GRIP-procedures toe aan vernieuwing
Burgemeesters zouden niet eerst moeten opschalen naar GRIP 3 voordat er ondersteuning in de communicatie komt. Dat zegt Wouter Jong naar aanleiding van de gebeurtenissen in Haren.
De GRIP-procedure is het Waterloo geworden voor Rob Bats, burgemeester van het geplaagde Haren. Na een vernietigend rapport over zijn aanpak van de facebookrellen heeft hij zijn ontslag ingediend. Eén van de majeure fouten die hij volgens Cohen maakte, was het opschalen naar GRIP 3 in het heetst van de strijd. Dit terwijl Bats alleen meer ‘communicatiehandjes’ nodig had. Tijd om het communicatiedeel los te knippen van GRIP vindt Wouter Jong, adviseur crisisbeheersing van het Nederlands Genootschap van Burgemeesters.
Opschaling is complicerend
De uitvoering van de Gecoördineerde Regionale Incidentbestrijdings Procedure (GRIP) werkte niet goed tijdens de Facebookrellen in Haren. Het bestuur had vanuit de driehoek moeten opereren in plaats van de opschaling naar GRIP 3. Dit werkte complicerend, vond Cohen. Maar Wouter Jong heeft wel begrip voor de beslissing van Bats: ‘Het is begrijpelijk dat hij op die rode knop heeft gedrukt, je zit in een crisis en er moet iets gebeuren. Bovendien was er qua procedure geen andere mogelijkheid.’
Kennis en expertise
Wat de oplossing volgens Wouter Jong zou zijn is de communicatie onafhankelijk van de GRIP in te zetten: ‘Dan kun je in situaties die beter in de driehoek passen toch gebruik maken van de kennis en expertise op het gebied van crisiscommunicatie. Dat helpt om balans te houden in situaties zoals in Haren, waar de politieorganisatie en crisiscommunicatie a-synchroon liepen.’
Standaardisering
‘Het verschilt ook per veiligheidsregio,’ vervolgt Jong, ‘in de regio Rotterdam-Rijnmond is het bijvoorbeeld al mogelijk communicatie apart in te zetten zonder meteen op te schalen. Ook in Amsterdam is de communicatie niet afhankelijk van de GRIP-situatie. Daar hanteren ze in plaats van de GRIP-structuur, de zogenoemde vijfhoek. Brandweer en ambulance zit daar standaard bij in. Ook hebben niet alle veiligheidsregio’s dezelfde functiebenamingen. Een van de aanbevelingen van commissie Noordanus over bovenregionale samenwerking is dan ook standaardisering bij de GRIP.’
'Weer GRIP 3'
Scheidend burgemeester Bats houdt vol dat de opschaling een goede keus is geweest. In zijn ontslagtoespraak zei hij daar over: ‘Een beslissing die we in de driehoek unaniem hebben genomen en waar ik de politie op deze plaats ook voor dank. De samenwerking was open, eerlijk, zoekend met elkaar naar het onbekende. (…) Onder vergelijkbare omstandigheden zou ik vandaag weer een GRIP3 afdwingen. Duidelijk en helder was dat de veiligheidsregio niet bereid was zonder die structuur tot inzet van mensen over te gaan.’
Reacties: 8
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.
Als burgemeester kan je in je gemeentelijke organisatie best een beroep doen op een communicatie-adviseur zonder de GRIP 3 knop in te drukken. Kijk naar het trapincident in Utrecht waar locoburgemeester Rinda den Besten ook een beleidsteam bij elkaar riep terwijl het incident in GRIP 1 (bronbestrijding) werd afgewikkeld.
Op de radio ving ik ook op dat de politie-opschaling afhankelijk zou zijn (gemaakt) van de GRIP structuur. Onzin. De politie kan monodisciplinair opschalen qua ME als er multidisciplinair gezien nog sprake is van routinefase. Met GRIP moet je kunnen spelen en GRIP heeft helemaal niets te maken met het aantal in te zetten manschappen, materiaal of materieel. GRIP gaat over (eenhoofdige) aansturing, effectbestrijding en eventueel politiek of bestuurlijke beslissingen of gevoeligheden.
Overigens was een opschaling naar GRIP 3 in Haren een gerechtvaardigde opschaling. Zeker gezien de reactie van Nederland op de bestrijding van dit incident.
Overigens was Bats onervaren. Ik vind het jammer dat hij is opgestapt. Een meer voor de hand liggende reactie had ik een verdieping in Crisisbeheersing en Rampbestrijding gevonden.