afluisteren

Stichting Erfpachters Belang Amsterdam (SEBA) heeft vrijdagochtend aangifte gedaan tegen PvdA en GroenLinks en hun fractievoorzitters Marjolein Moorman en Marieke van Doorninck wegens het afluisteren van gesprekken van handtekeningenverzamelaars voor een referendum over erfpacht.

Aangifte doen
SEBA-voorzitter Koen de Lange noemt het onvoorstelbaar dat PvdA en GroenLinks studenten hebben afgeluisterd, die namens de initiatiefnemers voor  een referendum over erfpacht handtekeningen verzamelden op straat. ‘Het is niet eens een journalist doe dit doet, maar een politieke partij. Ze willen niet met ons het debat aangaan of ons met open vizier en met argumenten tegemoet treden, maar gaan ons wel heimelijk afluisteren. Dit is zo’n grote inbreuk op de privacy en de democratische rechtsgang van het referendum dat ik aangifte doe op basis van artikel 139b van het Wetboek van Strafrecht.’

Bang voor de kiezers
Volgens De Lange voldeed de procedure die de stichting heeft gevolgd en het door burgers te ondertekenen formulier aan de verordening. ‘Dat hebben we laten checken. Als gemeente hoor je dan bij voldoende handtekeningen de democratie te vieren en een referendum uit te schrijven. We hebben meer dan genoeg handtekeningen verzameld: 36 duizend. Dat zou de discussie moeten zijn en niet dat verongelijkte gedoe over plannen in de ijskast doen als het referendum in ons voordeel uitvalt. Ze zijn ontzettend bang voor de kiezers en proberen een manier te vinden om te voorkomen dat een referendum wordt gehouden. Daarmee nemen ze de Amsterdammers niet serieus en plegen ze obstructie van de democratie. Ik heb al veel gekkigheid meegemaakt rond dit referendum, maar dit is het summum.’

Transcripties van opgenomen gesprekken
Ook de Amsterdamse VVD is verbijsterd over het afluisteren door coalitiepartners PvdA en GroenLinks. Met stomheid geslagen was het VVD-raadslid Daniel van der Ree toen zijn coalitiegenoten  afgelopen woensdag een half uur voor de raadsvergadering transcripties overhandigden van opgenomen gesprekken met handtekeningenverzamelaars. De partijen hadden daarin geconstateerd dat de ingehuurde studenten burgers bewust misleidende informatie over de erfpachtplannen verstrekten.

Dit krijgt een staartje
Van der Ree: ‘We hebben een prima samenwerking en dan komen ze als een duvel uit een doosje met die transcripties aanzetten. We waren verbijsterd. Van de PvdA weet ik dat ze dit professioneel aanpakken, maar ze krijgen dit keihard terug. Over GroenLinks was ik nog meer verbaasd. Zij zijn altijd voorvechter van burgerrechten en dan gaan ze mensen ongeïnformeerd afluisteren. Dit verhaal krijgt nog een staartje.’ De VVD is in principe tegen referenda, maar ook tegen erfpacht. De partij ondersteunde daarom de actie van SEBA.

Geen gevolgen voor coalitie
Gevolgen voor de verhoudingen in de coalitie heeft het niet, aldus Van der Ree. ‘Nee, ik heb al veel getwitter hierover gezien. De PvdA heeft er spijt van. Ze krijgen dit ook terug als een boemerang. Het was geen handige actie.’ Afgezien van de gebruikte methode zijn de bevindingen opvallend: misleidende teksten van handtekeningenverzamelaars. Teksten als: “Mensen die huren, worden hun huis uitgekickt omdat de erfpacht omhoog gaat.” Maar Van der Ree vindt de teksten niet zo schokkend. 'Mensen tekenen het formulier. De meesten van de 36 duizend hebben dat op internet gedaan. Ik heb ze ook op straat gezien. Ze hielden een keurig verhaal. Zij hebben drie transcripties waarin teksten staan die ik misschien niet precies zo zou verwoorden, maar er is wel degelijk een relatie tussen erfpacht en huurverhoging.’

Nieuw raadsbesluit over uitgangspunten erfpacht
Hetzelfde zegt ook SEBA-voorzitter Koen de Lange. ‘We hebben geen dwang toegepast en de volledig juiste tekst staat op het formulier.' Wethouder Maarten van Poelgeest (GroenLinks) vertelt trouwens klinkklare onzin als hij zegt dat de oude regeling van kracht blijft als het referendum de plannen dwarsboomt, aldus De Lange. 'Wij zijn niet tegen de ingezette modernisering erfpacht, maar willen een nieuw raadsbesluit over de uitgangspunten. Maar als hij dan niets meer wil doen, moet iemand anders het maar doen.’

Onderzoeken geldigheid handtekeningen
Burgemeester Van der Laan laat de handtekeningen voor het referendum volgens de procedure onderzoeken op geldigheid. Om een referendum te kunnen houden zijn 27 duizend handtekeningen nodig. PvdA en GroenLinks willen dat de ruim 16 duizend handmatige handtekeningen worden geschrapt uit het totaal van 36 duizend. Volgens woordvoerder Iris Reshef worden de handtekeningen sowieso gecontroleerd op adres- en persoonsgegevens. ‘We moeten weten of het kiesgerechtigde Amsterdammers zijn.’

Brief aan raad
Daarnaast wil Van der Laan in een brief aan de raad zorgvuldig en feitelijk ingaan op de vraag of het wel is toegestaan om een promotiebedrijf in te schakelen voor het verzamelen van handtekeningen en of eisen worden gesteld aan informatieverstrekking. ‘Ik ga ervan uit dat de legitimiteit van de opgenomen gesprekken daarin ook wordt meegenomen.’ De brief moet voor de raadsvergadering over erfpacht worden verstuurd. Volgens Reshef zal dat niet voor volgende week gebeuren.

GroenLinks-fractievoorzitter Marieke van Doorninck is gevraagd om een reactie op de ophef, maar zij reageerde donderdagmiddag niet.

UPDATE

De PvdA heeft inmiddels gereageerd op de aangifte. De partij zegt blij te zijn met de aangifte en de strijd met de vastgoedlobby graag aan te gaan. 'We kijken ernaar uit wat de rechter hierover te zeggen heeft.' Volgens een PvdA-voorlichter heeft de partij eerst juridisch advies ingewonnen voor het de gesprekken opnam. 'Wij voerden het gesprek met de promotors zelf, zoals iedere burger, en namen dat op. Dat had ook een maatschappelijk belang. Van vermeende afluisterpraktijken waar SEBA het over heeft, gesteund door Sjuul Paradijs (hoofdredacteur van de Telegraaf), is dus geen sprake.' De voorlichter geeft toe dat de promotors niet op de hoogte zijn gesteld van het feit dat het gesprek door de partij werd opgenomen.