Lokale lobby op ‘verkeerde’ thema’s

Lokale politici krijgen voornamelijk lobbyisten over de vloer aangaande asiel en immigratie. Laat dat nou net thema’s zijn waar de lokale politiek zich nauwelijks mee bezighoudt.

Dat blijkt uit onderzoek Lang leve de lokale lobby?! van Joost Berkhout en Marcel Hanegraaff van de Universiteit van Amsterdam (UvA) naar belangenbehartiging in de lokale Nederlandse politiek in samenwerking met Haags public affairs- en lobbyadviesbureau Public Matters. Het onderzoek werk gehouden onder lokale politici, wethouders en burgemeesters.

Ruimtelijke ordening
Wat de onderzoekers opvalt is de oververtegenwoordiging van belangengroepen die zich richten op asiel en immigratie. Waar lokale politici daar vrij weinig aandacht aan besteden, blijkt dat bij lobbyisten het belangrijkste thema. Op ruimtelijke ordening en zorg en welzijn – onderwerpen waaraan lokale politici bij uitstek veel besteden dan lobbyisten – vindt juist minder belangenbehartiging plaats.

Amper vijftien procent van het contact tussen belangengroepen en politici vindt bovendien plaats voordat een onderwerp op de agenda staat. Veel vaker blijken lobbyisten pas in actie te komen op het moment dat politici al bezig zijn het beleid te ontwikkelen of als daar in de gemeenteraad al over wordt gesproken. Het gevolg daarvan is volgens de onderzoekers dat veel belangengroepen geen grote rol spelen in de agendavorming in lokale politiek.

Bedrijfslobbyisten
Uit het onderzoek blijkt verder dat de VVD vaker met bedrijfslobbyisten spreekt dan de SP. Alleen de PVV sprak nog vaker dan de VVD met bedrijven. Bij de PvdA, D66, ChristenUnie, SP, GroenLinks en de lokale partijen ontlopen de verhoudingen elkaar nauwelijks: die partijen spreken hooguit in 40 procent van de gevallen met vertegenwoordigers van een bedrijf.

Tegenstanders
De onderzoekers keken ook naar of de belangengroepen waarmee ze om tafel gaan voornamelijk uit vrienden of opponenten bestaan. Met uitzondering van D66, waar de verhouding rond fifty/fifty is, praten andere partijen aanzienlijk vaker met medestanders dan met tegenstanders. De linkse partijen vertonen die neiging het sterkst – bij de SP en GroenLinks zelfs voor de volle 100 procent.