Harlingen heeft als enige verliesgevende haven

De gemeente Harlingen moet jaarlijks zeven ton bijleggen, omdat de haven van Harlingen als enige haven van Nederland verlies lijdt. Een herverdeling van baggerkosten en de komst van cruiseschepen zouden verlossing kunnen bieden.

Verliezen zijn historisch gegroeid
De Harlingse wethouder financiën Peter Glasbeek (PvdA) zegt de verliezen van de haven “historisch gegroeid” zijn. De grootste kosten zijn volgens hem de baggerexercitie. ‘De reden dat wij steeds moeten baggeren is de aanvoer uit het Van Harinxmakanaal. De vraag is dan: wie veroorzaakt wat? En hoe verdelen we de kosten? Tot dusverre is de gemeente Harlingen de enige die ervoor opdraait en dat komt neer op 8 ton tot 1 miljoen per jaar.’ Uit extern onderzoek van Ernst& Young, in opdracht van de gemeente, blijkt dat het jaarlijkse verlies dat de gemeente moet bijleggen ongeveer 7 ton is. ‘Dat wordt altijd opgebracht, maar dat is niet de bedoeling. Je wilt geen negatief saldo voor het exploiteren van een haven.’

Veel functies in haven
De reden dat de Harlingse haven wel verlies lijdt is best complex, mede omdat de haven nogal gediversifieerd is. Glasbeek: ‘We hebben te maken met nog niet uitgegeven kavels die we samen met andere publieke partijen hebben. Dat is een complexe zaak en dat moeten we anders doen. We hebben de vishaven, waar vooral vissers uit Urk vissen. We hebben de passantenhaven, de binnenhaven, de vaste ligplaatsen tussen zoet en zout en de grootste bruine vloot. Het is nu zaak deze diverse activiteiten in onderdelen uiteen te trekken en te kijken wat we kunnen doen. We hebben ook nog te maken met de veiligheidsproblematiek, dus dat is best complex.’

Nieuwe baggerafspraken maken
Vaststaat dat de huidige situatie niet kan blijven voortbestaan en daarom op zijn minst nieuwe afspraken moeten worden gemaakt met andere publieke partijen als het waterschap en de provincie over het uitbaggeren. ‘Of we moeten rechtstreeks ingrijpen in de exploitatie van de deelgebieden.’ De problematiek met de veerhaven maakt de situatie er ook niet gemakkelijker op, zegt Glasbeek. ‘We zijn in ieder geval eruit dat we gezamenlijk de baggerproblematiek wetenschappelijk verantwoord in kaart willen brengen. We hopen natuurlijk dat we dan een minder groot deel van de kosten voor onze rekening hoeven te nemen. Verder komt er een onderzoek van de Rijksuniversiteit Groningen naar de totale positie van Harlingen in de grotere context en welke onderdelen we dan kunnen verbeteren.’

Harlingen als aanlegplek cruiseschepen
Glasbeek merkt op dat een grote groei is te merken in het aantal cruisevaarten. Nu gaat dat vooral om riviercruises. ‘Maar buitenlandse cruisemaatschappijen blijken ook geïnteresseerd in Harlingen als standaard aanlegplek voor de cruises naar Scandinavië.’ Andere maatregelen die Glasbeek noemt naast kostenreducties zijn tariefaanpassingen en nieuwe business, zoals in de Willemshaven, een oude industriehaven die de gemeente weer op gang wil brengen. ‘De tariefaanpassingen zou naar boven toe kunnen zijn voor veerboten. Er is een discussie gaande of dit gerechtvaardigd is. Ook voor het eilandparkeren zouden we hogere tarieven kunnen vragen. Daarmee moeten we het gat zien te dichten.’