Gemeentefront tegen bezuinigingen rijk

Zestig wethouders financiën tekenen protest aan tegen de bezuinigingen van het rijk op het gemeentefonds. ‘Hier valt niet meer tegenop te besturen’, aldus wethouder Jan de Laat van Gouda.

Onbestuurbaar

Gouda heeft het voortouw genomen in het protest tegen de bezuinigingen op het gemeentefonds. De gemeente gaat als gevolg van een stapeling van rijksmaatregelen er miljoenen euro’s per jaar op achteruit. Ruim zestig wethouders financiën hebben zich inmiddels achter het initiatief van De Laat geschaard, omdat ze van oordeel zijn dat hun gemeenten door de bezuinigingen op het gemeentefonds onbestuurbaar dreigen te worden. ‘Hier valt gewoon niet meer tegenop te bezuinigen’, zegt De Laat van de lokale partij Gouda Positief. Het gemeentefonds is voor vrijwel alle gemeenten de belangrijkste inkomstenbron.

Nadeel van miljoenen euro's

Volgens De Laat wordt Gouda getroffen door een cumulatie van rijksbezuinigingen, oplopend tot ruim meer dan 10 miljoen euro per jaar. Hij noemt de korting op de onderwijshuisvesting, de jeugdzorg, de bijstand, een nadelig uitpakkende herverdeling van het gemeentefonds en de opschalingskorting uit het regeerakkoord: minder geld naar gemeenten omdat ze groter worden en daardoor volgens het kabinet efficiënter kunnen werken. ‘Die opschaling hoeft niet meer van het kabinet, maar de korting van 1 miljard euro blijft. Voor Gouda betekent dat alleen al een nadeel van 5 miljoen euro’, zegt wethouder. ‘En zo valt alles bij ons precies de verkeerde kant uit.’

Zwabberbeleid

De protesterende gemeenten hekelen onder andere het feit dat het rijk bezuinigingen in het voorjaar aankondigt in de in juni (!) verschenen meicirculaire, terwijl de meeste gemeenten hun huishoudboekje voor het volgende jaar dan net op orde denken te hebben. Gouda moest op de valreep dit jaar opeens 2 miljoen euro extra ombuigen, Enschede zelfs 3,5 miljoen euro.

Volgens Jan de Laat maakt de onvoorspelbaarheid van het rijksbeleid – de meicirculaire veroorzaakte een forse tegenvaller in het lopende begrotingsjaar – het ordentelijk besturen van een gemeente zo goed als onmogelijk. ‘Dat leidt tot zwabberbeleid’, zegt hij. ‘Het is welhaast onmogelijk om op korte termijn met visie te bezuinigen. Je ontkomt er daardoor niet aan om ordinair te bezuinigen’, zegt zijn collega Eelco Eerenberg (D66) van de gemeente Enschede. Bij een nieuwe bezuinigingsslag is er volgens hem geen ontkomen meer aan ‘om echt vervelende maatregelen te nemen.’

Manifest voor Dijsselbloem

De ruim zestig wethouders – ‘en het worden er nog meer’ – werken nu aan een manifest dat ze eind deze maand willen overhandigen aan minister Dijsselbloem van Financiën. ‘Natuurlijk zitten we als gemeenten in een afhankelijkheidsrelatie, maar wij willen met onze actie bereiken dat het rijk oog krijgt voor onze nood en in overleg treedt met de Vereniging van Nederlandse Gemeenten om het ingeslagen pad te verlaten’, aldus De Laat. ‘Dit is te gortig. Het moet stoppen.’

Tot de protesterende wethouders behoren onder ander die van Lelystad, Arnhem, Woerden, Vlissingen, Katwijk, Enschede, Etten-Leur, Roermond, Haren en Edam-Volendam.