Meer aandacht voor 'schijnverlatingen'

Gemeenten moeten goed letten op ‘schijnverlatingen’, mensen die zich op een adres uitschrijven maar er toch gewoon blijven wonen. Dat schrijft minister Ronald Plasterk (PvdA, Binnenlandse Zaken). De komende tijd zal het ministerie gerichte voorlichting aan gemeenten geven over deze vorm van fraude.

Gemeenten zijn alert
Het speciale fraudeteam van het ministerie heeft het afgelopen jaar meer dan 100 gemeenten bezocht en geïnformeerd over hoe om te gaan met (mogelijke) fraudesignalen. Hierbij wordt aandacht geschonken aan zaken als samenwerking met ketenpartners, adresonderzoek, risicokaarten en schijnbewoning aan de orde. Gemeenten zijn hierbij alert op mogelijke fraude, schrijft Plasterk. Bijna 80 procent van de gemeenten voert huisbezoeken uit, ruim 95 procent van de gemeenten let op signalen van overbewoning. Wel moet er meer aandacht moet zijn voor schijnverlatingen.

Meer adresonderzoek

Het aantal spookburgers is het afgelopen half jaar met ruim 8000 gedaald. Dat is voor het eerst. Voorgaande jaren steeg het aantal spookburgers met zo’n 25.000 per jaar. De daling wordt toegeschreven aan de nieuwe Basisregistratie Personen (BRP), de opvolger van de Gemeentelijke Basisadministratie. De BRP is sinds begin dit jaar van kracht. Volgens het ministerie van Binnenlandse Zaken komt de daling van mensen die geregistreerd staan als Vertrokken Onbekend Waarheen, zogeheten spookburgers, onder meer doordat er meer en beter wijzigingen in persoonsgegevens worden gemeld (een stijging van 11,5 procent). Ook vindt 40 procent meer adresonderzoek plaats, schrijft Plasterk aan de Kamer.

Risocoprofielen
Het kabinet heeft in 2013 1,5 miljoen euro extra beschikbaar gesteld om adresonderzoeken en huisbezoeken uit te laten voeren door gemeenten. Alleen al in de maand juli zijn er ruim 14.000 adresonderzoeken gestart; dit is 40% meer dan in juli 2013. Voor de huisbezoeken zijn door BZK risicoprofielen gedeeld met gemeenten. Deze methodiek wordt nu aan alle gemeenten beschikbaar gesteld en de resultaten worden gemonitord. Het aantal spookburgers is nu 443 duizend.

Briefadressen

Ook het aantal briefadressen is gedaald. Briefadressen worden gebruikt als mensen bijvoorbeeld in een zorginstelling of gevangenis verblijven. Maar soms worden briefadressen gebruikt om fraude te plegen. Zo wordt soms belasting ontdoken of hebben mensen een briefadres om niet te hoeven melden dat ze samenwonen. Op die manier kan iemand bijvoorbeeld huurtoeslag ontvangen of een bijstandsuitkering terwijl feitelijk sprake is van samenwonen. In totaal is het aantal briefadressen in Nederland tussen maart 2012 en juli 2014 met 2075 gedaald naar ongeveer 50.000.