Gemeentebesturen nauwelijks beïnvloed door criminelen

In heel Nederland proberen criminelen het gemeentebestuur te beïnvloeden. Maar er is geen sprake van grootschalige beïnvloeding. Dat blijkt uit een onderzoek van bureau Pro Facto in opdracht van het ministerie van Veiligheid en Justitie.

Burgemeesters

Een kwart van de burgemeesters zegt wel eens bedreigd te zijn uit criminele hoek, zo blijkt uit de antwoorden die bijna vierduizend overheidsfunctionarissen, waaronder 225 burgemeesters, gaven op de enquête. Het blijft in de regel bij bedreigingen. Pro Facto kwam geen gevallen tegen waarbij een bedreiging in daden is omgezet. 

Beïnvloeden

Zowel in grote als kleine gemeenten proberen criminelen burgemeesters, en in mindere mate ook wethouders (procent), raadsleden (8 procent) en gemeenteambtenaren op het gebied van openbare orde en veiligheid (12 procent), te beïnvloeden. Het gaat daarbij voornamelijk om beïnvloeding door middel van bedreiging. Pogingen tot omkoping komen veel minder vaak voor.

Infiltratie

In 25 procent van alle gemeenten geven één of meer respondenten aan dat zij vermoeden of weten dat infiltratie door criminelen heeft plaatsgevonden. De percentages bestuurders, raadsleden en ambtenaren die in aanraking komen met pogingen tot beïnvloeding zijn fors. Toch constateert Pro Facto dat er geen sprake is van grootschalige beïnvloeding. De besluitvorming wordt meestal niet aangepast en de infiltratie is niet succesvol.

Ondermijning
Wel zijn er soms ondermijnende effecten. In acht procent van de gemeenten heeft infiltratie geleid tot vertraging van besluitvorming en werd informatie ingezet voor criminele doeleinden. In enkele gevallen werd een besluit genomen dat niet genomen had mogen worden. Bedreiging heeft in 1 procent van de gemeenten geleid tot ondermijnende effecten.