Miljoenenboete voor riante VUT-regeling provincie

De VUT. Deze riante uittreedregeling is al sinds 2006 niet meer in zwang. Toch blies de provincie Zeeland de aloude Vervroegde Uittreding weer nieuw leven in. In 2012 werden daar namelijk alle 57-plussers met een enkeltje verlof gestuurd. Een dure exercitie, maar volgens het college zou het uiteindelijk miljoenen opleveren. Een fiscale strafboete van 16 miljoen zette echter een streep door de rekening. Zeeland ging in beroep, maar dat wees de rechter af. De provincie doet een laatste poging en gaat in cassatie. Als het bedrag uiteindelijk wel betaald moet worden dan is het, zelf becijferde, voordeel van de hele operatie nihil.

Veel vijftigers
Van alle overheidswerknemers in Nederland heeft 46 procent Abraham of Sarah al gezien. Alleen in Zeeland ligt het percentage vijftigplussers onder de 40 procent. Indrukwekkende cijfers, maar er is een simpele reden voor. Ontsla maar eens alle ambtenaren van 57 jaar en ouder, en de gemiddelde leeftijd vliegt naar beneden. Deze vutters ontvangen 70 procent van hun laatstverdiende loon, een luxe regeling die in deze sobere tijden ondenkbaar is. ‘Er wordt hier gewoon met geld gesmeten,’ zegt Leen Harpe statenlid van GroenLinks. ‘Er zou echt een extern onderzoek naar moeten komen.’

Extra goede regeling
Saillant detail is dat van de 160 provincieambtenaren er twee een afwijkende regeling genieten. Op het provinciehuis gaat het gerucht dat deze twee directeuren niet 70, maar 90 procent van hun laatstverdiende salaris ontvangen en mogelijk meer. De provinciewoordvoerder erkent dat er met hen andere afspraken zijn gemaakt. ‘Over of dat meer of minder is dan 70 procent kan ik geen uitspraak doen.’

'Uit de oude doos'
Hoogleraar arbeidsrecht Evert Verhulp uitte forse kritiek op de VUT-regeling. In de Zeeuwse krant PZC  liet hij weten dat het onder meer in strijd is met het streven van de overheid dat mensen langer doorwerken en er is sprake van leeftijdsdiscriminatie. ‘Personeelsbeleid uit de oude doos’, oordeelt Verhulp, die naast hoogleraar aan de Universiteit van Amsterdam ook Kroonlid is van de SER.

Niet eerlijk
Leen Harpe vindt dat GS niet eerlijk is geweest over de reden van de massale VUT-uitstroom. ‘Het college verklaarde voor de rechter dat ze geen keus had,’ zegt het statenlid. ‘Dat ze werden gekort door het rijk en daarom de oudere ambtenaren wel móesten laten gaan. Maar dat is het tegenovergestelde van wat er in hun eigen collegeprogramma staat. Namelijk dat de provincie door het afstoten van taken minder mensen nodig heeft maar dat die wel worden begeleid naar ander werk.’

Voldongen feit
Wat hij nog erger vindt, is het feit dat Gedeputeerde Staten het besluit heeft genomen zonder de Staten te informeren. ‘Het was een voldongen feit. De afspraken waren al gemaakt met de werknemers en de bonden. We konden er niets meer aan doen.’ Douwe Jan Elzinga, hoogleraar Staatsrecht gaf hier destijds advies over aan Provinciale Staten en bevestigt dit. ‘Bij zo’n grote operatie waar zoveel geld mee gemoeid is hadden inderdaad de Staten geïnformeerd moeten worden.’

Kennis verloren 

Harpe vindt dat door het wegsturen van de 160 ambtenaren veel kennis verloren is gegaan. ‘Als ik voor mezelf spreek, weet ik niet meer bij wie ik met mijn vragen moet aankloppen op het provinciehuis. Persoonlijk vind ik het een chaos. Daarnaast is het natuurlijk heel slecht voor je imago als provincie, zoveel ambtenaren vroegtijdig met pensioen sturen.’ Maar volgens een provinciewoordvoerster valt die imagoschade wel mee. ‘Ik denk dat het juist een slecht beeld geeft als je teveel medewerkers hebt die te weinig werk te doen hebben.’