Koningsdrama in Bergen op Zoom

Erfopvolging in Bergen op Zoom leek even een optie, maar wethouder Ton Linssen verloor het vertrouwen van zijn mede-wethouders en stapte met zijn Lijst Linssen uit de coalitie voor zijn zoon ook maar in beeld kwam.

Geen erfopvolging

Speciaal uit Zuid-Afrika kwam de aldaar werkende Johan Linssen, zoon van nu ex-wethouder Ton Linssen, terug naar Bergen op Zoom. Vorig jaar nog stapte hij op als fractievoorzitter vanwege zijn werk, maar vanwege bestuurlijke problemen in de coalitie in Bergen op Zoom keerde hij even terug. Het plan was zelfs om tijdelijk de wethouderspositie van zijn vader over te nemen. Maar zover kwam het niet.

Vertrouwen opgezegd

Ton Linssen lag al een tijd in de clinch met zijn collega-wethouders van de lokale en grootste partij GBWP, VVD en D66 over de manier van besturen. Onlangs uitte hij openlijk forse kritiek op de ambtelijke top. Excuses volgden, maar toen hij daarna weer incidenten volgden, was het geduld van de andere wethouders op. Afgelopen vrijdag zegden zij het vertrouwen in Linssen per brief aan de burgemeester (en in een persverklaring) op.

Onwerkbare situatie

De wethouders noemden de ontstane situatie tussen Linssen, henzelf en de ambtelijke organisatie “onwerkbaar”. Het wantrouwen groeide. ‘En dat kan niet de bedoeling zijn’, aldus wethouder Arjan van der Weegen (GBWP). ‘Verlamming van de organisatie moeten we natuurlijk te allen tijde voorkomen. Bovendien moeten wij als bestuur op een verantwoorde manier met elkaar de gemeente kunnen besturen. Nu blijkt dat dat niet meer mogelijk is.’

Onverteerbaar

Afgelopen maandag zegde in een extra raadsvergadering ook zes van de acht fracties het vertrouwen in Linssen op: een abrupt eind aan een elfjarig wethouderschap. Fractievoorzitter Martine Suijkerbuijk van de Lijst Linssen noemde het onverteerbaar dat Linssen op oneigenlijke gronden en op zo’n onfatsoenlijke manier aan de kant is gezet. ‘De kern van het probleem zit dieper. Dit voltallige college onder leiding van de voorman van de grootste partij, Arjan van der Weegen, heeft gefaald’, werd zij geciteerd in BN/DeStem.

Op man gespeeld
Linssen was zelf niet aanwezig op de raadsvergadering, maar liet wel een brief onder de raadsleden verspreiden. Dinsdag zette hij die tekst online. Volgens Linssen is op de man gespeeld. Verder heeft hij de manier van besturen verschillende malen aan de orde gesteld binnen het college. ‘Het gebrek aan leiderschap, elkaar constant aftroeven op onze portefeuilles, politieke campagne voeren als bestuurder, informatie achterhouden voor raadsfracties en mede-collegeleden, geen openheid van zaken mogen geven bij fouten van dit college en financieel onverantwoordelijke beslissingen nemen: ik kon dit niet langer aanzien.’

Bergen op Zoom mist leider

Linssen steekt de hand ook enigszins in eigen boezem door te stellen dat hij soms te transparant was in zijn handelen en te open en eerlijk over het functioneren van het ambtelijk apparaat. Hij ergerde zich groen en geel aan fouten van ambtenaren op zijn dossiers. Volgens hem mist Bergen op Zoom een leider. Hij vond deze nog wel in de vorige burgemeester Han Polman. Daarmee valt Linssen impliciet Frank Petter, de huidige burgemeester, af.

Menselijkheid verloren

Toch snapt Linssen wel dat hij als bestuurder niet verder kon in het college. In de brief vertelt hij dat de mogelijkheid van een wisseling van de wacht is besproken, al noemt hij zijn zoon niet. Dan zouden ook wel drastische wijzigingen in de manier van besturen moeten volgen. Volgens Linssen zou daar deze woensdag nog over worden gesproken, maar volgde toen de “genadeloze” persverklaring van de overige collegeleden. Dat was voor hem de druppel. Zijn partij stapte uit het college. Volgens Linssen heeft het college na zijn geloofwaardigheid ook zijn menselijkheid verloren. In een eigen verklaring bevestigt zijn zoon Johan Linssen deze gang van zaken.

Vertrouwenskwestie
Wethouder Van der Weegen heeft woensdag weinig behoefte inhoudelijk te reageren op de brief van Linssen. Volgens hem gaat het ook niet om de brief, maar om een vertrouwenskwestie. ‘Als college hebben we ondubbelzinnige excuses aangeboden na publieke uitlatingen van Linssen waarin hij ambtenaren van misbruik van hun mandaat beschuldigde. Na hoor- en wederhoor bleek dat niet waar te zijn. Na deze excuses stond op zijn Facebook-pagina een cartoon, waarin hij een zekere zelfspot toont. Dat siert hem. Maar daaronder stond: “Dit is staatsrechtelijk juist. Wordt vervolgd”. Dat schoot ons in het verkeerde keelgat.’

Emmer was te vol

De bestuursstijl is tijdens de collegevorming afgesproken en de gedragscode werd door iedere wethouder onderschreven, vertelt Van der Weegen. ‘We zouden elkaar scherp houden en evalueren. Nu is de emmer te vol.’ Tijdens coalitieoverleg na de excuses zijn volgens Van der Weegen ook dingen gezegd die bij anderen niet goed vielen. ‘Na persoonlijk overleg met Linssen en daarna met andere wethouders en hun fractievoorzitters kwamen we tot de conclusie dat we niet langer met elkaar door konden. Ik wil me niet verschuilen achter een politieke context. Daar zat het probleem niet.’

College wilde verder met partij Linssen

Op vrijdag ging Van der Weegen nog op de koffie bij Linssen. Daar vertelde hij het nieuws. ‘Twee uur voor de persverklaring heb ik hem ook daarover ingelicht. Hij zou daarover nog bellen, maar ik kan me goed voorstellen dat hij dat niet heeft gedaan.’ Een lijmpoging van de burgemeester in het weekend mislukte. Maandag volgde de breed ondersteunde motie van wantrouwen. ‘Wij wilden ook na de persverklaring nog verder met de partij van Linssen, maar zij besloten meteen uit de coalitie te stappen.’

Maandag begint Van der Weegen een informatieronde onder alle andere partijen om meer steun te vinden voor de huidige krappe coalitie (17 van de 33 zetels). Ton Linssen en Martine Suijkerbuijk waren woensdag niet bereikbaar voor nader commentaar.