Advertentie

Gemeenten verheugd over schrappen dwangsom Wob

De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) is blij dat de dwangsom uit de Wet openbaarheid bestuur (Wob) wordt geschrapt. ‘Hier hebben we jaren voor gepleit, omdat het een manier is om misbruik tegen te gaan.’ In een brief aan de Tweede Kamer heeft minister Plasterk (Binnenlandse Zaken) laten weten dit najaar met een wetsvoorstel tot wijziging van de Wob te komen.

26 juni 2014

Gemeentekoepel VNG is blij dat de dwangsom uit de Wet openbaarheid bestuur (Wob) wordt geschrapt. ‘Hier hebben we jaren voor gepleit, omdat het een manier is om misbruik tegen te gaan.’

Oneigenlijk gebruik

De VNG hoopt dat de vereiste wetswijziging zo snel mogelijk wordt doorgevoerd. ‘Hoe eerder hoe beter’, aldus VNG-woordvoerder Liane ter Maat. ‘Het oneigenlijk gebruik van de Wob is ons al jaren een doorn in het oog. Gemeenten worden op kosten gejaagd. Zodra er een Wob-verzoek binnenkomt, begint de teller al te lopen.’ Menskracht wordt ingezet om een Wob-verzoek binnen de gestelde termijn te behandelen, om een dwangsom te voorkomen.


Geld verdienen

Het is goed dat burgers informatie bij de overheid kunnen opvragen en dat moet vooral zo blijven, benadrukt Ter Maat. Het gaat de VNG echt om het oneigenlijk gebruik van de wet, waarbij Wob-verzoeken niet worden ingediend om informatie te krijgen, maar om er geld mee te verdienen door middel van inning van een dwangsom als gemeenten niet binnen de wettelijke termijn beslissen. Volgens de VNG, maar ook het kabinet, wordt hier op grote schaal misbruik van gemaakt. De VNG opende vorig jaar een speciaal meldpunt waar gemeenten – vermoedens – van oneigenlijke Wob-verzoeken konden melden. ‘In twee maanden tijd hadden we al 500 meldingen binnen’, aldus Ter Maat.


Wetswijziging

In een brief aan de Tweede Kamer heeft minister Plasterk (Binnenlandse Zaken) laten weten dit najaar met een wetsvoorstel tot wijziging van de Wob te komen. In de huidige Wob staat dat overheden binnen zes weken op een verzoek moeten reageren. Zo niet, dan kan de indiener van het Wob-verzoek een dwangsom eisen die tot 1.260 euro kan oplopen.


Niet achterover leunen

Het schrappen van de dwangsom betekent niet dat gemeenten achterover kunnen leunen, benadrukt Plasterk in zijn brief. In het belang van een goede en democratische bestuursvoering moeten bestuursorganen zo snel mogelijk beslissen op verzoeken tot informatie. ‘Ik zal hier in mijn contacten met bestuursorganen en koepelorganisaties hieraan nadrukkelijk aandacht besteden’, aldus Plasterk in zijn brief.


Opschorting beslistermijn

Het kabinet neemt tevens aanvullende maatregelen, voor omvangrijke en/of complexe situaties waarin niet binnen de in de Wob vastgelegde termijn kan worden ‘geleverd’. Als verzoeker en bestuursorgaan na overleg het niet eens worden over de beslistermijn op een Wob-verzoek, staat de gang naar de bestuursrechter open. De bestuursrechter kan dan een beslistermijn opleggen en een dwangsom in het vooruitzicht stellen als de beslistermijn wordt overschreden. De griffierechten worden vergoed als de verzoeker in het gelijk wordt gesteld. De bestuursrechter moet hiervan kunnen afwijken, in het geval de opstelling van de indiener van het Wob-verzoek ertoe heeft geleid dat geen overeenstemming kon worden bereikt over opschorting van de beslistermijn.


Wegnemen prikkel

‘Met deze maatregelen wordt een voor bestuursorgaan en verzoeker passende oplossing geboden voor de knellende beslistermijn bij omvangrijke of complexe Wob-verzoeken. Daarnaast nemen deze maatregelen de prikkel weg om omvangrijke Wob-verzoeken in te dienen gericht op het innen van proceskostenvergoeding of – door de rechter vastgestelde – dwangsommen’, aldus Plasterk in zijn brief aan de Kamer.

Reacties: 16

U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.

K.M. Schaap / afdelingshoofd burger- en bestuurlijke zaken
Waarom dit jaren moest duren voordat dit tot de minister doordrong is mij een raadsel maar beter laat dan nooit.
Jan
De overheden kunnen weer ongestraft doorslapen dus... de burger wordt opnieuw monddood gemaakt.
Tim / Mens
Toch apart dat dit gebeurt, hoewel ik best geloof dat er ook van misbruik sprake is. Het aparte is dat dit wel in tijdsbeeld valt van de niet transparante overheid ("NSA dossier" als ultiem voorbeeld). Zo is er misbruik van subsidies al vanaf dag één dat er overheidssubsidies bestaan. Grote ICT projecen van de overheid lukken nooit en kosen bakken met geld. Deze cultuur van misbruik verandert niet. De overheid weigert daar wat aan te doen. Maar deze "misbruik" komt de overheid goed uit. Het is het eerste stapje van een verandering omtrent de WOB, mark my words. De overheid wil niet transparant en democratisch meer zijn.
Hupsel
Ik wacht al sinds 2008 op mijn WOB verzoek , zal dus nu nog wel 20 jaar langer duren.
O. ten Hove
Laat het Ministerie van Binnenlandse Zaken ook melding maken aan de gemeenten dat een WOB ten alle tijden ingewilligd dient te worden behalve als er staatsgeheimen in het geding zijn.



Ik deed bij de gemeente Den Haag een WOB die werd geweigerd in het kader van de privacy terwijl ik bij voorbaat om anonimisering van de gegevens had verzocht. Ondertekend door de drs.mr. die toen directeur van de dienst SZW was (die overigens weg moest wegens niet goed functioneren maar zoals dat gaat in Nederland hoge mislukkelingen worden elders herbenoemd om rotzooi te kunnen maken). In bezwaar werd de WOB wel uitgevoerd. Men deed alles om het niet uit te hoeven voeren omdat het betreffende stuk vaststelde dat de integere gemeente Den Haag er niet voor terugdeinst de rechter voor te liegen.



Nu die dwangsom weg is kan een gemeente als den haag zonder financiële gevolgen WOB-verzoeken traineren.

Dienstbare ambtenaar / Dienstbare ambtenaar
Een betere oplossing is ervoor te zorgen dat er op tijd wordt beslist. Dan is een dwangsom niet aan de orde. Iedereen tevreden!
Dienstbare ambtenaar / Dienstbare ambtenaar
Nu komt het probleem van vaak te laat beslissen op wob-verzoeken op het bordje van de rechter te liggen. Die is niet bedoeld voor dergelijke zaken van zeer eenvoudige en administratieve aard. Inzet rechter kost ook meer dan een dwangsom.
K.M. Schaap / afdelingshoofd burger- en bestuurlijke zaken
@De Rechter: Dat is de eigen schuld van de rechter. Als die wat vaker gebruik zou maken van zijn mogelijkheid om al te lichtvaardig procederen te bestraffen dan werd het kaf van het koren gescheiden en kregen nette mensen hun recht en querulanten het deksel op hun neus.
Michael Beverwijk / clustercoördinator vergunningen
Ik vind dit een goed initiatief om mensen die een WOB-verzoek indienen als extra bron van inkomsten, te ontmoedigen. Echte WOB-verzoeken moeten natuurlijk, net als nu, tijdig worden behandeld. Een uitkomst zou zijn als alle informatie die een overheid heeft, digitaal te ontsluiten is. Dan kan een ieder te allen tijde de nodige informatie vinden.

Trouwen, hoeveel echte, gemeende WOB-verzoeken zou de overheid nog ontvangen als de wetswijziging een feit is???
Dienstbare ambtenaar / Dienstbare ambtenaar
Maar Michael Beverwijk, hoe is het eigenlijk mogelijk dat burgers volgens de overheid erop kunnen rekenen aan een WOB-procedure te verdienen? Zij mogen dus verwachten dat de overheid stilzit?
Jansen
Natuurlijk, misbruik is er en het moet worden aangepakt! Deze aanpak legt de bal wel heel erg bij de redelijke en goedwillende burger. En die zijn toch in de meerderheid... toch? Het is onbegrijpelijk hoe politiek/overheid zich telkens opnieuw verder vervreemd van de burger.
Ambtenaar X / Ambtenaar JZ
Het artikel klopt niet voor wat betreft de termijn waarbinnen overheden moeten reageren. In de huidige Wob dient er niet binnen 6 weken gereageerd te worden door overheden. Dit is nog steeds 4 weken met een verdagingsmogelijkheid van 4 weken. In totaal is er dus een termijn van 8 weken waarbinnen overheden een besluit moeten nemen op een verzoek
A. Wassenburg
Van een dwingende termijn naar een reactie 'zo snel mogelijk'. Nou dat soort inspanningsverplichtingen ken ik onderhand. Daar komt nooit wat van terecht, minister Plasvlerk. Hier is gewoon sprake van een gemeentelijk bewijs van onvermogen, dat nu nog beloond wordt, ook.
Leon Scheppink / juridisch adviseur
@Pot Verdikkeme (Kritische burger):



Het gaat veelal niet zozeer om de openbaar te maken documenten. Het is spijtig dat welwillende burgers die (in de meeste gevallen) gewoon recht hebben op inzage van bepaalde stukken, moeten lijden onder het kwalijke gedrag van een stel beroepsWobbers... Deze categorie kenmerkt zich door onzinnige Wob-verzoeken of verzoeken die verborgen zitten in een enorme lap tekst. Dat is geen gebruik maken van je democratische rechten, dat is gewoon misbruik. Een prikkel blijft nog steeds bestaan, doordat een verzoeker naar de rechter kan stappen indien het verzoek niet wordt ingewilligd. Wellicht wat omslachtiger, maar het misbruik wordt op deze wijze wel tegengegaan.
Hjalmar Silberman / Beleidsmedewerker/ oud voorzitter Ondernemingsraad
Ja ja…. Uiteraard is dit de oplossing…NOT!.. Natuurlijk wordt er oneigenlijk gebruik gemaakt van deze wetgeving die de mogelijkheid biedt een boete te incasseren van gemeentes die te traag en te bureaucratisch handelen. En dat dat aangepakt dient te worden daarover geen discussie. Maar laten we wel zijn. Dit boetesysteem is ooit bedacht omdat gemeentes en andere overheidsinstanties maar achterover leunden, te traag, te bureaucratisch besluitvorming en beslissingen voor zich uit schoven. En dat is nog steeds het geval. Overheidsinstanties hebben hun zaakjes niet of onvoldoende op orde.

Door nu de financiële druk weg te halen los je het probleem van de inefficiënte overheid niet op. Die zal in al zijn vormen blijven bestaan, sterker nog, zal weer toenemen. Plassterk kan beweren wat hij wil, de ongeïnteresseerdheid straalt er al vanaf. ‘Ik zal hier in mijn contacten met bestuursorganen en koepelorganisaties hieraan nadrukkelijk aandacht besteden’, Bull Shit! Hij doet er nooit never meer iets aan of mee.

Het falen van de overheid, kost de overheid weer eens teveel geld en dat kan natuurlijk niet. Dan steken we niet de hand in eigen boezem, en zorgen er voor dat de zaken op orde zijn/komen zodat een WOB verzoek simpel en adequaat behandeld kan worden, nee…. Dan kiezen we de weg van de minste weerstand, wijzen het aantal ‘’mis’’bruikers aan als schuldigen, terwijl zij eigenlijk niets anders doen dan ‘’ge’’bruik maken van onze eigen zelf bedachte domme wet en regelgeving. Vervolgens huilt de VNG dikke tranen bij de minister over dit ‘’misbruik’’ die dan vervolgens niets anders kan beslissen dan de situatie van voorheen te herstellen. Het wederom creëren van een onaantastbare overheid, die log, traag, onzorgvuldig, bureaucratisch en inefficiënt zijn gang weer kan gaan. Als burger kun je je recht alleen nog halen via de rechter, en als het even tegenzit zelf opdraaien voor de kosten, omdat diezelfde overheid natuurlijk toch weer met oneigenlijke argumenten aan het langste eind zal trekken.

Nee mijnheer Plassterk, misbruik mag niet, maar pas de wet en regelgeving hier dan op aan om er voor te zorgen dat dat beperkt/onmogelijk gemaakt wordt. En zo moeilijk is dat niet. Kijk nou een goed naar die WOB…. Je hoeft voor het indienen van een verzoek niet eens belanghebbende te zijn. Belachelijk natuurlijk. Kijk, als ik het keuringsrapport wil hebben van gebruikte meetapparatuur bij een vermeende snelheidsovertreding, dan ben ik belanghebbend en heb ik alle recht. Maar wat moet ik met het bestemmingsplan van een wijk in Delfzijl als ik zelf woonachtig ben Scheveningen??? Maar dat kan nu dus wel, daar komen ook de meest belachelijke WOB verzoeken vandaan. Maak de WOB verzoeken meer formeel. Aangetekende schriftelijke ondertekende verzending. Ook niet nodig he nu. Stuur maar een e-mail, of zelfs een brief waaruit je mogelijk, misschien, ergens zou kunnen lezen dat het hier om een verzoek van het toezenden van stukken gaat, nergens genoemd dat het een WOB verzoek betreft, moet nu al worden behandeld als een WOB verzoek……hoe moeilijk wil je het jezelf maken.

Pas de wet aan. Stel criteria voor belanghebbenden en laat een verzoeker zijn belang maar aantonen. In het geval van de bekeuring is het simpel, maar de verzoeker uit Scheveningen zal aanzienlijk meer moeite hebben aan de criteria te voldoen. Zo simpel kun je het misbruik ondervangen. Niet door de financiële druk weg te halen door de dwangsom af te schaffen bij onmogelijk functionerende overheidsorganisaties en huilende VNG gemeentes….. dat is een zwakte bod en politiek onbenul.

Willem
Mag ook de dwangsommen die worden opgelegd door gemeenten en andere overheden opgeheven worden. Als de burger al geen stok achter de deur heeft waarom dan wel de overheid?
Advertentie