Provincies: investeren met handrem erop

Gelderland en Brabant, de rijkste provincies, betwisten dat ze geld oppotten. ‘We investeren volop, maar teveel in één keer is niet goed.’

De provincie Gelderland heeft 3,3 miljard euro aan reserves. Dat er zoveel ‘op de bank’ staat wil volgens gedeputeerde Jan Markink (VVD, financiën) allerminst zeggen dat er tegelijkertijd niet flink wordt geïnvesteerd – de afgelopen vier jaar zo’n 1 miljard euro. ‘Wij zijn niet aan het oppotten, maar gaan wel verstandig met ons geld om’, zegt hij. Zo stak de provincie 260 miljoen euro in een investeringsfonds waaruit woningen werden geïsoleerd, kerken gerenoveerd en bruggen en wegen onderhouden. Daarnaast ging 100 miljoen euro in een revolverend fonds: geld dat op termijn – als het goed is – terugkomt. In plaats van in de vorm van subsidies wendt Gelderland de reserves steeds vaker aan als leningen dan wel garantstellingen aan het midden- en kleinbedrijf.

Verlies aan dividend

Noord-Brabant zit op dezelfde lijn. Volgens gedeputeerde Ruud van Heugten (CDA, financiën) heeft de provincie de afgelopen vijf jaar van de 3 miljard euro Essent-gelden in totaal 1 miljard euro in Brabant geïnvesteerd. Het zwaartepunt lag daarbij op economie, infrastructuur en natuur. Van de Essent-miljarden investeert Brabant een derde. De rest wordt prudent belegd om met het rendement daarop het verlies aan dividend (van de Essent-aandelen) te compenseren. Zou de  provincie dat niet doen, dan komt de bodem van de schatkist vroeg of laat namelijk in zicht.

Bereikbaarheid, internet en scholing

De oproep van D66-leider Alexander Pechtold aan de provincies nog dieper in de buidel te tasten om de regionale economie een extra impuls te geven, valt verkeerd bij Jan Markink. ‘Dat ademt erg naar de maakbaarheid van de samenleving’, zegt hij. De invloed van de provincie op de economie moet volgens de VVD-gedeputeerde echter niet worden overdreven. Zelfs als de 14,4 miljard aan provinciale reserves op de markt zou worden gegooid, is dat volgens hem niet meer dan een druppel op de gloeiende plaat. ‘De grote klap moet uit de markt komen. Het enige dat ons te doen staat, is het faciliteren van goede bereikbaarheid, snel internet en scholing.’

Structuurversterkende projecten

Daarbij is het volgens Markink maar zeer de vraag of de markt het aankan als Gelderland grote bedragen ineens extra in de regionale economie zou pompen, zoals D66 voorstelt. Met andere woorden, er moeten wel vol voldoende kansrijke – en structuurversterkende – projecten zijn waarin het geld kan worden weggezet.