Wie controleert de internationale ambtenaar?

Ambtenaren die in internationale verbanden en netwerken samenwerken, nemen besluiten die vaak diep ingrijpen in het alledaagse leven van burgers. Toch doen ze dat grotendeels buiten het zicht van nationale parlementen. Politici zouden meer grip moeten krijgen op de internationale ambtenaren, stelt hoogleraar International Governance Kutsal Yesilkagit in de oratie die hij op 26 augustus uitspreekt. 

Grote gevolgen

Er bestaan grensoverschrijdende bestuurlijke netwerken op terreinen als de financiële markten, energie, voedselveiligheid en politiesamenwerking. Ambtenaren in die netwerken nemen besluiten die grote gevolgen kunnen hebben voor het dagelijks leven van de burger. Ze doen dat grotendeels uit het zicht van nationale parlementen en andere nationale instituties. Yesilkagit gaat onderzoeken of politici deze internationale netwerken wel goed kunnen aansturen, controleren en ter verantwoording roepen. En in hoeverre nationale politieke factoren een rol spelen bij de inrichting van grensoverschrijdend bestuur.
 

Grenzeloze staat
Yesilkagit verzet zich niet tegen de internationale samenwerkingsverbanden. De grensoverschrijdende overheidsnetwerken zijn volgens de hoogleraar belangrijk voor een effectieve samenwerking van staten. Zij zijn als spinnenwebben gesponnen tussen ministeries en andere bestuurlijke organen binnen staten en internationale organisaties. ‘Maar een nadeel is dat nationale parlementen weinig tot geen grip hebben op deze netwerken van ambtenaren. Om de eigen burgers te beschermen tegen het kwade in de wereld moeten staten juist vergaand met elkaar samenwerken, stelt hij. Zij dienen enerzijds hun nationale bestuurlijke systemen verder te integreren, maar tegelijkertijd ervoor te zorgen dat burgers zich vertegenwoordigd voelen. Yesilkagit noemt dit de grenzeloze staat.