Advertentie
digitaal / Nieuws

Ombudsman: Contact met overheid mag niet alleen digitaal

Nationale ombudsman Reinier van Zutphen heeft op zich niets tegen digitalisering zoals nu bijvoorbeeld bij de Belastingdienst, waar de blauwe envelop verdwijnt. Wel ziet hij dat vooral oudere mensen zich zorgen maken.

11 januari 2016

De nationale ombudsman wil dat er naast de digitale manier altijd een tweede optie openblijft voor burgers om te communiceren met de overheid. Dat zei ombudsman Reinier van Zutphen zondag in het tv-programma Nieuwsuur. Vooral zwakkere groepen in de samenleving zouden de dupe kunnen worden van de voortgaande technologische ontwikkelingen.

Zelfredzaamheid
Van Zutphen heeft op zich niets tegen digitalisering zoals nu bijvoorbeeld bij de Belastingdienst, waar de blauwe envelop verdwijnt. Wel ziet hij dat vooral oudere mensen zich zorgen maken. ‘Digitalisering zet de zelfredzaamheid van veel oudere mensen onder druk. Ze vragen zich af hoe ze nu informatie kunnen krijgen, wat het voor hen betekent. En er waren ook mensen die zeiden dat ze het krijgen van een papieren brief echt belangrijk vinden.’

Menselijke maat
De ombudsman vindt het belangrijk dat er voor die mensen nog een optie overblijft. ‘Digitaal is prima, maar er zijn groepen mensen in de samenleving die op een andere manier met de overheid contact moeten kunnen maken. Het gaat om de menselijke maat.’ (ANP)

Reacties: 6

U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.

Francis Blake / beheerder
Dat we ooit nog zo diep zouden zinken dat we brieven als tweede kanaal open willen houden.

Ooit wilde niemand een brief van de overheid krijgen.

Nu de digitalisering zo ver is doorgedrongen dat de overheid nergens meer op antwoord en versturen ook nauwlijks is te bewijzen, is brieven versturen een noodzaak als geen andere. De overheid als nog ondoordringbaarder oerwoud als vroeger.

Als ICTer weet en ken ik elk excuus door de overheid gehanteerd om burgers niet te woord te hoeven staan. Vooral de computer krijgt overal de schuld van. Mensen blijf a.u.b brieven sturen.
Willem Beelen / Market Sales Director Public Sector en Healthcare
Zie ook: https://www.computable.nl/artikel/opinie/overhei …
Peter / Projectmanager
De ombudsman herhaalt slechts wat hij eerder heeft gezegd en sluit aan op het reeds eind november 2015 door hem aangekondigde onderzoek.

Bovendien is de 'meerkanalen-aanpak' reeds vele jaren staand overheids-ICTbeleid en vastgelegd in wet- en regelgeving. Dat blijkt toch te moeilijk.

Maar het was dan ook slechts een ordinaire bezuinigingsmaatregel van € 60 miljoen structureel vanaf 2016, waarbij de consequenties en daarmee gemoeide kosten zoveel mogelijk op derden worden afgewenteld.



De 'Blauwe Envelop Actie' van de Belastingdienst is per wet geregeld

('Wet elektronisch berichtenverkeer Belastingdienst' 14-10-2015 - Stb2015;378), onder volstrekt negeren van bestaand beleid en wetgeving.



Het kritische advies van de Raad van State op de EBV-Bd gaat reeds in op de toegankelijkheid van de overheid langs niet-electronische weg en op het rapport van de Ombudsman uit 2012 (‘Mijn onbegrijpelijke overheid‘), alsmede gestelde kamervragen. Ook tijdens de parlementaire behandeling zijn op dit punt vragen gesteld en moties ingediend.

Puntje bij paaltje hebben zowel 2e als 1e Kamer echter ingestemd met het wetsvoorstel, dat alleen is voorzien van een aantal stoplappen.



De staatssecretaris goochelt met cijfers, maar het komt erop neer dat zo’n 15% van de ‘klanten’ van de Belastingdienst wordt betiteld als ‘laaggeletterd’ of ‘niet zelfredzaam (genoeg)’. Dit laatste is de focus van de stoplappen. “Daarnaast kunnen deze mensen gebruik maken van hulp in de directe omgeving, zoals van familie, buren, vrienden.”



Feit is dat met deze exercitie een totaal verwachte daling van de uitvoeringskosten wordt verwacht van € 60 miljoen structureel vanaf 2016. Deze besparing is echter ook reeds ingezet ter invulling van de in het regeerakkoord van het kabinet-Rutte I aan de Belastingdienst opgelegde taakstellingen. Daar is dus geen weg terug.

Feit is ook dat de veelvuldig beleden ‘vrijwilligheid van communicatie met de overheid’ hiermee een holle frase is gebleken. Ook de Raad van State constateert dat deze in de Wet elektronisch bestuurlijk verkeer vastgelegde vrijwilligheid door de Wet elektronisch berichtenverkeer Belastingdienst in zijn tegendeel is gekeerd.

Helaas werkt de Raad van State dit puntje van wetgevingsbeleid niet verder uit. De ‘Nederlandse Overheids Referentie Architectuur’ is nog niet aangepast voor deze ontwikkeling.



€ 60 miljoen structureel is geen klein geld, maar 15% daarvan is plm. € 9 miljoen voor de categorie niet-zelfredzamen en laaggeletterden. Dat bedrag wordt nu dus op hen afgewenteld, met daarbovenop nog de kosten en ongemakken die deze groep tegemoet kan zien.

Naar we mogen verwachten zullen de aangekondigde stoplappen echter een eigen aanzienlijk prijskaartje hebben. Hetgeen de vraag oproept of deze weinig chique aanpak niet averechts zal gaan werken. Maar hier speelt ongetwijfeld stiekem ook de politieke gedachte van een ‘uitsterf-beleid’.



Aangezien bijna elke Nederlander wel klant is van de Belastingdienst is elke Nederlander dus verplicht tot electronische communicatie met de Belastingdienst.

'Makkelijker en leuker' geldt in dit geval uitsluitend voor de Belastingdienst. Nu even wachten op andere (semi-)overheidsinstellingen die dat óók wel willen.

Het is immers slechts een kwestie van tijd voordat andere overheden, overheidsinstanties, overheidsbedrijven en wat al niet, belust op bezuinigingen wetgeving afdwingen onder het motto ‘een dergelijke verplichte electronische communicatie bestaat al reeds’.

worden afgeschoven.



De Ombudsman kondigde eind november 2015 aan een onderzoek te zullen instellen naar de uitvoering van de Wet elektronisch berichtenverkeer Belastingdienst (EBV).

Het zou aan te bevelen zijn dit onderzoek breder te trekken, nu of op korte termijn.
Matt Poelmans / Directeur CitizenVision
Zie de eerste norm van de BurgerServiceCode

http://www.mattpoelmans.nl/blog/wp-content/uploa …
Paul Vreeke / directeur/eigenaar van APAPS
Ik ben het roerend met Reinier van Zutphen eens dat een goed en divers contact onontbeerbaar is. Als er geen behoefte meer blijkt te bestaan voor een van de vele beschikbare kanalen (balie, brief, email, telefoon, twitter enz.), dan is het vroeg genoeg deze af te schaffen. De stadsomroeper die voorgenomen huwelijken richting een leeg en verlaten marktplein stond te roepen, werd ook ooit vervangen door een papieren aankondiging in het mededelingenbord aan het stadhuis.....
Hannes Haganum / kritisch lezer
Een overheid die zich digitaal verschuilt, zal vervolgens te maken krijgen met toenemende onverschilligheid onder haar burgers. Mensen willen gewoon de stem van een ambtenaar horen en een discussie kunnen aangaan. Bij een aantal instanties vind ik al geen telefoonnummer meer en ik maak dan standaard gebruik van hun klachtenprocedure. Zo nodig ga ik in beroep. Je kunt kijken naar de vroegere dorpsomroeper, maar kijk ook naar de rol van een gemeenteraadslid. Dat is ook een functie uit de 19e eeuw waar een paar gekozen notabelen een avondje gezellig bij elkaar kwamen. Kijk eens naar Delft, waar de gemeenteraad een decennium lang volledig faalde in haar rol van toezichthouder ten aanzien van projecten en financiën. Onder hun ogen ging de stad failliet en ze snurkten rustig verder. Een groot deel van de politiek is een anachronisme geworden, een amateurtheater zonder publiek.





Advertentie