In de regio sta je met fusiepartner sterker

De afgelopen maanden zijn twee ambtelijke fusies geklapt. Hardenberg trok de stekker uit de samenwerking met Ommen en IJsselstein maakte een einde aan de ambtelijke fusie met Montfoort. De beoogde fusiepartners Langedijk en Heerhugowaard zijn ervan overtuigd dat een ambtelijke fusie tussen beide gemeenten wél een succes zal worden.

Onderzoek

Beide raden hebben recent ingestemd met een onderzoek naar een ambtelijke fusie, maar beide (waarnemend) burgemeesters Hoekema (Langedijk) en Blase (Heerhugowaard) gaan er vanuit dat in juni alle seinen op groen gezet zullen worden. Dan moet het rapport af zijn, op basis waarvan de colleges en raden de definitieve knoop doorhakken. De ambtelijke fusie zou dan per 2020 een feit moeten zijn.

Versterking

Het initiatief voor een ambtelijke fusie komt van Langedijk. De reden om samenwerking, en daarmee versterking te zoeken, verschillen voor Langedijk niet van andere gemeenten die meer slagkracht zoeken. Hoekema: ‘Als gemeente krijg je steeds meer taken op je bord, ook bovenlokaal. Tegelijkertijd wil je je dienstverlening in een tijd van krappe middelen op peil houden of verbeteren. In regionaal verband sta je met een fusiepartner bovendien sterker.’

Geschikte partner

Het college kreeg van de raad de opdracht op zoek te gaan naar een geschikte partner. ‘We zijn uitgekomen op Heerhugowaard als zeer nabije buurman en gemeente waar al heel nauw mee wordt samengewerkt. Dat doen we op onder meer het gebied van ICT, de voorbereidingen op de Omgevingswet en handhavers (boa’s). Heerhugowaard stond er voor open. Tussen beide gemeenten zijn er maatschappelijk gezien heel veel dwarsverbanden; op het gebied van economie, ondernemers, verenigingen en het maatschappelijke middenveld.’

Herindeling

Heerhugowaard wil om meerdere redenen een ambtelijke fusie met Langedijk, maar sluit op termijn een bestuurlijke fusie (herindeling) niet uit, stelt de Heerhugowaardse burgemeester Bert Blase. De reeds bestaande innige banden zijn een van de redenen om ambtelijk te willen fuseren. Daarnaast is ambtelijke versterking nuttig. ‘Heerhugowaard is de afgelopen tientallen jaren zo snel gegroeid dat het voor de ambtelijke organisatie een hele toer is om dat bij te houden en om de ontwikkeling van de stad ook goed in huis te kunnen faciliteren.’ Volgens Blase is een ambtelijke fusie ‘echt een kans om de kwaliteit van de ambtelijke organisatie vooruit te helpen’.

Verwachtingen

Bij de geklapte fusies blijken de verwachtingen van een ambtelijke fusie uiteen te lopen, en heeft ook het verschil in schaalgrootte, en daarmee de gemeentelijke opgave, parten gespeeld. Hoekema en Blase zien geen beren op de weg, maar proberen wel te leren van de gestrande fusies. ‘Ik ben er echt van overtuigd dat dit gaat lukken. Omdat wij met goede verwachtingen en helderheid over elkaars verwachtingen aan dit proces beginnen’, stelt Hoekema. Hij is niet bang dat Langedijk ondergesneeuwd raakt.

Eindperspectief

Maar er is nu al wel een groot verschil in eindperspectief. In Langedijk is herindeling politiek nu onbespreekbaar, voor Heerhugowaard allerminst. Blase: ‘Ik zie dat niet als risico. We hebben gezegd herindeling buiten de besluitvorming te houden, het gaat nu echt om de ambtelijke fusie. Als de ambtelijke fusie goed smaakt, zou het een opstap kunnen zijn naar een bestuurlijke fusie.’

Lees het hele artikel in Binnenlands Bestuur nr. 3 van deze week (inlog)