VNG adviseert deelname aan cliëntervaringsonderzoek

Ook al twijfelen sommige gemeenten openlijk aan het nut ervan, toch raadt koepelorganisatie VNG ze aan Wmo-cliënten naar hun ervaringen met het lokale zorgbeleid te vragen. ‘Het is een wettelijke verplichting.’

Dat zegt een woordvoerder van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) in reactie op de weigering van een aantal gemeenten deel te nemen aan het verplichte Wmo-cliëntervaringsonderzoek van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, VWS. Op vragen van Binnenlands Bestuur meldde het ministerie dat in totaal zeven gemeenten de vragenlijst over 2016 (nog) niet hebben aangeleverd. De staatssecretaris schermt met een aanwijzingsprocedure om onwillige gemeenten te dwingen.

Eigen invulling

De Wmo 2015 verplicht gemeenten tot een jaarlijks onderzoek naar de cliëntervaringen. Het is vooral bedoeld als verantwoording naar met name de gemeenteraad. Doordat iedere gemeente dezelfde vragenlijst gebruikt, kunnen gemeenten hun eigen resultaten vergelijken met andere gemeenten en met het landelijk niveau.

De vragen – 10 in totaal – zijn in overleg tussen VWS en VNG tot stand gekomen. ‘Dit na lange discussie’, benadrukt een VNG-woordvoerder. ‘Het gaat om een zo beperkt mogelijke lijst. Niet alle 388 gemeenten zal het naar de zin zijn, maar ze hebben de mogelijkheid die vragenlijst uit te breiden met eigen vragen en er op die manier een eigen invulling aan te geven.’

Aanpassing vragenlijst

Wethouder Joan Briels van Laarbeek, één van de weigerachtige gemeenten, vindt de voorgeschreven schriftelijke vragen te weinig toegesneden op de lokale situatie en wil er zijn Wmo-cliënten niet mee lastig vallen. Hij gaat – samen met de lokale Wmo-raad – met eigen vragen de boer op. Ondertussen heeft Briels zowel het ministerie als de VNG aangegeven actief te willen meedenken over een aanpassing van de vragenlijst.

Beperkte groep

De VNG zegt desgevraagd momenteel niet bezig te zijn met een doorontwikkeling van de verplichten vragenlijst. 'We willen dat er nu eerst een aantal jaren ervaring wordt opgedaan met de huidige lijst. Op langere termijn zal de vragenlijst worden geëvalueerd en dan zullen waarschijnlijk ook wel weer wijzigingen worden aangebracht', aldus de woordvoerder.

Een ontwikkelpunt is onder andere de respondentengroep. Zo maken cliënten bij wie de maatwerkvoorziening is afgewezen en cliënten die gebruik maken van een algemene voorziening geen onderdeel uit van die groep. Evenmin als mantelzorgers. De bedoeling van het ministerie is om het verplichte jaarlijkse cliëntervaringsonderzoek de komende jaren door te ontwikkelen om de bruikbaarheid en de relevantie voor gemeenten te vergroten.