'Overheid verzet zich tegen internet'

Overheden verzetten zich hevig tegen de bestuurlijke veranderingen die internet veroorzaakt. “De mogelijkheden tot procesverandering worden beperkt gehouden.” Dat zegt Jacques Wallage, burgemeester van Groningen, gisterochtend in Amsterdam bij een bijeenkomst over het inzetten van internet voor politiek bestuur. “De overheid zit vast in belangen en tradities, die slechts af en toe verbindingen met de buitenwereld wil.”

“Ik ben niet al te optimistisch”, begint de voormalig Pvda-fractievoorzitter en oud-staatssecretaris zijn toespraak voor de ongeveer honderd deelnemers aan de Eparticipatietop in Amsterdam. De mogelijkheden van het niet-hiërarchische internet maakt vele mensen enthousiast en creatief. Hij noemt het echter een ‘hele riskante onderneming’ om internet in te zetten voor politiek en bestuur.
Het verschil tussen de twee processen zet het politieke systeem onder grote druk. “Overheid en politieke partijen zijn hiërarchiën, de transparante cultuur van internet bedreigt deze cultuur tot in de kern.”
“Het klinkt wellicht wat tobberig, maar het is erger dan ik eerder dacht.” De burgemeester vertelde hoe zijn eigen gemeentebestuur wel braaf de mogelijkheden van internetpetities zal gebruiken, maar zich tegelijkertijd keert tegen burgerinitiatieven. Invloed op bestuur moet gaan via politieke partijen en de alternatieven van het internet bedreigen dat. “Als ik vraag waarom men zich ertegen verzet, is het antwoord: ‘Je denkt toch niet dat we onszelf gaan opheffen?’”
De overheid wil vasthouden aan regelgeving en ambtelijke nota’s, en volgens Wallage zien de meeste bestuurders de burger als een te nemen hobbel. De samenleving die op internet over het scherm flitst, gaat echter uit van een dialoog op basis van feiten. “Wil het bestuur iets doen met internet met zijn e-petities en chat, dan moet dat debat weer een onderdeel worden van de kern van de politiek.”

Verdrinken

Ook Steven Lenos, senior adviseur bij Radaradvies, een adviesbureau, noemde het betrekken van burgers voor het aanpakken van maatschappelijke problemen dé uitdaging. Hij stelt echter dat voor het succesvol combineren van internet en politiek bestuur vooral betere gereedschappen nodig zijn. “Het is mooi dat de overheid probeert internet in te zetten voor de verbetering van het bestuur. De huidige tools echter zijn mensonvriendelijk. Men verdrinkt in de informatie en deelnemers.”
Wallage en Lenos waren gisteren twee van de belangrijkste sprekers tijdens een conferentie over de mogelijkheden die het internet biedt voor overheden. De conferentie was georganiseerd door het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties. (Gijs Hillenius)