Actievoeren buiten vakbond om

De status van de vakbonden staat onder druk. Klaagden jonge ambtenaren eerder al dat ze zich niet door de bonden vertegenwoordig voelen, nu zijn het de leraren die zich massaal buiten vakbond hebben verenigd. Ze eisen lagere werkdruk en een hoger salaris en hebben de vakbond niet meer nodig om te onderhandelen met de ministeries.

Geen hypotheek
Voor een basisschoolleraar uit Arnhem was begin dit jaar de maat vol toen zijn hypotheekaanvraag werd afgewezen. Hij vertelt aan het AD dat de bank uiterst verbaasd was dat een leraar zo weinig verdient. Hij schreef een blog over het lage salaris en de hoge werkdruk waarna er in februari een facebookpagina werd opgezet: PO in Actie. Twee maanden later hebben zich maar liefst 32 duizend collega-leraren aangesloten die hetzelfde denken over hun arbeidspositie.

Eigen beweging
De beweging is ontstaan uit leraren zelf, zonder tussenkomst van vakbonden of andere instituten.  ‘De leden van de groep weten dat we echt alleen maar uit onderwijzers bestaan en dat geeft vertrouwen’, aldus de initiatiefnemer in het AD. De actie heeft al wel wat losgemaakt bij de vakbeweging. Deze week onderschreven vier vakbonden de eisen van de groep en beloofden ze druk uit te oefenen op de politiek. Helpt dat niet, dan dreigen stakingen.

Niet van deze tijd
Jonge-ambtenarenorganisatie Futur onderzocht vorig jaar in hoeverre jongeren zich vertegenwoordigd voelen door de vakbonden. Onder alle ondervraagde ambtenaren voelde 59 procent zich niet vertegenwoordigd, onder jonge ambtenaren was dit zelfs bijna 70 procent. Het feit dat slechts 5 procent van de ambtenaren onder de 35 jaar vakbondslid is, zegt genoeg. ‘We gingen er wel vanuit dat de belangstelling voor vakbonden onder jonge mensen wat lager zou zijn, maar deze cijfers zijn zorgwekkend. De manier waarop arbeidsvoorwaarden op dit moment tot stand komen, past kennelijk niet meer bij deze tijd. Het is misschien wel tijd om alternatieven te overwegen,’ was de reactie van de voorzitter van Futur, Florus van der Linden.

Andere wensen
‘In de onderhandelingen staan loonontwikkeling en ontslagbescherming vaak centraal, terwijl jonge mensen willen dat er meer nadruk ligt op doorstroming binnen organisaties, flexibiliteit en de ruimte om hun eigen kennis en vaardigheden verder te ontwikkelen.’ Jonge mensen zitten helemaal niet zo te wachten op een vast contract, constateert Van der Linden.