Gemeentesecretaris: pas op voor vakwethouder!

Wethouders hebben steeds meer de neiging om op de stoel van de gemeentesecretaris te gaan zitten. 'Ik zou zeggen: hou de wethouders op afstand', aldus de waarschuwing van de Rotterdamse gemeentesecretaris Arjan van Gils.

De trend dat wethouders zich steeds meer met de uitvoering bezig houden, maakt het ambt van gemeentesecretaris ongewisser. Secretarissen vertrekken steeds meer en steeds vaker tussentijds, aldus Van Gils, die donderdag afscheid nam als voorzitter van de Vereniging van Gemeentesecretarissen (VGS).

 

Voetbaltrainer

'Een voetbalcoach in het betaald voetbal geldt als de belangrijkste risicogroep voor vroegtijdig vertrek. Wij als gemeentesecretarissen zijn een goede tweede', aldus Van Gils. Hij riep de in Hengelo voor het VGS-jaarcongres verzamelde gemeentesecretarissen op zich niet te laten leiden door de kans op tussentijds vroegtijdig vertrek. 'We moeten onze snelheid van handelen vergroten en flexibeler worden', aldus Van Gils.

 

Spanningen

Volgens Van Gils ontstaan er spanningen tussen wethouders en gemeentesecretarissen door het stijgende aantal wethouders-van-buiten-de gemeenteraad. 'De wethouder van buiten voelt zich minder een representant van de lokale politiek. Hij of zij wordt vaak gevraagd voor een specifieke portefeuille en is daardoor vaak minder verbonden aan de lokale politiek. Vroeger waren wethouders vooral voormannen van de lokale politieke gemeenschap. De primaire focus van de wethouder lag daardoor bij de lokale politiek.'

 

Florijn

In Rotterdam heeft het college van burgemeester en wethouders sinds juni ook een wethouder van buiten, de voormalige Leeuwardense wethouder Marco Florijn. 'Het is goed dat Marco Florijn dit doet, maar als de trend wordt dat we steeds meer wethouders van buiten krijgen die een klus komen doen, lopen we het risico dat steeds meer dingen door elkaar heen gaan lopen. Wat en wie iets doet is een politieke vraag. Hoe dat we het doen, is een vraag voor de ambtelijke organisatie. Door de wethouder van buiten die dichter op de uitvoering gaat zetten, zie je dat die vragen worden gemengd. Dat schept verwarring en geeft onduidelijkheid voor wethouders en gemeentesecretaris over wie wat moet doen. Het is alsof we aan het voetballen zijn met een team goed mensen, maar dat de linksback naar voren komt, zonder dat we afgesproken hebben welke tactiek we hebben.'

 

Uitdaging

Volgens Van Gils is de grote uitdaging voor alle gemeentesecretarissen om bij de huidige bezuinigingen op zorgvuldige en sociaal verantwoorde wijze afscheid te nemen van collega's die boventallig worden. 'Tegelijkertijd moeten we met de mensen die we hebben investeren in toekomst en ontwikkeling. Met weinig geld en weinig tijd om fricities op te lossen is dat een complexe managementopgave', aldus de vertrekkende VGS-voorzitter.

De opvolger van Van Gils als voorzitter van de Vereniging van Gemeentesecretarissen is de Enschedese secretaris Marcel Meijs.

Zie voor een vraaggesprek met Meijs het magazine van Binnenlands Bestuur van deze week.