Sluiting van bibliotheken betekent 'sociale ramp'
De dreigende sluiting van relatief veel bibliotheken in Nederland is een sociale ramp. Dat stelt ontwikkelingspsycholoog en schrijfster Joke van der Zwaard uit Rotterdam. Zij vindt bibliotheken belangrijke ontmoetingsplaatsen, zoals ook buurtwinkels bijdragen aan publieke vertrouwdheid. Gemeenten subsidiëren voor 90 procent de bibliotheken in Nederland.
Driehonderd vestigingen sluiten
Het kabinet adviseerde weliswaar bibliotheken te ontzien in bezuinigingsplannen, maar dat advies wordt door veel gemeenten niet opgevolgd. Volgens de Vereniging van Openbare Bibliotheken (VOB) worden van de ruim duizend vestigingen in Nederland ruim driehonderd gesloten.
Rigoureus
Zo gaat Rotterdam terug van 21 bibliotheken naar zes vestigingen en gaat Amsterdam er ook een aantal sluiten. Hoeveel is nog niet bekend, meldt een woordvoerster. In Den Haag sluiten door de bezuinigingen ongeveer zeven van de negentien vestigingen. Ook verschillende kleine gemeenten schrappen, volgens de vereniging, rigoureus in het bibliotheekbudget.
Low profile
Van der Zwaard vindt het eeuwig zonde dat het aantal van deze ontmoetingsplaatsen flink wordt uitgedund. ´Bestuurders vergeten het belang van de nevenfunctie van bibliotheken. Voor veel mensen zijn het ideale plaatsen om mensen low profile te ontmoeten. Je komt er een boek halen of een krant lezen, maar kan ook even een praatje maken´, aldus Van der Zwaard.
Sociale functie
Zij publiceerde vorig jaar het boek Scènes in de Copy Corner. Daarin analyseert de ontwikkelingspsycholoog hoe een kopieerwinkel bijdraagt aan publieke vertrouwdheid. Zij stelt dat veel buurtwinkels in vooral oude volkswijken ook die sociale functie hebben. Inmiddels heeft ook in het aantal buurtwinkels een kaalslag plaatsgevonden. Nu veel bibliotheekfilialen ook verdwijnen, blijft er volgens Van der Zwaard maar weinig over aan openbare ontmoetingsplaatsen voor wijkbewoners.
4 miljoen leden
De sluiting van leeszalen komt op het moment dat de sector een vernieuwingsslag doormaakt. De bibliotheken hadden gezamenlijk ooit 4,3 miljoen leden, maar dat is de laatste jaren gedaald naar 4 miljoen. Met de komst van allerlei nieuwe concepten en veel meer digitale mogelijkheden, zoals de e-reader en games, proberen bibliotheken het ledenaantal weer te laten groeien.
Petitie
De veranderingen lijken een positief effect te hebben. Het aantal leden klimt de laatste jaren gestaag. Toch is het aantal mensen dat de petitie tekende tegen de bezuinigingen nog laag: 17.000. Dat erkent ook de VOB. Daarom wil die de komende maanden actief bezig blijven met het verzet tegen de kortingen bij gemeenten op de bibliotheken, zeker nu de digitale wereld haar intrede heeft gedaan in de leeszalen.
Reacties: 8
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.
Want één ding is duidelijk onze maatschappelijke voorzieningen zijn veel te duur en worden onbetaalbaar. Zet de relatief schaarse middelen vooral in voor dingen die er echt toe doen.
Bepaalde vormen van volwassen reflectie, bezinning en creativiteit worden, juist omdat ze geworteld zijn in de diepere lagen van ons bewustzijn, gekenmerkt door een zekere traagheid en door fysiek ("analoog") contact met de gelezen tekst. Er zijn dingen die alleen gebeuren als er contact is met tijd en tastbaar materiaal.
Dat is geen elite-kwestie. Iedereen die ooit met liefde een motor in elkaar heeft gezet of een schuurtje heeft getimmerd, weet waar dit over gaat.
Helaas lijken steeds meer mensen in Nederland dat contact te verliezen, waaronder met name ook veel ambitieuze bestuurders en andere beslissers. Dat is enorm gevaarlijk voor onze maatschappij.
@Andre
Je zegt: "Zet de schaarse middelen in voor dingen die er echt toe doen." Je maakt niet duidelijk waarom bibliotheken er in deze tijd volgens jou niet meer toe doen.
Dat mensen minder boeken gaan lenen, heeft ook te maken met het prijskaartje dat de afgelopen vijftien jaar aan een bibliotheek-abonnement is gehangen. Juist voor de doelgroep die niet makkelijk een boek koopt, is een ca. 40 euro per jaar een extra drempel. Lokale filialen die een sociale functie vervulden, werden gesloten. Er vond een vicieuze cirkel van afbraak plaats: minder voorzieningen, en dus ook minder gebruik van die voorzieningen.
Net al bijvoorbeeld met het openbaar vervoer op het platteland is gebeurd. Daar was niks onontkoombaars aan. Het was een keuze om autoverkeer aantrekkelijk te maken en bussen af te knijpen.
De bibliotheek was ooit een plek waarin de overheid op een genereuze manier de ontwikkeling van de bevolking stimuleerde. Daar heeft Nederland indirect veel economische vruchten van geplukt, net als andere landen waar de bevolking zich ontwikkelde.
Tegenwoordig zijn bibliotheken belegerde eilandjes van beschaving in een land dat wordt geregeerd door kruideniers die ondertussen, gek genoeg, wel miljarden uitgeven aan villa-subsidies, hoogbetaalde externe adviseurs (d.w.z. bevriende kruideniers), enorme statussymbolen van beton en glas, de promotie van nutteloos vliegverkeer en nog allerlei andere dubieuze zaken.
Hoe kan dat? Dat kan omdat die kruideniers eigenlijk geen kruideniers zijn, maar wolven in schaapskleren. Als je daar je pijlen nu eens op richtte, Andre, in plaats van mee te huilen met die wolven in het bos.
Minder duur personeel, minder gebouwen te beheren, breder bereik want dit trekt jonge mensen aan omdat dit aansluit bij hun leefwereld (=digitaal lezen) en eenvoudig beheermodel waarbij de klant vanuit huis (!!!) boeken kan lenen.
Nu alleen nog het lef in de sector om in te zien dat de sector niet is opgericht om werk te verschaffen maar om cultuur en ontwikkeling te verspreiden. Welke bieb ziet de bezuiniging als kans om eindelijk aan te sluiten met het bedrijfsmodel bij 2011 en niet als bedreiging?
Wijkcentra worden ook opgedoekt, dat zijn ook van die akelige dwarsliggers. In het Parool van onlangs las ik op de voorpagina 2 berichten, t.w. dat in Caïro van voor de val van Moebarak het openbaar vervoer was stilgelegd zodat het dwarsliggende volk minder gemakkelijk het Tahiri plein zou kunnen bereiken. Op dezelfde pagina stond dat onze regering voornemens was aanmerkelijk te bezuinigen op het openbaar vervoer in de Randstad. Is regeren niet vooruitzien?
Maar de vraag die ik tot slot zou willen stellen is of onze overheden wel het belang van hun burgers dienen of wel hun door de burgers niet begrepen eigen belang.
En dan onze André die unverfroren stelt dat onze maatschappelijke voorzieningen veel te duur zijn. Hoe kom je daarbij André? Het zou toch wel worden gewaardeerd als je de eigenste visie wat beter onderbouwt. De mededeling van shijn123 over Prada c.s. en overige designer spullen lijken mij weinig te maken te hebben met het onderwerp. Heeft BB geen webmaster?
Hier kan men de aankondiging van de bezuiniging niet eens lezen. Een apathisch volk hoeft ook niet te lezen, maar kan volstaan met één keer per vier jaar een hokje rood maken achter de naam van een barbaar.