Wijzigen financiën provincie 'schuurt tegen Grondwet aan'

Het IPO wil snel met het nieuwe kabinet praten over de gesloten provinciale huishouding die in het Regeerakkoord is afgesproken. Hoe verhoudt zich dat tot de Grondwet, vraagt het IPO zich af.

Ruimtelijke ordening en natuur

Met een gesloten provinciale huishouding kunnen provincies alleen nog uitvoering geven aan vastgestelde taken waarvoor zij budget hebben gekregen. In het Regeerakkoord worden ruimtelijke ordening, verkeer en vervoer, natuur en regionaal economisch beleid genoemd. Provincies kunnen dan geen initiatieven ontplooien buiten die terreinen.

In strijd met Grondwet

Volgens IPO-voorzitter Johan Remkes schuurt het onderwerp 'dicht tegen de Grondwet aan'. Of het wel of niet in strijd is met de Grondwet, hangt af van wat ermee wordt bedoeld, zegt Remkes. 'In het Regeerakkoord wordt gesproken van een 'materieel gesloten provinciale huishouding', maar wat daaronder wordt verstaan is mij niet duidelijk.'

Regionale omroep

Ook het voorstel van het kabinet om de regionale omroep vanuit Den Haag te financieren keurt het IPO fel af. ‘Dat raakt de regionale verantwoordelijkheid en gaat ten koste van de in de regio gewortelde mediavoorziening, ook al doordat deze centralisatie gepaard gaat met een forse bezuiniging’, aldus het IPO.

Geen mening over vijf landsdelen

Over het plan om de provincies op termijn te laten opgaan in vijf landsdelen geeft de lobbyclub voor provincies geen mening. ‘Daar doet het IPO geen woordvoering over, dat is aan de provincies zelf’, meldt woordvoerder Sander Hage. Het IPO houdt zich wel bezig met de vraag welke beleidsterreinen bij welke bestuurslaag thuishoren, maar niet met de omvang van die bestuurslaag, aldus Hage.

Afschaffing Wgr-plus

In het Regeerakkoord zitten ook onderdelen waar het IPO positief over is. ‘De ingezette decentralisatie wordt doorgezet, in het bijzonder voor het natuurbeleid. De weeffout uit het Lente-akkoord wordt hersteld, doordat de 200 miljoen euro die extra voor het natuurbeleid beschikbaar komt aan het provinciefonds wordt toegevoegd. Positief is ook dat het nieuwe kabinet de afschaffing van de verplichte grootstedelijke samenwerkingsverbanden (Wgr-plus) doorzet.’

Verzet tegen Wet Hof blijft

Wel zetten de provincies hun verzet tegen de Wet Houdbare overheidsfinanciën en het verplicht schatkistbankieren onverminderd voort, omdat dit investeringen in de regionale economie tegenwerkt. Ook de afschaffing van het btw-compensatiefonds treft provincies en gemeenten buitensporig. Dat is strijdig met het uitgangspunt van evenredige bijdrage en legt een forse rekening bij provincies en gemeenten, vindt het IPO.