Zandvoort gaat voor ambtelijke fusie ‘plus’

Het Zandvoortse ambtelijk apparaat, inclusief de gemeentesecretaris en zelfs de griffie(r),

worden samengevoegd met dat van Haarlem. Hiermee gaat de gemeente een stap verder dan de ‘doorsnee’ ambtelijke fusie.

Dat is althans de richting waarin het college van Zandvoort naar toe wil. Een definitief besluit neemt het college uiterlijk in het tweede kwartaal volgend jaar. Dat doet het mede op basis van een bestuurskrachtonderzoek en een evaluatie van de huidige ambtelijke samenwerking met Haarlem op het sociaal domein.

Nieuw model

Hoewel er vele varianten zijn bij ambtelijke fusies, zijn er in Nederland grosso modo twee organisatievormen. In de eerste wordt gekozen voor de vorming van een directieraad, bestaande uit de gemeentesecretarissen van de ambtelijk gefuseerde gemeenten. In het tweede model wordt een directeur aangesteld voor de dagelijkse aansturing van het samenwerkingsverband. De gemeentesecretarissen blijven op hun ‘post’ en opereren binnen hun eigen gemeente als ambtelijk opdrachtgever richting het samenwerkingsverband. Het Zandvoorts college kiest met het overhevelen van alle ambtelijke dienstverbanden naar Haarlem voor een model dat ‘nieuw is voor bestuurlijk Nederland’, aldus de voorlopige collegevisie De ambtelijke toekomst van de gemeente Zandvoort. ‘In alle huidige samenwerkingsmodellen houdt tot nu toe elke raad en college deze functie(s) aan zichzelf. Er is geen wet en regelgeving die dit verplicht.’

Bijzonder

‘Heel bijzonder, maar wel interessant’, stelt Patricia Vogel, namens de VNG/KING lid van de Adviesraad van het Landelijke Kenniscentrum Ambtelijke fusie. Ze kent niet alle ambtelijke fusie-organisaties uit haar hoofd, maar het plan van het Zandvoorts college om ook de griffie in die ene ambtelijke organisatie op te nemen, is ‘meer uitzondering dan regel. De griffie valt niet onder de gemeentesecretaris, maar wordt door de raad aangesteld. De raad moet hier dus wel expliciet mee akkoord gaan.’

Herindelingsangst

De (voorlopige) visie tot ambtelijke fusie wordt later deze maand in de raadscommissie behandeld en begin november in de raad. Een gelopen race is het niet. Diverse raadsfracties hebben moeite met het idee voor een ambtelijke fusie. De grootste vrees bij Zandvoortse raadsleden is dat er na een ambtelijke fusie met Haarlem, op termijn, een bestuurlijke fusie (herindeling) volgt. Voor de zomer kreeg het college van de raad daarom de opdracht om drie opties uit te werken. Doorgaan met de huidige samenwerking met Haarlem, die nu alle taken op het gebied van het sociaal domein voor Zandvoort verzorgt; uitbreiding van die samenwerking op een aantal beleidsterreinen of volledige ambtelijke fusie.

Gebiedsgericht werken

Het college heeft nu in haar – voorlopige visie – voor het laatste gekozen. Doorgaan op de oude weg zou betekenen dat de ambtelijke organisatie op de schop moet, waarbij mogelijk een vijfde deel van de ambtenaren boventallig zou moeten worden verklaard. In de voorkeursvariant gaat de hele ambtelijke organisatie over naar Haarlem. Binnen de Haarlemse uitvoeringsorganisatie wordt, via gebiedsgericht werken, een op Zandvoort gerichte sturingsorganisatie gerealiseerd.?Volgens het college biedt dit een grote kans om beter aan de wensen en de couleur locale van Zandvoort te kunnen voldoen. Het college benadrukt dat Zandvoort een zelfstandige gemeente blijft; herindeling is niet aan de orde.