Otwin van Dijk, burgemeester op gympen

Otwin van Dijk neemt deze week afscheid van de Tweede Kamer. Hij keert terug naar de Achterhoek om er burgemeester te worden van Oude IJsselstreek. ‘Ik heb mijn Bucket List in Den Haag afgewerkt.’

De verhuisdozen staan in de gang van zijn flatje (Otwin van Dijk zal niet gauw pied-à-terre zeggen), op steenworp afstand van de Tweede Kamer. Terug naar Doetinchem, waar Van Dijk (41) wethouder was, om vervolgens neer te strijken in buurgemeente Oude IJsselstreek, waar hij deze week burgemeester wordt. Van Dijk heeft in Doetinchem een alledaags rijtjeshuis, dus Oude IJsselstreek wordt niet opgezadeld met een deerniswekkende burgemeester die zijn kapitale pand aan de straatstenen niet kwijtraakt. ‘Ik ben erg van de soberheid; als ik ergens niet zo goed in ben, dan is het status.’

Stropdas en ambtsketen
Dat laatste was de gemeenteraad van plattelandsgemeente Oude IJsselstreek ook al opgevallen. Van Dijk lacht: ‘Volgens mij ben ik er zelfs op uitgezocht. In het gemeentelijke persbericht bij mijn voordracht staat dat ik een laagdrempelig bestuurder ben. En laat ik dat nou ook heel belangrijk vinden. Je moet makkelijk benaderbaar zijn. Ook als Kamerlid wilde ik geen afstand scheppen. Je bent bestuurder en natuurlijk hoort daar gezag bij, maar als je het moet hebben van je grote huis, je stropdas of ambtsketen, dan doe je iets niet goed.’ Oude IJsselstreek zal de statusattributen van het burgemeesterschap de komende jaren dan ook met een kaarsje moeten zoeken bij Otwin van Dijk. ‘Iemand zei: “Jij wordt de eerste burgemeester op All Stars”.’

Lichamelijke beperking
De Tweede Kamer moet het doen zonder de kruisvaarder voor de rechten van mensen met een beperking en volgens NRC Handelsblad het effectiefste Kamerlid van 2014. Met als hoogtepunt, begin dit jaar, de ratificatie van het VN-verdrag voor mensen met een handicap en Kamersteun voor zijn voorstel om algemene toegankelijkheid wettelijk vast te leggen. ‘Toegankelijkheid is de norm, ontoegankelijkheid de uitzondering geworden’, jubelt hij. Het Kamerlidmaatschap was geen doel op zich, zegt Van Dijk, maar een middel om een steen in de vijver te gooien. ‘Om te laten zien dat je met een lichamelijke beperking [Van Dijk zit wegens een dwarslaesie in een rolstoel/red] Kamerlid kunt worden en met een verstandelijke beperking niet per se weggestopt hoeft te worden in de dagbesteding. Ik ben met mijn Bucket List naar het Binnenhof gegaan om iets voor de inclusieve samenleving te betekenen.’

Voorbij de polarisatie
In Den Haag miste hij het direct contact met de mensen. ‘Natuurlijk heb ik ontelbaar veel werkbezoeken afgelegd’, zegt hij. ‘Je komt ergens, je bent even te gast, en je pakt je boeltje weer op. Ik heb in Den Haag dingen kunnen regelen die ik als wethouder of burgemeester nooit had kunnen regelen, maar ik ben, hoewel je dat geloof ik nooit over jezelf mag zeggen, toch echt een mensenmens.’

Juist daarom heeft Otwin van Dijk voor het burgemeesterschap gekozen. ‘Hij is namelijk het symbool van het contact en de verbinding’, aldus Van Dijk. ‘Ons land smacht naar die verbinding, maar het antwoord van de Haagse politiek is eerder polarisatie. Ik merkte dat ik op het Binnenhof last had van de mentaliteit van het eigen gelijk. “Of we daarmee iets bereiken, kan ons niks schelen. Waar het om draait is, dat we hebben gezegd wat wij ervan vinden.” Het maakt kennelijk niet uit dat we in Nederland alleen maar op basis van compromissen kunnen besturen. Ik vind dat de politiek voorbij de polarisatie moet kijken. Lokaal is de burgemeester de persoon die dat kan doen.’

Lees het volledige interview in Binnenlands Bestuur nr. 13 van deze week (inlog)