Advertentie

Gemeenten schrappen internationale noodhulp

Een meerderheid van de 25 grote Nederlandse gemeenten geeft geen geld meer aan internationale noodhulp.

19 december 2013

Een meerderheid van de 25 grote Nederlandse gemeenten geeft geen geld meer aan internationale noodhulp. Aan de recente nationale inzamelingsactie voor de Filipijnen leverde nog slechts één gemeente een financiële bijdrage: Haarlemmermeer.

Ad hoc 

Dat blijkt uit het recente onderzoek ‘Gemeenten en goede doelen’ van Binnenlands Bestuur, waaraan 21 van de 25 grote gemeenten meewerkten. Elf van die 21 (52 procent) geven aan nooit bij te dragen aan internationale noodhulp. Bij de gemeenten die wel donaties doen, gebeurt dat meestal ad hoc op instigatie van de gemeenteraad.

Sterk teruggelopen
De gemeentelijke bijdragen aan nationale inzamelingsacties zijn sinds de aardbeving op Haïti in 2010 sterk teruggelopen. Emmen, bijvoorbeeld, droeg destijds nog 100.000 euro aan noodhulp bij voor het getroffen Midden-Amerikaanse eiland. ‘Dit was tevens de laatste keer’, meldt de gemeente. ‘Het standpunt van het college is sindsdien, dan vanwege de precedentwerking er geen donaties meer worden gedaan.’ Ook voor Zoetermeer, Tilburg en Groningen was Haïti het voorlopige sluitstuk van de internationale solidariteit.

Niet vreemd
Hoogleraar filantropie aan de Vrije Universiteit Theo Schuyt vindt die ontwikkeling niet vreemd. ‘Zo’n inzameling is een particulier initiatief. Dat wil zeggen dat jij en ik en alle overige Nederlanders wordt gevraagd om los van onze belastingen wat extra’s te doen. Eigenlijk ben ik verrast dat sommige gemeenten nog steeds geld aan goede doelen geven. Ze zijn zélf al een goed doel, want algemeen nuttig. Ik vind dan ook dat overheden daarmee moeten stoppen. Het met een handtekening overmaken van een bedrag uit de gemeentekas, daar heeft de bevolking helemaal niet om gevraagd. En het is wel de door jou en mij betaalde woz-premie die daarvoor wordt aangewend.’

Stedenband
Haarlemmermeer schonk als enige grote gemeente wel aan de Filipijnen. ‘Die actie kwam nadrukkelijk voort uit de stedenband en de vriendschapsrelatie die wij onderhouden met de Filipijnse stad Cebu’, zegt burgemeester Theo Weterings (VVD). ‘We hebben als college meteen besloten om 50.000 euro aan noodhulp te schenken. In aanvulling daarop besloten we het door de bevolking ingezamelde bedrag te verdubbelen tot nog eens maximaal 50.000 euro.’ In totaal schonken gemeente en inwoners van Haarlemmermeer tot nu toe 180.000 euro aan de Filipijnen.

Raakvlakken
Ook bij de andere gemeenten die incidenteel geld voor noodhulp beschikbaar stellen, vormen raakvlakken met de eigen bevolking, eventuele stedenbanden en het ondersteunen van lokale, particuliere inzamelingsacties vaak het gelegenheidsargument om tot doneren over te gaan.


Lees het hele artikel deze week in BB25. 

Reacties: 9

U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.

H. Wiersma / sr. beleidsadviseur (gepens.)
Publieke ontwikkelingshulp en publieke internationale noodhulp behoren tot het werkterrein van het Rijk en niet van de gemeenten, ongeacht of er nou wel of geen stedenband is.
Dion van den Berg
Ik vind het niet opvallend dat de gemeenten de laatste jaren minder bijdragen aan de grote nationale hulpacties. Dat Haarlemmermeer dat vanwege de contacten met de Filippijnen nog wel deed, is logisch en goed - vooral ook in het samenspel met burgers in de stad: samen invulling geven aan mondiaal burgerschap.



Maar het zou wel goed zijn als gemeenten zich serieus zouden oriënteren op gerichte steun aan collega-gemeenten in rampgebieden of oorlogsgebieden. Gemeenten hebben immers een expertise te bieden die andere verbanden en organisaties niet of veel minder kunnen bieden: kennis van lokale democratie en lokaal bestuur. Zulke programma's hoeven ook niet veel geld te kosten. Het gaat feitelijk om een reisbudget en de inzet van bestuurders en ambtenaren. 20.000 Euro voor gemeentelijke expertise is meer waard dan 100.000 Euro dat gemeente X of Y zomaar overmaakt aan de Samenwerkende Hulporganisaties.



Gemeenten waren en zijn zeer actief in Zuid-Afrika (tegen apartheid en later bij de ontwikkeling van dat land tot (potentieel stabiele) democratie), in Nicaragua, in Centraal en Oost-Europa (vóór en vooral na de val van de Berlijnse Muur). Tientallen gemeenten waren op enige wijze betrokken bij voormalig Joegoslavië. Deze projecten en uitwisselingen (het hoeven geen stedenbanden te zijn) waren nuttig en hebben veel bijgedragen aan het begrip over wat lokale democratie kan en moet zijn.



Welke gemeenten denken nu na over bij voorbeeld steun aan de door burgers zelf opgezette 'local councils' in Syrië? De democratische oppositie, die zich richt op wat wij propogeren als de Europese normen en waarden, wordt bedreigd door het regime van Assad en door de sterker wordende salafistische milities, die helaas geen democratie naar ons model nastreven.



IKV Pax Christi coördineert een programma in Syrië waarin we onder andere proberen om die local councils te steunen; de VNG speelt bij deze component een belangrijk rol. BuiZa financiert dit programma. Een gemeente die is uitgekeken op de 'oude contacten', maar openstaat voor een nieuwe uitdaging die verder reikt dan giropolitiek, kan zich bij ons melden. Zulke activiteiten zullen in de buurlanden plaatsvinden, zolang reizen in Syrië te moeilijk en gevaarlijk is.

Pipadekloon / Voorlichter
Mooie praatjes meneer van den Berg. Maar ontwikkelingshulp is helemaal geen taak van de gemeenten. De gemeenten in Nederland hebben 53 miljard schuld. Overal voedselbanken en problemen in de thuiszorg. Bovendien moet bijvoorbeeld Vitens eigendom van de gemeenten zich niet uitspreken inzake buitenlands beleid.
JJMoes
Geachte Pipadekloon: U hebt volstrekt gelijk: het is dramatisch voor ons land dat Senior Beleidsmedewerkers als Van de Berg zich als verdediger van reisbudgets voordoet met een argument dat past bij de OAD, ook een failliet reisburo.Jumelages en partnergemeentes waren al geschrapt als reissmoes, nu de rest nog. Overigens spreekt het van grote discriminatie dat IKVPax Christie wel in aanmerking komt en het reisburo Slaatje voor een Jihaadje niet.

Vitens levert overigens geen water aan nietbetalenden, zo ook de Israëlische mij niet aan niet betalende klanten. De Palestijnen menen recht te hebben op gratis stroom en water. (Zie Ynews, Haaretz en Washington Post).Onze nationale buitentuinkabouter had het hier ook mis.
Wiet ten Doeschate / directeur ixad-communicatie en vormgeving. Maastricht
Spraakverwarring alom. Iedereen vol goede bedoelingen en pratend voor eigen parochie. Maar als we de discussie nou even nuchter voeren en luisteren naar hoogleraar Theo Schuyt is het logisch, verhelderend en dus verstandig om taken op het niveau te laten waar ze thuishoren. Particuliere inzamelingsacties gaan uit van persoonlijke keuzes die mensen kunnen maken om te doneren of om dat niet te doen. Mooi weer spelen met fondsen die daar niet voor bedoeld zijn, zou wettelijk verboden moeten worden. Dus gemeentes, provincies, waterschappen en andere lagere overheden geven geen geld. Het rijk heeft een potje en kan dat aanwenden. Als het rijk, met Van den Berg, van mening is dat specifieke expertise van lagere overheden nuttig aangewend kan worden in het buitenland, moet het rijk dat betalen. En dan niet alleen de reis- en verblijfskosten, maar ook het salaris van de voor het project gedetacheerde gemeente- of provincieambtenaar. Dan blijven we een zuivere en democratisch controleerbare inzet van mensen en middelen houden.
F. Flentge / Beleidsmedewerker Financiën en Control
Ben het helemaal eens met de voorgaande reactie. Het is mijns inziens ook niet de taak van de gemeente om een bedrag beschikbaar te stellen. Elke burger kan en moet die afweging persoonlijk maken. Daarnaast is algemeen bekend dat er in de Rijksbegroting jaarlijks middelen beschikbaar zijn (welke mede worden betaald uit onze belastingopbrengsten).

Maar het is ondanks de discussie niet juist dat er maar slechts één gemeente een bijdrage beschikbaar heeft gesteld: ook de gemeente Kampen heeft voorafgand aan de begrotingsbehandeling 2014 hierover een besluit genomen.
Jos Praat / Beleidsmedewerker
Verstandige woorden van Theo schuyt, Fred Flentge en Wiet ten Doeschate. Heb me altijd geergerd aan die quasie solidariteits-schenkingen van gemeenten. Nog afgezien van de effectiviteit van die financiele donaties. Maar dat is een andere diskussie.
Wim Vreeswijk / Belastingadviseur
De recessie heeft niet alleen nadelen, maar ook voordelen. Dat wil zeggen dat inmiddels bij een meerderheid van de 25 grote gemeenten eindelijk een gezond voorspellend vermogen ontstaat dat internationale sinterklazerij feitelijk een volstrekt overbodige luxe is geworden in ons landje. Laten we hopen dat de genoemde meerderheid binnenkort unaniem wordt.in alle politieke bestuurslagen.
jakov / vml. controller gemeente
Het buitenland is niet het terrein van de gemeenten. Ook de zogenaamde stedenbanden kan de kop worden omgedraaid. Dat is natuurlijk wel anders wanneer er een gemeenschappelijk belang is, bijvoorbeeld een belangrijke zeehaven en de partner heeft die ook.
Advertentie