Utrecht krijgt voortouw grensoverschrijdende gemeentefusie

De voorgenomen herindeling van de gemeenten Leerdam, Vianen en Zederik tot de nieuwe gemeenten Vijfheerenlanden kan worden afgerond door de provincie Utrecht.

Dat heeft minister Blok van Binnenlandse Zaken laten weten aan de provincies Utrecht en Zuid-Holland, en de gemeenten Leerdam, Vianen en Zederik. De minister hakt de knoop door omdat de provincies er onderling niet uit kwamen wie de regie van de fusie op te pakken. Utrecht mag het wat de VVD-bewindsman – vervanger van de zieke Plasterk – eigenstandig gaan doen.

Impasse doorbreken

De Zuid-Hollandse gemeenten Leerdam en Zederik willen met het Utrechtse Vianen in 2018 gezamenlijk de nieuwe gemeente Vijfheerenlanden vormen. Omdat de gemeenten in zowel Utrecht als Zuid-Holland liggen, moeten de provincies in dit geval het herindelingsadvies vaststellen. Maar de twee provincies konden het niet eens worden over wie de regie moest voeren en legden de beslissing neer bij Blok.

Om die impasse te doorbreken volgt minister Blok de wens van de meerderheid van de betrokken gemeenten. De gemeenteraden van Leerdam en Vianen hebben een voorkeur voor indeling in de provincie Utrecht en de gemeenteraad van Zederik voor Zuid-Holland. Aangezien twee van de drie gemeenteraden een voorkeur voor Utrecht uitspreken, heeft de minister de provincie Utrecht gevraagd het proces voort te zetten.

Open overleg

Zuid-Holland dient volgens de minister door Utrecht wel te worden betrokken in het open overleg en krijgt later ook de ruimte om haar zienswijze kenbaar te maken bij het herindelingsontwerp. Ook de drie gemeenten, de bewoners en andere belanghebbenden kunnen hun mening geven als het herindelingsontwerp straks door Utrecht ter inzage wordt gelegd. Mede op basis daarvan zal de provincie een herindelingsadvies vaststellen en aanbieden aan Binnenlandse Zaken.

‘Puur procedureel’

De Zuid-Hollandse gedeputeerde Rogier van der Sande wijst er in een reactie op dat het besluit van de minister ‘puur procedureel is’ en nog niets zegt over de uiteindelijke provinciekeuze. De minister heeft volgens hem de inhoudelijke argumenten van de provincies in dit stadium niet gewogen. ‘De provincie Zuid-Holland zal in de procedure pleiten voor Zuid-Holland als vestigingsprovincie voor de nieuwe gemeente’, zegt de VVD-gedeputeerde. Zuid-Holland wil Vijfheerenlanden hebben om de Alblasserwaard te versterken.