Gemeenten: zuur 2015, zoet na 2016

Gemeenten krijgen dit en volgend jaar minder geld van het rijk dan gedacht. Over 2014 leveren ze 25 miljoen euro in ten opzichte van wat ze in mei was voorgespiegeld. In 2015 moeten ze het zelfs met 85 miljoen euro minder doen.

Stijging accres na 2016

Dat blijkt uit de septembercirculaire 2014 die het kabinet vanmiddag aan de Tweede Kamer aanbood. De tegenvaller wordt daarna goedgemaakt. Vanaf 2016 tot en met 2019 gaat stijgt het zogeheten accres – de groei van de algemene uitkering – harder dan voorzien.

Lagere loon- en prijsstelling

De neerwaartse bijstelling voor 2015 ten opzichte van de meicirculaire is voor een groot deel het gevolg van een lagere loon- en prijsstijging dan eerder verwacht. Ook de kosten aan de kinderopvangtoeslag vallen voor het rijk volgens medefondsbeheerder Plasterk (minister van Binnenlandse Zaken) lager uit dan eerder geraamd. Afspraak is dat de groei van het gemeentefonds meeademt met de netto (gecorrigeerde) uitgaven van het rijk – conform de systematiek van ‘samen de trap op, samen de trap af.’ Bij een stijging van die rijksuitgaven zien gemeenten hun uitkering uit het gemeentefonds stijgen. Geeft het rijk minder uit dan geraamd, dan krimpt het accres naar rato.

Opwaarts effect lening studiefinanciering

De neerwaartse bijstelling voor dit jaar wordt volgens Plasterk voor een deel teniet gedaan door een plus vanwege de hogere uitgaven aan asielzoekers. Dat het accres vanaf 2016 harder stijgt dan verwacht, heeft veel te maken met het verstrekken van leningen voor studiefinanciering. De grootste plussen zitten in  2016 en 2019 met respectievelijk 105 en 230 miljoen euro boven de verwachting uit de meicirculaire. De tussenjaren 2017 en 2018 zijn met respectievelijk plus 6 en 41 miljoen euro iets minder rooskleuring, maar nog altijd positief.