Internationale activiteiten waterschappen onder de loep

Buitenlandse investeringen van Nederlandse waterschappen leiden tot ongemak in het parlement. De PvdA-Tweede Kamerleden Lutz Jacobi en Jan Vos willen van de ministers van Infrastructuur en Milieu en van Buitenlandse Handel weten in hoeverre die beleggingen risicovol zijn.

Uit recent onderzoek van De Groene Amsterdammer en Trouw blijkt dat waterschappen in het buitenland commerciële activiteiten ontplooien die deels uit inkomsten uit zuiveringsheffing, ingezetenenomslag, waterschapsbelasting of andere publieke middelen zouden worden gefinancierd. Jacobi en Vos willen van de ministers horen wat ze daarvan vinden.

Coco-leningen
De Kamerleden willen verder weten hoe groot het gemeenschappelijke fonds van de Waterschappen is van waaruit de waterschappen buitenlandse projecten financieren en hoe dat fonds wordt gevoed. Volgens het onderzoek zijn vanuit dat fonds zogeheten coco-leningen (contingent convertibles) voor buitenlandse investeringen aangegaan. Die zouden in strijd zijn met de regelementen van het fonds. De Kamerleden willen van de ministers Schultz en Ploumen horen of die constructies niet zodanig riskant zijn dat de kans bestaat dat de publieke taken van waterschappen in ons land in gevaar komen door tegenvallende financiële resultaten uit buitenlandse activiteiten.

Financieel solide
Volgens Hein Pieper, portefeuillehouder internationaal van de Unie van Waterschappen, zijn de buitenlandse investeringen financieel solide. ‘Volgens het treasuryreglement van het NWB Fonds moet het vermogen – zoals bij elk vermogensfonds – in stand blijven. Dit betekent dat het geld niet in projecten gestoken kan worden, maar alleen de rente-inkomsten mogen worden aangewend. Dat is wat ook gebeurt. Om te voorkomen dat bij aanhoudende lage rente de doelstelling van het fonds niet meer verwezenlijkt kan worden, is gekozen voor een investering die financieel solide is, en niet in strijd met de statuten noch het treasuryreglement.’

De internationale inzet van waterschappen is volgens Pieper ‘zeer beperkt’ ten opzichte van het uitvoeren van de kerntaken, en betreft met name inzet in menskracht. Er is een financiële bijdrage beschikbaar voor internationale activiteiten van de waterschappen uit de rente van het NWB Fonds. Het Fonds bevat een bedrag van totaal circa 20 miljoen euro. De jaarlijkse opbrengst daarvan is om en nabij de 8 ton.

Goede reputatie
Dat waterschappen in het buitenland actief zijn, komt volgens Pieper mede doordat waterschappen juist worden gevraagd internationaal kennis en expertise te delen. Dit vanwege de goede reputatie van Nederland en de waterschappen op het gebied van waterbeheer. ‘Dat doen we onder de vlag van Dutch Water Authorities, in beperkte mate en met beperkte middelen en daar waar de waterschapsbesturen meerwaarde zien in samenwerking’, aldus Pieper. ‘Het kan gaan om het adviseren van medeoverheden over waterbeheer, financiering en duurzaam beheer en onderhoud. En om het ondersteunen van handelsmissies van het rijk en het Nederlandse bedrijfsleven, met als doel extra opdrachten voor het bedrijfsleven. Of om inzet van expertise bij rampenpreventie of rampenbestrijding.’ Daarnaast ontvangen waterschappen volgens hem buitenlandse delegaties om te laten zien hoe Nederland in een laaggelegen, kwetsbare delta zorgt voor droge voeten en voldoende, schoon water.