Bezwaar tegen miljoenentekort bijstand

Dordrecht tekent bij de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) bezwaar aan tegen het dreigende miljoenentekort op de bijstand. Van de grote steden gaat Dordrecht er in 2018 het hardst op achteruit door een aanpassing van het verdeelmodel.

Te weinig geld
Het Dordtse college van burgemeester en wethouders wijst de minister erop dat het rijk verplicht is iedere gemeente voldoende budget te geven om de kosten van de bijstand te kunnen dekken. Het rijk stelt echter veel te weinig geld beschikbaar en dat vindt de gemeente in strijd met fatsoenlijk bestuur. Ook verschillende andere gemeenten hebben bezwaar aangetekend of zijn naar de rechter gestapt.

Zwaar benadeeld

Het budget dat het rijk landelijk beschikbaar stelt voor alle gemeenten tezamen, het zogenaamde macrobudget, is onvoldoende om alle uitkeringen te kunnen betalen. Met behulp van een verdeelmodel verdeelt het rijk dat geld over alle gemeenten. Door tekortkomingen en onduidelijkheden in dat verdeelmodel worden vooral de grote(re) gemeenten zwaar benadeeld: zij ontvangen veel te weinig geld om de uitkeringen te kunnen betalen.

Budgetverschuiving

De hardste klappen vallen bij de grote gemeenten. Uit recent onderzoek van bureau APE naar de gevolgen van de bijstelling van het verdeelmodel voor de bijstandsgelden blijkt dat de G4 er volgend jaar er gemiddeld 3 procent op achteruit gaan, na dit jaar ook al bijna 2 procent te hebben ingeleverd. Ook gemeenten tussen de 100.000 en 250.000 inwoners gaan er volgend jaar gemiddeld op achteruit. De budgetverschuiving als gevolg van het introduceren van een aantal nieuwe verdeelmaatstaven pakt relatief het meest gunstig uit voor middelgrote gemeenten. Modeltechnisch is het verdeelmodel van de bijstandsgelden volgens APE-directeur Leo Aarts verbeterd, in de zin van dat de gemiddelde herverdeeleffecten in 2018 kleiner worden. ‘Maar er zijn nog steeds scheefheden voor gemeenten met een stapeling van grootstedelijke problematiek’, zegt hij.

Eigen middelen

Van de in omvang grote nadeelgemeenten voert Dordrecht de ranglijst aan met een daling van 6 procent in 2018 ongeveer. De gemeente ontvangt zes miljoen euro minder dan bij de invoering van het model in 2015, voor hetzelfde aantal bijstandsuitkeringen. Andere grote gemeenten waar relatief veel pijn wordt geleden zijn Groningen, Leeuwarden, Den Haag (alle –5 procent) en Nijmegen (-4 procent). De tekorten zullen de gemeenten zelf moeten compenseren uit eigen middelen. Dat staat volgens Dordrecht haaks op de Gemeentewet.