Flevoland gaat ‘tegencampagne’ landsdeel voeren

Het gebrek aan visie en de snelheid waarmee minister Ronald Plasterk (Binnenlandse Zaken, PvdA) het eerste landsdeel het levenslicht wil laten zien, zijn de belangrijkste doornen in het oog van de provinciebesturen van Flevoland, Utrecht en Noord-Holland. Flevoland vindt het de hoogste tijd voor een ‘tegencampagne’.

Onevenwichtig beeld

De Flevolandse gedeputeerde Marc Witteman vindt dat Plasterk volop de ruimte krijgt om zijn plannen voor de landsdelen uit de doeken te doen. De bezwaren en bedenkingen die Gedeputeerde Staten van de drie provincies tijdens gesprekken met Plasterk te berde brachten, lijken aan dovemansoren gericht. ‘Daarmee ontstaat een onevenwichtig beeld. De weerstand groeit en we voelen ons niet gerespecteerd. Daarbij maakt Plasterk een karikatuur van de provincies. Met een tegencampagne willen wij dat beeld rechtzetten.’

Ondergesneeuwde belangen

‘Plasterk verengt de discussie tot de noodzaak tot vermindering van het aantal bestuurders. Voor Flevoland betekent het echter meer dan alleen minder bestuurders en politici; namelijk dat de zeggenschap van Flevoland in het nieuwe landsdeel fors minder wordt. Wij zijn, met onze inwoners, bang dat de belangen van Flevoland in zo´n groot landsdeel ondergesneeuwd raken’, stelt Witteman. ‘Bovendien kunnen we aan onze inwoners niet uitleggen waarvoor deze fusie een oplossing is.’ Voor de tegencampagne trekt de provincie 50.000 euro uit.

Mislukt experiment

‘De minister kiest voornamelijk uit economische redenen voor deze schaalvergroting; in mijn optiek het minst krachtige argument’, stelt de Utrechtse gedeputeerde Mariëtte Pennarts. ‘Hij blijft maar zeggen dat provincies afzonderlijk handelsmissies naar China organiseren. Onzin. Dat doen we al lang niet meer.’ Het gebrek aan een doorkijk naar de andere vier landsdelen is in de ogen van Pennarts een groot risico. ‘We snakken naar een visie. Als het stopt na deze eerste fusie, dan kunnen we spreken van een mislukt experiment. We willen bovendien ruimte om naar alternatieven te kijken. Op basis van inhoud komen we dan wellicht uit op een heel andere indeling.’

Geen inhoudelijke onderbouwing

Ook de Noord-Hollandse gedeputeerde Elvira Sweet wacht met smart op de visie van de minister. ‘Tot op heden missen wij een inhoudelijke onderbouwing van zijn plannen. Daarnaast stelt de minister dat hij minder bestuurlijke drukte wil. In dat licht willen we weten hoe hij de toekomst van de Wgr-plus regio’s en de vervoersregio’s ziet’, aldus Sweet. ´In onze zienswijze zullen we de visie toetsen aan de inhoudelijke argumentatie.’

Overhaaste procedure

Evenals haar collega’s uit Flevoland en Utrecht is Sweet bijzonder kritisch over de snelheid waarmee Plasterk het eerste landsdeel wil vormen. Dat moet op 26 maart 2015 een feit zijn. ‘Ik ben bang dat dit ten koste gaat van de kwaliteit. De minister hanteert de Arhi-procedure (Wet algemene regels herindeling, red). Met een open consultatieronde denkt hij grote slagen te kunnen maken. We vinden het een overhaaste procedure, maar ik denk dat we geen ‘nee’ kunnen zeggen.’

Witteman kwalificeert de procedure als ‘onzorgvuldig met bedenkelijke kanten’. Niet in de laatste plaats omdat de minister wil dat de drie provincies meteen na besluitvorming in de Tweede Kamer met de reorganisatie aan de slag gaan, zonder het oordeel van de Eerste Kamer af te wachten. Volgens Plasterk is veertig miljoen euro nodig voor de reorganisatie van de drie provincies. Pennarts: ‘Het voorstel moet inhoud, meerwaarde en draagvlak hebben. Wij laten ons niet opjagen door termijnen.’

Open procedure

De minister heeft drie maanden uitgetrokken voor die zogeheten ‘open procedure’. In de vorm van een tournee langs onder meer Gedeputeerde Staten, Provinciale Staten en gemeenten gaat hij met betrokkenen in gesprek. Woensdagmiddag rond Plasterk met een ontmoeting met Provinciale Staten van Flevoland zijn gesprekken met de provincies af. Daarna volgen nog acht bijeenkomsten met inwoners van de drie provincies, gemeenten, waterschappen en bedrijven. Daarna komt Plasterk met een herindelingsontwerp, dat van 1 mei tot 1 augustus er inzage wordt gelegd.