Vlissingen vraagt artikel 12-status aan

Door unaniem in te stemmen met de aanvraag van de artikel 12-status laat de gemeenteraad van Vlissingen haar weerstand varen. Deze verstrekkende stap moet de gemeente uit de schulden helpen.

Hulp nodig
‘We verliezen onze financiële zelfstandigheid, maar blijven alles geven’, vat fractievoorzitter Mark Weug zijn gevoel als raadslid samen bij het besluit om van Vlissingen een artikel 12-gemeente te maken. Zijn partij, met 5 zetels de grootste in een raad van 27 zetels en 11 fracties, was lang tegen deze stap. ‘We bleven hopen dat we de problemen zelf konden oplossen. Hier spreekt natuurlijk ook het gevoel. Maar we moeten realistisch zijn. We hebben hulp nodig.’

Schuld op schuld
Vlissingen heeft een schuld van 240 miljoen euro en verwacht voor volgend jaar een tekort van 5 miljoen euro. Over de schuld moeten miljoenen euro’s rente worden betaald, waar weer extra leningen voor moeten worden afgesloten. Volgens Weug zelfs meer dan nodig. ‘Zo werd de begroting, het huishoudboekje van de ambtelijke organisatie, subtiel ontzien en zelfs gespekt. Boekwaarden grenzen nu inmiddels aan marktwaarden of overstijgen die zelfs’, aldus Weug in zijn raadscolumn van drie weken geleden op de gemeentewebsite.

Situatie dramatisch
Nu zijn de schuldenlasten zo hoog opgelopen dat de gemeente Vlissingen de rentekosten niet meer kan betalen met extra leningen. ‘De meerjarenbegroting tot 2018 van het nieuwe college is niet sluitend. Daarnaast lopen we forse risico’s van miljoenen euro’s die hierin niet eens zijn meegenomen. De situatie is dramatisch.’

11 miljoen bezuinigd
De bevindingen en aanbevelingen uit een begrotingsscan van het ministerie van Binnenlandse Zaken stroken met de situatie die het college schetst, aldus Weug. ‘De artikel 12-inspecteur geeft duidelijk aan dat als er één gemeente in aanmerking komt voor artikel 12 het Vlissingen is. Het is niet zo dat de gemeente heeft stilgezeten. Het afgelopen jaar is 11 miljoen euro bezuinigd. Maar de kans om de financiële problemen zelf op te lossen ziet de inspecteur zeer somber in.’

Uitgaven verantwoorden
De gevolgen van de artikel 12-status zijn voor iedere gemeente anders. Uiteraard moet aan wettelijke verplichtingen worden voldaan. ‘Verder is het voor iedere gemeente maatwerk. Momenteel zijn de bezuinigingen op cultuur en sport hot. We moeten kijken naar referentiegemeenten. Het toerisme is een van onze inkomstenbronnen. Welke evenementen leveren wat op en welke brengen ons verder in verval? Andere gemeenten worden immers gekort uit het Gemeentefonds om voor Vlissingen te betalen. De inspecteur moet de uitgaven wel verantwoorden.’

Bezuinigen op ambtelijke organisatie
De LPV vindt dat de ambtelijke organisatie te lang is ontzien en heeft met een motie in gang gezet dat 15 procent op de organisatie wordt bespaard. Weug stelt in zijn raadscolumn dat een andere cultuur binnen de ambtelijke organisatie, met “deskundige en integere boekhoudkundigen” voor zijn partij een eerste randvoorwaarde is. ‘Daar heb ik veel kritiek op gehad. Mij gaat het erom dat de organisatie een drie-eenheid is: raad, college, ambtelijke organisatie, waarbij ambtenaren niet alleen ondersteunen, maar ook adviseren.’

Ambtenaren moeten ingrijpen
In het verleden werd met een hogere rekenrente gewerkt dan de werkelijke rente en werd weer extra bijgeleend, vertelt Weug. ‘Het moet een automatisme zijn dat ambtenaren zeggen dat zoiets niet kan.' In het verleden zijn ook veel geld en mandaten naar ambtenaren verschoven, vertelt Weug. 'Ze mochten eigenhandig onroerend goed kopen. Maar dat is iets waar de raad over moet besluiten.’ Toch komt die raad straks op het tweede plan. ‘Feitelijk zijn wij eindverantwoordelijk, maar de rijksoverheid bepaalt vooraf de grenzen. En terecht.’