Advertentie

Ambtenaren moeten leesbaarder schrijven

Met kortere en leesbare ambtelijke stukken kunnen raadsleden hun controlerende taak beter uitoefenen. Dat stelt een meerderheid van de raadsleden als belangrijkste verbeterpunt in het onderzoek ‘Het aanzien van het politieke ambt’ onder decentrale volksvertegenwoordigers‘ dat in opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken is uitgevoerd.

15 december 2015

Met kortere en leesbare ambtelijke stukken kunnen raadsleden hun controlerende taak beter uitoefenen. Dat stelt een meerderheid van de raadsleden als belangrijkste verbeterpunt in een belevingsonderzoek onder decentrale volksvertegenwoordigers. Raadsleden zijn door de bank genomen tevreden over de steun die ze van ambtenaren, de griffie en fractieassistenten krijgen.

Bestuurlijke gevoeligheid

Meer dan negen op de tien volksvertegenwoordigers zeggen hun bestuur goed te kunnen controleren, maar stellen tegelijkertijd dat de informatieachterstand ten opzichte van wethouders het lastig maakt om het beleid te controleren. Compacte, goed leesbare stukken zou volgens 55 procent van de raadsleden bijdragen aan het dichten van die informatiekloof. ‘Het zou al heel veel helpen als er leesbare stukken werden geproduceerd door het ambtelijk apparaat, die in 2 A4tjes de essentie en de besluitvorming kunnen aangeven’, stelt een raadslid in het onderzoek ‘Het aanzien van het politieke ambt’ dat in opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken is uitgevoerd. ‘Als ambtenaren een raadsstuk zouden samenvatten door de voor- en nadelen en risico`s beter te belichten, vermindert dat het vele leeswerk en de voorbereidingstijd’, stelt een ander raadslid. Een betere bestuurlijke gevoeligheid vindt zijn weerslag ook in betere stukken, stelt weer een ander. ‘Ze schrijven langere stukken dan gemeenteraadsleden kunnen lezen. Ze willen alles laten zien wat ze weten. Ze leven zich niet in, in wat wij zouden moeten weten. Zo krijgen wij heel veel overbodige informatie en daarmee helpen ze mij niet.’


Gedreven en trots

Acht op de tien raadsleden, Statenleden en leden van het Algemeen Bestuur (AB) van de Waterschappen zijn volksvertegenwoordiger geworden omdat ze een bijdrage willen leveren aan de samenleving. Ze zijn gedreven en trots op hun functie. Vrijwel alle decentrale politici stellen dat zij de opvattingen van burgers kunnen vertegenwoordigen, aldus het onderzoek. Burgers zijn veel negatiever gestemd over de mate waarin politici het beleid kunnen beïnvloeden. Ook zijn ze negatiever over de voldoening die het werk als volksvertegenwoordiger met zich meebrengt. Burgers staan niet te popelen om zichzelf te kandideren.


Financiële vergoeding

Zittende volksvertegenwoordigers hebben over hun kandidaatstelling ook flink achter de oren gekrabd, zo blijkt uit het onderzoek. Acht van de tien zittende gemeenteraadsleden geven aan dat zij erover twijfelden zich kandidaat te stellen. Statenleden en AB-leden hadden daar met respectievelijk 76 en 70 procent iets minder vaak twijfels over, maar het is in geen geval een beslissing die in een achternamiddag wordt genomen. De werkdruk, de hoge tijdsbelasting of het aantal vergaderuren zijn de drie belangrijkste ‘twijfelredenen’. Drie op de tien Statenleden hebben getwijfeld vanwege de lage financiële vergoeding’; veel meer dan bij raadsleden (een op de zes) en AB-leden (een op de tien). Twee de op drie Statenleden vindt dat hun (financiële) vergoeding te laag is. Raadsleden en watenschapsvertegenwoordigers klagen daar minder over, maar nog altijd vindt respectievelijk 42 en 35 procent de vergoeding te laag.


Geen waardering

Een minderheid van de volksvertegenwoordigers is tevreden met de waardering die zij voor hun werk krijgen; bij raadsleden is die het laagst. Slechts een derde van de raadsleden vindt dat zij voldoende gewaardeerd worden. Bij Statenleden ligt dat percentage op 44 procent en bij ‘waterschappers’ op 48 procent. Ook de maatschappelijke waardering van het ambt laat in de ogen van de volksvertegenwoordigers te wensen over. Slechts een vijfde van de Statenleden en ‘watenschappers’ zijn daar positief over tegenover. Bij raadsleden ligt dat percentage op 28 procent. ‘De soms agressieve en vijandige houding van burgers als ze het ergens niet mee eens zijn, is vervelend. Ik heb er geen enkel probleem mee als mensen ergens voor opkomen. Spandoeken, petities... alles mag van mij. Maar intimidatie en verbaal geweld gaan mij te ver. Dit neemt wel toe’, stelt een van de respondenten in het onderzoek.


Actieplan

De onderzoeksuitkomsten zijn een belangrijke basis voor een actieplan voor het versterken van de aantrekkelijkheid van politieke functies. Via een PvdA-motie heeft de Kamer minister Plasterk (Binnenlandse Zaken) hiertoe opdracht gegeven. Het plan moet er voor de zomer liggen.

Reacties: 11

U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.

loek / v.m. jur.medew. gsd
Geef een cursus en laat de directies die enkel zorgen dat het georganiseerd kan worden, daar buiten. De directie wijzigt in de latere praktijk de conceptnota's enz. en het spel kan opnieuw beginnen. In mijn werkzame ambtelijke leven 3x een dergelijk proces meegemaakt. Geld moet rollen maar met welk doel?
Ricus Tiekstra / beleidsmedewerker/raadslid
Ik werk al bijna 35 jaar bij de overheid en heb nog nooit anders gehoord dan dat ambtenaren leesbaarder moeten schrijven.
J. Kraus
Als zaken zwart-wit zouden zijn, kan je ook helder schrijven. Maar de samenleving is niet zwart-wit. In feite is de samenleving tienduizenden tinten grijs en als je dan een stuk moet schrijven dat alle facetten dekt, krijg je onscherpte. Daarnaast, als je zaken scherp formuleert, mis je de nuance. Zolang ambtenaren niet beschermd worden tegen het missen van een nuance, dekken zij zich in met wolligheid (dat geeft hen een warm gevoel). Ik geef ze geen ongelijk.
Rex Rotary / Coördinator
Ook niet zwart-witte zaken kun je helder omschrijven om aan te geven waar de schemergebieden zitten. Wollige ambtelijke taal wordt niet gelezen en is daarom feitelijk overbodig. Als ik de een of andere wollige brief krijg bel ik de behandelend ambtenaar direct om te vragen wat hij of zij nou eigenlijk precies wil. Binnen een paar minuten weet ik precies wat ik moet doen. Door al dat ingedek is de samenleving een stroperige massa geworden waar niemand ambtenaren (en in hun kielzog politici) meer serieus neemt.
Jan
Ja, het niveau van de raadsleden is al jaren zodanig gedaald dat je als ambtenaar maar het best in Jip en Janneke taal kunt schrijven.
Johan / mee-lezend ambtenaar
Een literatuurstudie wordt uitgevoerd met als doel om ´witte vlekken´ te vinden in de huidige kennis over de door (aspirant)volksvertegenwoordigers verwachte en ervaren baten en lasten van het ambt. In de quick scan wordt gezocht naar enquête-onderzoek van de afgelopen vijftien jaar naar percepties en oordelen over het politieke ambt van decentrale volksvertegenwoordigers. De resultaten van de literatuurscan zijn richtinggevend voor de onderwerpen die in het onderzoek aan bod komen.
Johan / mee-lezend ambtenaar
Mijn vorige bijdrage werd slechts ten dele geplaatst...



Hieronder een kleine greep letterlijke citaten uit de eerste 8 blz. tekst van het rapport van deze commissie:



opbouwende en welwillende feedback, diepte-interviews, erkentelijkheid is verschuldigd aan, de enquêtedata over burgers geleverd, verwachte baten en lasten van het ambt, competentie en ondersteuning, Rekrutering, Loyaliteit ten aanzien van het ambt, beroepsgroepen van alle decentrale politieke ambtsdragers.

Het ministerie van BZK zoekt naar een impuls in de discussie over de relatie ‘werkdruk-ondersteuning-vergoeding’ van decentrale volksvertegenwoordigers, en is in dat kader op zoek naar een antwoord op de vraag hoe volksvertegenwoordigers het ambt beleven,

Politisering van het openbaar bestuur (o.a. door de invoering van het dualisme).

Een afnemende acceptatie van traditionele verticale gezagsverhoudingen.

De driehoek ‘werkdruk, ondersteuning en vergoeding’ voor het ambt van decentraal volksvertegenwoordiger is door de genoemde ontwikkelingen substantieel veranderd,

Wat vinden volksvertegenwoordigers van hun competentie om de hun toebedeelde taken adequaat uit te voeren?, Ervaren materiele en immateriële waarden van het ambt.

Een literatuurstudie wordt uitgevoerd met als doel om ´witte vlekken´ te vinden in de huidige kennis over de door (aspirant)volksvertegenwoordigers verwachte en ervaren baten en lasten van het ambt. In de quick scan wordt gezocht naar enquête-onderzoek van de afgelopen vijftien jaar naar percepties en oordelen over het politieke ambt van decentrale volksvertegenwoordigers. De resultaten van de literatuurscan zijn richtinggevend voor de onderwerpen die in het onderzoek aan bod komen.



Na deze veelzeggende en vooral heldere woorden concludeert deze commissie natuurlijk dat vooral AMTENAREN leesbaarder en simpeler moeten schrijven.



Ik zou zeggen: “verbeter de wereld en begin bij ………”

H. Wiersma / sr. beleidsadviseur (gepens.)
Ambtenaren zullen vast leestbaarder kunnen schrijven als politici minder wollige besluiten nemen.
Pierre
Colleges zijn verantwoordelijk voor de kwaliteit van de info naar raadsleden...en de griffie moet kijken of voorstellen duidelijk genoeg zijn voordat ze iets agenderen. Maar doen ze dat? Welnee. Veel dure griffies doen niets anders dan blindelings doorzetten/ agenderen.

Compactheid in voorstellen is goed, maar als je ziet hoe lang sommige raadsleden in hun betoog zijn...valt daar ook veel te winnen!
En als het voorstel te compact naar de zin van de raad is kun je weer eerst aanvullend 20 schriftelijke raadsvragen beantwoorden. Kortom, er is altijd wel iets te zeuren, maar veel raadsleden zorgen voor energielekkende bezigheidstherapie voor rekening van de belastingbetaler, in plaats van dat ze de nodige knopen doorhakken.

Als iets niet helemaal duidelijk is pak dan eens de telefoon of zo...
Theodora Verploegen en Aysegül Demirci / Projectleiders Klare Taal en Ambassadeurs Heldere Taal
Bij de gemeente Oss schrijven we alles in Klare Taal. Daarvoor hebben we een prijs gewonnen en waren we in 2014 Ambassadeurs Heldere Taal voor de Overheid. We hebben meer dan 350 collega's getraind en 40 taalcoaches opgeleid. Al onze standaardteksten hebben we herschreven in Klare Taal en we hebben nieuwe sjablonen gemaakt voor onze b&w- en raadsstukken. Ons management en onze raadsleden hebben een speciale workshop gehad. We hebben verschillende middelen ontwikkeld, zoals een Schrijfwijzer en ons eigen Klare Taal Kwartet spel. In 2011 zijn we gestart met dit project en we gaan nog steeds door. Het kost veel tijd, energie en doorzettingsvermogen. Ons college van b&w krijgt volgend jaar een workshop Klare Taal. We hebben jaarlijks een Week van de Klare Taal. Volgend jaar organiseren we een landelijke Dag van de Klare Taal voor alle ambtenaren, die bezig zijn met schrijven in heldere taal. We helpen en denken graag mee met andere collega ambtenaren. Laat het ons weten via klaretaal@oss.nl
Vraagje
De echte vraag wordt echter niet gesteld. Waarom wordt er via papier gecommuniceerd met de raad? Nergens anders dan in de politiek wordt zoveel gecommuniceerd via papier. Papier communiceerd niet. het is een opslagmedium. Hoe doet u dat thuis of op het werk? Als je klare taal wilt, nodig de ambtenaar gewoon uit en laat hem zijn verhaal houden. wellicht aangevuld met een a4-tje met het besluit, voorstel. Maar geen dikke beleidsnotities die geen hond leest. Maar goed, terwijl de rest van de wereld het papier afschaft (tnt post kan erover meepraten), denkt de overheid na over duidelijke notities :-). De meeste raadsleden hebben overigens een ipad, Wel eens een document gelezen op een ipad?
Advertentie