Nieuwe CvdK Zeeland Han Polman gaat voor inhoud

‘Als je begint met een structuurdiscussie, maak je de inhoudelijke discussie dood’, zegt de kersverse Commissaris van de Koningin van Zeeland Han Polman (50) vlak voor zijn vertrek als burgemeester van Bergen op Zoom.

Polman doelt op de discussie over gemeentelijke herindelingen en de weg naar vijf landsdelen en 100.000-plus gemeenten. ‘Wat levert het op? Ja, misschien inderdaad een Zeeuwse opmerking, maar die vraag wordt niet gesteld. We zijn een netwerksamenleving. Het is jammer dat steeds over structuuroplossingen wordt gepraat. Kijk naar de inhoud, we moeten problemen gezamenlijk te lijf gaan. Nu werkt het precies verkeerd om. De structuurdiscussie heeft een averechts effect. Mensen zijn geneigd nu op hun post te blijven, terwijl je ze moet verleiden samen op te trekken.’

Dat is nu nodig?
‘Alle hens aan dek is nu nodig. We staan voor grote inhoudelijke opgaven. Ik ben voor onbegrensd besturen, voor allianties sluiten. Elk nieuw landsdeel is suboptimaal, want we hebben al samenwerkingsverbanden lopen met bijvoorbeeld Vlaanderen. We spelen een faciliterende rol voor het bedrijfsleven en het onderwijs en kunnen hen een push geven.’

U bent al behoorlijk op dreef. Wat verwacht u van uw nieuwe functie?

‘Zeeland is een trotse provincie met een sterke identiteit en een grote verscheidenheid. De provincie staat voor een aantal grote opgaven en ik wil daar een goede rol in kunnen spelen.’

Wat heeft u met Zeeland?
‘De provincie is onze buurman. Het is een aantrekkelijke en een unieke provincie en de schaal is zodanig dat ik hoop tussen de mensen te kunnen staan. Zeeland is niet een hele grote provincie, waar je als commissaris vrij anoniem bent. Deze schaal heb ik nodig om goed te kunnen functioneren en daarom ben ik er zo enthousiast over. Maar we staan ook voor grote opgaven.’

En ziet u uw voorganger Karla Peijs als uw grote voorbeeld?
‘Karla Peijs is een ander persoon dan ik. Ik heb bewondering voor haar schwung . In die zin is zij zeker een voorbeeld voor mij. Hoe ik ben, zullen de Zeeuwen moeten ervaren. Ik wil zeker niet alleen binnen Zeeland krachten bundelen, maar in de hele Zuidwest Delta actief verbindingen leggen.’

Hoe zal uw aanstelling vallen in Zeeland. U bent sowieso de eerste D66’er en ook de eerste liberaal sinds 1921 die commissaris wordt in Zeeland, een provincie met een nog steeds grotendeels christelijke achtergrond. Hoe kijkt u daar zelf tegenaan en hoe verwacht u dat zij naar u kijken?
‘Ik merk dat er een trend is dat  je eerder ondanks dan dankzij je politieke kleur wordt voorgedragen. Men kijkt eerder naar de persoon dan naar de partij en dat vind ik een goede ontwikkeling. Men stelt eisen, maar politieke kleur is minder van betekenis. In Zeeland zijn veel christelijke partijen en veel verschillende geloven, ook buiten het christendom. Dat is de eigen inspiratiebron van mensen en hun energie in het leven en dat respecteer ik. De Zeeuwen kennen mij al. We werken al samen in de politieregio, de Vlaams-Nederlandse delta en met onderwijsinstellingen en het bedrijfsleven.’

Wat verwacht u dat uw belangrijkste opgaven zullen worden? Krimp?
‘Onderwerpen die zullen spelen zijn natuurlijk de economische ontwikkeling en het demografische vraagstuk. Ik wil uitgaan van de krachten van het gebied: de zeehavens, de samenwerking met Vlaanderen, de ontwikkelingen in Terneuzen, energie, teelt, visserij en de biobased economy. Ik wil hier niet als provincie alleen optrekken, maar samenwerking zoeken.’

Veel overheidsdiensten willen Zeeland verlaten. Peijs verweerde zich daar tegen. Hoe gaat u dat doen?
‘De rechtbank, het Openbaar Ministerie en de politie willen zich meer concentreren. Dat is een idee van de rijksoverheid. Ik vind dat die hier nog eens goed naar moet kijken en zich hier beter op moet bezinnen. Zoiets moet je niet alleen doen vanwege bedrijfsvoeringtechnische argumenten, je moet ook argumenten als betrokkenheid, herkenning en nabijheid meewegen. Ik vind dat een oppaspunt. Bereikbaarheid en nabijheid zijn wezenlijk. De rijksoverheid moet hier heel erg op passen en de bedrijfstechnische argumenten vind ik niet altijd overtuigend.’

En dan waart het fusiespook ook nog eens rond. We hadden het er al over. Straks bent u de laatste commissaris.
‘Dat houdt mij niet bezig. Het gaat mij om het belang van de inwoners van Zeeland. Die kant moeten we kiezen.’

Hoe zit het met uw contacten in Den Haag?
‘Ik ben dertien jaar in rijksdienst geweest en mijn collega’s van destijds hebben nu goede posities in de  departementen. In mijn functie als VNG-bestuurder heb ik ook met kabinetsleden te maken. Ze wisselen natuurlijk nogal eens, maar ik hoop van dit netwerk gebruik te kunnen maken. Je moet het goed bijhouden.’

U wordt op 8 maart officieel geïnstalleerd in de Provinciale Staten van Zeeland. Heeft u al een motto voor de komende zes jaar?
‘Nou, ik heb nog een week om daarover na te denken. Wel goed lijkt me: Zeeland samen sterk. Ik wil verbindingen leggen binnen Zeeland, maar ook tussen gemeenten en de eilanden. Die hebben hun eigen kracht, maar door verbindingen aan te gaan met gemeenten kun je elkaar meer kracht geven. Ook ga ik voor samenwerking met Brabant, Rotterdam en Antwerpen. Zo is Zeeland samen sterk.’

En gaat u Bergen op Zoom missen?
‘In Bergen op Zoom heb ik veel zakelijke en persoonlijke contacten opgebouwd. Die persoonlijke contacten zal ik wel missen. Maar een goede buur is beter dan een verre vriend. Mijn dierbaren zijn in de buurt. Ze zeggen dat Bergen op Zoom de plek is waar Brabant Zeeland kust. Ik ben straks bij de buren.’