Nederlandse invulling budgetrecht bij EU zwak

Het Nederlandse parlement geeft, in tegenstelling tot het Duitse, een minimale invulling aan het budgetrecht in het kader van Europese integratie. Daardoor hebben Tweede en Eerste Kamer een zwakkere positie bij sommige crisismaatregelen. 

Zo hoefde het Nederlandse parlement, in tegenstelling tot het Duitse, niet in te stemmen met de noodhulp aan bijvoorbeeld Griekenland. Een uiteenlopende interpretatie van het budgetrecht leidt zo tot belangrijke verschillen in de positie van nationale parlementen.

Dat concludeert staatsrechtjuriste Suzanne Poppelaars van de Radboud Universiteit in haar proefschrift over het nationale budgetrecht en Europese integratie. Poppelaars bekeek hoe het Nederlandse parlement heeft gereageerd op verschillende stappen van Europese integratie, van het Verdrag van Maastricht waarmee de euro werd ingesteld, tot de recente eurocrisis.

Minimale invulling
Uit haar onderzoek wordt duidelijk dat het Nederlandse parlement een minimale invulling heeft gegeven aan het budgetrecht in het kader van Europese integratie. De focus bij de parlementaire behandeling van de Europese maatregelen lag steeds op het feit dat die maatregelen geen consequenties hadden voor de vaststelling van de begroting bij wet. In Duitsland was er veel meer aandacht voor de gevolgen van die maatregelen voor de inhoudelijke zeggenschap van het parlement bij budgettaire aangelegenheden. Verschillende Duitse wetten kwamen tot stand om de betrokkenheid van de Duitse Bondsdag bij Europese maatregelen te verzekeren.

Goed opletten
Het verschil in invulling van het budgetrecht kan volgens Poppelaars een grote rol gaan spelen bij de nu lopende discussie over verdergaande Europese integratie. Er liggen plannen op tafel voor een Europese minister van Financiën, de oprichting van een Europees Monetair Fonds of een eurozoneparlement, waar de komende tijd besluiten over worden genomen. De precieze positie van het nationale parlement bij deze plannen is afhankelijk van de invulling die het parlement zelf geeft aan het budgetrecht. ‘Het parlement moet bij de besluitvorming de komende maanden goed opletten welke gevolgen deze plannen hebben voor de positie van het nationale parlement en zijn budgetrecht’, aldus de promovenda.