Grondprijzen blijven achter bij huizenprijzen

Gemeentelijke grondprijzen voor woningbouwlocaties stijgen in 2019 gemiddeld 2,5 procent. Die stijging is veel lager dan de gemiddelde prijsstijging van woningen. 

Ook de grondprijzen voor bedrijventerreinen stijgen maar beperkt. Dat blijkt uit de benchmark gemeentelijke grondprijzen 2018-2019, uitgevoerd door Stec Groep. Een derde van alle gemeenten deed aan dat onderzoek mee. Uit het rapport blijkt ook dat, ondanks de overkokende woningmarkt, slechts 30 procent van de gemeenten een actief grondbeleid voert. Van die gemeenten koopt een deel nu weer grond aan.

Loonkosten
Gemeenten verwachten hooguit een beperkte stijging van de grondprijzen voor woningbouw. De stijging blijft in grofweg 40 procent van alle gemeenten beperkt tot circa 2,5 procent. Dat is volgens de Stec-onderzoekers verrassend, omdat de gemiddelde prijsstijging van woningen circa 6 tot 8 procent bedraagt. Een groot deel van die prijsstijging blijkt echter naar de bouwkostenkolom te gaan: sterk gestegen materiaalkosten en loonkosten. ‘Dat verklaart ook de over 2017– 2018 gerealiseerde beperkte prijsstijgingen van bouwgrond’, aldus de onderzoekers.

Bedrijventerreinen
Voor bedrijventerreinen verwacht 40 procent van de gemeenten een hogere grondprijs te gaan berekenen, 60 procent laat de prijs evenwel gelijk. In het afgelopen jaar was de stijging van de grondprijzen voor bedrijventerreinen ook beperkt, namelijk 0 tot 2,5 procent. Dat hangt volgens de onderzoekers niet zozeer samen met krapte in de bouw, maar heeft vooral een relatie met de beperkte huurstijging in een groot deel van de bedrijventerreinenmarkt.

Aankopen risicovol
Nu de woningbouwproductie achterblijft bij de vraag, is het wel of niet voeren van actief grondbeleid in veel gemeenten een actueel thema. Uit de benchmark blijkt dat bijna één op de drie gemeenten op dit moment voor eigen rekening en risico grond aankoopt en deze als bouw- en woonrijpe grond weer verkoopt. Gemeenten verwachten voordelen zoals het kunnen voeren van meer regie en een aantrekkelijk rendement op de grondexploitatie. Volgens de Stec-onderzoekers blijkt het realiseren van een aantrekkelijk rendement ‘nauwelijks het geval.’ Dat is vooral te wijten aan het tijdstip van instappen, op het hoogtepunt van de markt. ‘Door de economische hoogconjunctuur en de druk om te versnellen is de aankoopprijs van grond relatief hoog. Gemeenten die alsnog grond aankopen, kunnen beter met zeer voorzichtige rendementen en/of met verliezen rekenen en in contracten duidelijke oplevertermijnen van de nieuwbouw meenemen’, adviseren de onderzoekers. Aan de huidige markt zijn niet alleen financiële risico’s verbonden, het voeren van een actief grondbeleid is volgens hen ook niet altijd de beste versnellingsmethode.