‘Slechts fractie planschade windturbines uitgekeerd’

Planschadevergoeding ontvangen bij windturbines is nog niet zo eenvoudig. Vaak heeft dat te maken met niet geheel onafhankelijke gemeente-adviseurs en een onderschatte daling van WOZ-waarde, zo beweert juridisch adviseur Ruud van Domsel. De NWEA stelt echter dat de schade vaak kleiner is dan gedacht.

150 gedupeerden

Ruud van Domselaar, juridisch adviseur bij Amice Advocaten, merkt dat er de laatste jaren meer terughoudendheid is bij het uitkeren van planschade door gemeenten. Dat is volgens hem goed waarneembaar in de dagelijkse praktijk, waarin hij zo´n 150 gedupeerden bijstaat.  

Misbruik van eerdere uitspraak
Er wordt bij het uitkeren van planschade volgens Van Domselaar door de - via gemeenten ingeschakelde - onafhankelijk adviseur in veel gevallen gewezen naar een uitspraak over een Tilbugse zaak uit 2012. Daarbij oordeelde de Raad van State dat inbreiding van woningen in een woonkern een normale maatschappelijke ontwikkeling is en dat de schade voor risico van de aanvrager blijft. ‘Ik ben het eens met die uitspraak, maar onafhankelijke deskundigen maken er misbruik van door deze toe te passen bij allerlei andere planologische wijzigingen, zoals windturbines’, aldus Van Domselaar.

Onafhankelijkheid

De onafhankelijkheid van de door de gemeente aan te wijzen adviseurs wordt door Van Domselaar bovendien betwist. ‘Deze is vaak al langere tijd betrokken bij de gemeente. Als burger sta je dan met 1-0 achter, omdat hij afhankelijk is van opdrachten van de gemeente en dus niet te loyaal naar de burger toe gevonden wil worden. Dat kan hem namelijk opdrachten in de toekomst kosten. ’Volgens Van Domselaar moeten de taxatierapporten van zowel de door de gemeente ingeschakelde adviseur als van de door de burger ingeschakelde taxateur op gelijke voet worden beoordeeld en gewaardeerd. ‘Momenteel wordt er een te groot onderscheid gemaakt tussen deze twee.’

WOZ-waarde daalt

De bedragen die aan planschade zoal worden uitgekeerd wisselen sterk. ‘In ieder geval willen de adviseurs en rechters de waardedaling door de mogelijke gezondheidsrisico’s bij windturbines en hoogspanningsleidingen vooralsnog niet in hun beoordeling laten meewegen. Dit verlaagt de planschadevergoeding. De WOZ-waarde van een woning kan door een hoogspanningsleiding of windturbine echter zomaar dalen met 90.000 euro. Ik merk dat er dan slechts een fractie van de schade wordt uitgekeerd, bijvoorbeeld 5.000 euro. Soms wordt er ook helemaal niets uitgekeerd. Het is dan maar de vraag hoe de burger dit verschil vergoed kan krijgen. Dit kan in ieder geval vooralsnog niet via de planschadeprocedure.’ Van Domselaar adviseert burgers bij een planschadeprocedure om zich juridisch te laten adviseren. ‘Dat klinkt wellicht als een verkooppraatje. Maar degenen die dat niet doen, worden vaak snel omver geblazen door de gemeente.’

Onderzoek
De Nederlandse Wind Energie Associatie (NWEA) kan zich vinden in de stelling dat burgers maar moeilijk invloed kunnen uitoefenen bij een planschadeprocedure, zo vertelt Karin Kooi. ‘Zo’n proces is bovendien voor alle partijen een kostbare zaak. Maar uit gedegen onderzoek van het Tinbergen Instituut van afgelopen september (Renewable Energy and Negative Externalities: The Effect of Wind Turbines on House Prices) blijkt voor ons dat bij plaatsing van een windmolen  de daling van de prijs van een nabijgelegen huis vaak niet zo groot is als wordt gedacht’, aldus Kooi. Zij ziet niet zoveel in planschadevergoeding, maar vindt een andere besluitvormingsprocedure effectiever.

Onterecht hogere claims
In het onderzoek dat Kooi aanhaalt, valt te lezen dat de WOZ-waarde van huizen die in een afstand van 2 kilometer van de windturbines zijn geplaatst gemiddeld dalen tussen de 1,4 en 2,6 procent, afhankelijk van de precieze afstand. Volgens haar liggen de claims vaak onterecht hoger dan die percentages ‘Onze ervaring is ook dat planschade niet veel oplost voor bewoners. In het verleden werden zij wel eens te laat betrokken bij het maken van de plannen. Inmiddels is er een nieuwe gedragscode opgesteld. We betrekken omwonenden nu al vanaf het prille begin bij de besluitvorming. Dat lost veel meer op dan achteraf planschadevergoedingen uitkeren.’