10 procent gemeenten bezuinigt op onderhoud

Eén op de tien gemeenten bezuinigt te hard op het onderhoud van wegen, bruggen en openbaar groen. Hun resterende budget is te laag om het gestelde onderhoudsniveau te halen. Dat blijkt uit onderzoek van Binnenlandse Zaken en de provincies in hun rol als toezichthouder op de gemeentefinanciën.

Eén op de tien gemeenten bezuinigt te hard op het onderhoud van wegen, bruggen en openbaar groen. Hun resterende budget is te laag om het gestelde onderhoudsniveau te halen.

Dat blijkt uit onderzoek van Binnenlandse Zaken (BZK) en de provincies in hun rol als toezichthouder op de gemeentefinanciën. De financiële positie van gemeenten is volgens BZK-minister Plasterk ‘in het algemeen genomen’ niet verder verslechterd in 2015, maar deze staat wel nog steeds onder druk. Dat beeld wordt bevestigd door de financiële kengetallen die gemeenten in 2016 voor het eerst moesten opnemen na een wijziging van de begrotings- en verantwoordingsvoorschriften.

Veronachtzaming

Omdat bekend was dat veel gemeenten problemen hadden en hebben om hun begroting sluitend te houden, was de veronderstelling dat dat ten koste zou kunnen gaan van het onderhoud van de kapitaalgoederen. Daarom hebben de provincies het onderzoek naar het onderhoud van gebouwen, wegen, openbaar groen en kunstwerken – zoals bruggen, viaducten en dijken – gehouden. ‘In het algemeen kan worden geconstateerd dat 10 procent van de gemeenten het budget voor onderhoud hebben verlaagd waardoor dit niet langer toereikend is voor het onderhoudsniveau dat deze gemeenten zelf hebben opgenomen in hun onderhouds- en beheerplannen’, schrijft de PvdA-bewindsman aan de Tweede Kamer. Hij spreekt van veronachtzaming.

Achterstallig

Uit het onderzoek blijkt dat niet alle gemeenten middelen hebben gereserveerd om het geconstateerde achterstallig onderhoud weg te werken. Zo is bij 52 gemeenten de dekking voor achterstallig onderhoud aan wegen niet terug te vinden in de begroting. Voor achterstallig onderhoud aan kunstwerken gaat het om 36 gemeenten en voor achterstallig onderhoud aan gebouwen om 11 gemeenten. Die gemeenten zullen volgens Plasterk door de provinciale toezichthouder scherp in het oog worden gehouden. Voor alle gemeenten geldt dat het onderhoud van kapitaalgoederen een onderzoeksthema blijft bij de beoordeling van de begroting 2017.

Hans Bekkers

Eindredacteur

Hans Bekkers is redacteur en coördinator van het magazine. Zijn specialisme is overheidsfinanciën.

Bekijk alles van Hans Bekkers

Reacties: 8

U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.

doeterniettoe / -

Niet alleen onderhoud, maar ook vervanging is bij veel gemeentes niet geregeld: er liggen dus wegen en kunstwerken die wellicht wel onderhouden worden (meestal op laag niveau), maar er is geen geld om ze te vervangen als dat nodig is.

Het probleem is dus nog veel groter dan hier geschetst.

H. Wiersma / sr. beleidsadviseur (gepens.)

@doeterniettoe.

Het blijft gewoon een kwestie van goed met financiële middelen omgaan (prioriteiten stellen en je geld niet uitgeven aan politiek hobbyisme, statussymbolen, grondspeculatie e.d.).

Peter / Projectmanager

Op zich volstrekt niets nieuws en daarnaast de aloude vraag 'Als je geen geld hebt om het goed te doen, heb je dan wél geld om het over te doen?'

Want zoals is gebleken is er gek genoeg altijd te weinig geld voor de verplichte gemeentelijke beheertaken, maar komt er wél geld op tafel als er dientengevolge noodreparaties nodig zijn of schades zijn ontstaan.

Gemeenten komen doorgaans pas in actie wanneer er een aansprakelijkheid dreigt. Het heeft dus het meeste weg van een kosten-/urgentie-afweging, en valt dus volledig binnen de sfeer van het gemeentelijk risicomanagement.

Daarnaast wil ik nog even refereren aan hetgeen ik het ‘WoCSoM-syndroom’ noem.

Dat is waar ‘nogal wat’ gemeentebestuurders en opdrachtgevers/stakeholders aan lijden als men andermans geld besteedt.

Nl. het omgekeerde van het MoSCoW-principe. Niet de ‘Must-Haves’ staan voorop, maar de ‘Would- Like-To-Haves’; de 'pret-projecten' en de linten-knipperij.

Onder het motto van 'gesignaleerde burgerbehoeften' gaat de voorkeur uit naar allerlei leuke maar niet direct nodige zaken (‘Would like to have’s’) in plaats van naar de verplichte nummers (‘Musts’) uit het gemeentelijk takenpakket.

Zodat voor de verplichte nummers minder geld over blijft. Met ‘inwonersparticipatie’ als

eufemisme voor afschuiven naar de burger als gevolg en verplicht-vrijwillige dienstverlening door werklozen als sluitstuk.

Het ‘WoCSoM-syndroom’ gaat hand in hand met de ‘My money bias’ waarbij de bestuurder/opdrachtgever/budgethouder het budget ziet als zijn ‘eigen geld’ waarover hij naar eigen inzicht kan beschikken, in plaats van als geld van de klant/belastingbetaler waarmee hij zorgvuldig dient om te gaan.

De provinciale toezichthouder zal het scherp in het oog houden.

Zoals altijd. We kunnen dus rustig gaan slapen.

Marcel Künath Ing BSc / Directeur, Sr Projectmanager, Sr Business Consultant

Pleit voor meer efficiëntie in gebruik van huidige bedrijfsmiddelen/kapitaal. Kortom meer doen voor hetzelfde geld of minder gebruiken. De Gemeenten moeten eens leren adequate KPI's te ontwikkelen en realistische planningen te maken. Geen overmaatse programma's van 120% waarvan nog geen 70% op jaarbasis wordt uitgevoerd. Dit decifit legt continu een oneigenlijke claim op de beschikbare middelen binnen de Jaarbegroting/Meerjarenbegroting. Kortom frequentere juiste prestatiemeting i.r.t. KPI's,verplichte urenregistratie, adequate risicomanagementmodellen hanteren, meer inhoudelijke sturing op kerntaken, adaptief management m.b.t. gebruik flexibele schil, continu primaire procesbewaking en procesanalyses. Nu zijn er ongeveer 385 Gemeenten, op termijn minder, intensiveren van tempo verplichte Samenwerking Gemeenten, stimuleren fusies, en kennisdeling. Niet alleen projectmatig, maar ook bedrijfseconomisch, politiek en bestuurlijk. Een gedachte, 1 strategische visie.

Wim Vreeswijk / Belastingadviseur

Dit is een bekend verschijnsel bij veel gemeenten, zoals o.a. Almelo. Een van de gemeenten waarover ik 2x per jaar een analyse schrijf over de begroting of voorjaarsnota. De asielopvang heeft kennelijk meer prioriteit dan veilige bruggen, tunnels en viaducten die door de zittende politici als 'kunstwerken' benoemd worden in Almelo.

Petra

@Wim Vreeswijk

Het zijn niet de zittende politici die de term 'kunstwerken' hebben bedacht:

Wikipedia:

Kunstwerk (bouwkundig)

Een (civiel) kunstwerk is, in bouwkundige zin, een door mensenhanden gemaakt, meestal niet voor bewoning bestemd bouwwerk. De term wordt heden ten dage voorbehouden aan onderdelen van infrastructuur.

U heeft vast meer verstand van begrotingen en voorjaarsnota's.

Jan

In plaats van te hakketakken over begrippen zoals kunstwerken zou het beter zijn de aandacht erop te vestigen dat dit bezuinigen allemaal korte termijn politiek is, die de gemeenten op de middellange termijn gaat opbreken door veel hogere kosten die dan noodzakelijkerwijs gemaakt moeten worden.

H. Wiersma / sr. beleidsadviseur (gepens.)

Het is gewoon een kwestie van goed plannen via onderhoudsplannen en goede begrotingsramingen. En .... uiteraard eerst onderhouden wat je hebt en vervolgens pas nieuwe (kapitaals)uitgaven doen. Vooral dus een kwestie van goed financieel beleid!

Overigens is van scherp provinciaal toezicht al jaren geen sprake meer, maar dat weet BZK/Plasterk natuurlijk niet meer.

Deel dit artikel

Hans Bekkers

Lees meer

Onderzoek Griekse miljardenfraude met EU-gelden

De kracht van inclusie en diversiteit op de werkvloer

Drie Nederlandse steden in top 5 hoogste huur

Ontdek de zeven verschillen tussen NIS2 en BIO voor gemeenten

Ook Duitse gemeenten komen miljarden tekort

Onderzoek Griekse miljardenfraude met EU-gelden

De kracht van inclusie en diversiteit op de werkvloer

Drie Nederlandse steden in top 5 hoogste huur

Reacties: 8