Ruim helft EU-subsidies naar Randstad

De meeste EU-subsidies komen terecht in de Randstad. Zuid-Holland is de onbetwiste koploper. Drenthe en Friesland profiteren het minst.

Een geavanceerde database van bureau ERAC geeft eindelijk antwoord op waar Europese subsidies in Nederland precies terechtkomen. Vanaf het begin van de huidige programmaperiode 2014-2020 is voor 4,7 miljard euro aan Brussels geld in ons land terechtgekomen. Ruim een kwart daarvan blijkt in Zuid-Holland geland. Op ruime afstand volgen Noord-Holland en Brabant, de provincies met daarin mainports Schiphol en Eindhoven. Vanwege de aanwezigheid van (vooral) Wageningen Universiteit en de Radboud Universiteit doet Gelderland nauwelijks onder voor Brabant. Drenthe, Zeeland en Friesland weten de EU-potten aanmerkelijk minder vaak te vinden.

Hengelo koploper
Waar de gemeente Amsterdam in harde euro’s tussen 1 januari 2014 en 1 januari 2019 het meest ophaalde – ruim 30 miljoen – incasseerde het Overijsselse Hengelo in diezelfde periode het hoogste bedrag per inwoner: 150 euro. Vier projecten laten er de kassa rinkelen. De gemeenten West-Betuwe en Gorinchem vormen in die ranglijst de hekkensluiters. Hun Europese oogst blijft in de huidige programmaperiode vooralsnog steken op 6 euro per inwoner.

Ambities
De concrete aanleiding voor het opzetten van de database was een passage in het coalitieakkoord 2015-2019 van de provincie Limburg. Daarin verwoordde het college van Gedeputeerde Staten de ambitie om in vier jaar tijd minimaal 100 miljoen euro aan Europese subsidie naar Limburgs grondgebied te halen. Op zijn vraag hoe ze dat dachten te meten, kreeg ERAC-directeur Vincent Ketelaars uit Maastricht een duidelijk antwoord: ‘geen idee’. Eigenlijk precies de reactie die hij had verwacht. Er was hier en daar weliswaar informatie te vinden, maar niet geüniformeerd en zeker niet bruikbaar. Met ERAC was hij al langer doende informatie over die ‘neerslag’ toegankelijk te maken om zo de betekenis van de EU voor Nederland in euro’s herkenbaar in beeld te brengen. ‘Erg plat natuurlijk, want het binnenhalen van Europese euro’s is geen doel op zich, maar een middel om gestelde ambities te bereiken. Maar het geeft wel houvast’, zegt hij.

Arbeidsplaatsen
De meetmethodiek is dusdanig verfijnd dat niet alleen per provincie, maar bijvoorbeeld ook per gemeente, waterschap en andere organisatietypes kan worden vastgesteld hoeveel Europese euro’s er precies belanden – desgewenst uitgesplitst naar bestuurlijke thema’s waaraan ze zijn gekoppeld. En de database geeft ook inzicht in het aantal arbeidsplaatsen dat het Europese geld schept: sinds 2014 zijn dat er 107.600.

Lees het volledige artikel in Binnenlands Bestuur nr. 8 van deze week (inlog)

Eu-subsidie per provincie*

Top-10 Subsidie voor gemeenten als subsidieontvanger, per inwoner*

*Bron: ERAC