Randstadprovincie

Ook in schaalvergroting door fusies wordt weinig heil gezien. Ondertussen blijkt de burger gehecht aan zijn provincie, zo bleek vorige week uit een onderzoek uitgevoerd door TNS Nipo in opdracht van Binnenlands Bestuur. Maar waar is die burger dan aan gehecht? Niet aan Provinciale Staten en niet aan de gedeputeerden, want de burger weet niet wat ze doen en kent ze domweg niet.

De burger is gewoon gehecht aan de identiteit van zijn provincie en niet zozeer aan zijn bestuur. Dit alles pleit voor het snel opheffen van deze bestuurslaag. Tenzij er echt nuttige zaken worden verricht waar de burger op zit te wachten. De aanpak van de files door een beter wegennet en openbaar vervoer, behoud van natuur en milieu, een goed beleid op het gebied van ruimtelijke ordening.

Maar daar is een aantal randvoorwaarden voor nodig. De provincies moeten zich niet meer met van alles en nog wat bemoeien. De vele provinciale hobby-subsidies op het gebied van cultuur, armoede, opvangtehuizen, sport, anti-discriminatiebureaus, jeugdzorg, etcetera horen eigenlijk bij het takenpakket van gemeenten. Een afgebakend en relevant takenpakket helpt enorm voor de zichtbaarheid van de provincie bij de burger en helpt de bestuurlijke spaghetti en de kosten te verminderen.

Tegelijkertijd is schaalvergroting vooral in de Randstad nodig om het economisch kerngebied van Nederland efficiënt in te richten, zodat de Nederlander van en naar het werk kan komen. Maar ook om te voorkomen dat elke gemeente in de Randstad mainport, brainport, distributiecentrum en Silicon Valley wil zijn.

Een opschaling van Noord-Holland met Flevoland en Utrecht tot één provincie zoals dat nu onderzocht gaat worden, zonder Zuid-Holland, is een halfslachtige aanpak. Er blijven dan twee provincies met elk een handjevol grote steden over die elkaar voor de voeten gaan lopen, want zo gaat dat in bestuurlijk Nederland. Mocht er echt ooit één Randstadprovincie komen met een goed afgebakend takenpakket, dat natuurlijk ook voor de andere provincies geldt, dan zijn er nog genoeg bestuurlijke stammenstrijden te voeren met de ambtenaren van het ministerie van Infrastructuur en Milieu en de grote steden.

Kleine provincies met een echte identiteit zoals Limburg, Zeeland en Friesland kunnen met zo’n afgebakend takenpakket op vervoer, ruimte en milieu prima bestaan naast een grote broer, ook al vinden ze die grote broer bij voorbaat gevaarlijk. En misschien snapt de kiezer dan eindelijk waar hij voor stemt bij een volgende verkiezing van de Provinciale Staten. Eens! Ooit!